Προέρχεται από τη λέξη απονήστα, και σηματοδοτεί την προηγούμενη ημέρα της περιόδου των νηστειών: στην Τραπεζούντα ήταν η εμπονεστία, στα Κοτύωρα, στην Τραπεζούντα και στη Χαλδία ήταν εμπονέσια, ενώ στα Κοτύωρα η λέξη χρησιμοποιούνταν στον πληθυντικό, τα εμπονέστα. Η Κυριακή της Τυροφάγου (ή Τυρινής) στον Πόντο, ή αλλιώς η τελευταία ημέρα της Αποκριάς, ήταν μια ήμερα μεγάλης γιορτής.
Στην επαρχία Ικίζντερε (Διπόταμος) του Ριζαίου, στον Πόντο, υπάρχει η συνοικία Τσούμρα του χωριού Σιμσιρλί, οι κάτοικοι της οποίας κατασκεύασαν ιδίοις εξόδοις μια σιδερένια κρεμαστή γέφυρα μήκους 21 μέτρων, για να περνούν πάνω από τον ποταμό Ικίζντερε.
Στον Ιερό Ναό της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας, θα πραγματοποιηθεί και φέτος ο «2ος Αγώνας Δρόμου Ορεινού Τρεξίματος – Μνήμης και Θυσίας του Ποντιακού Ελληνισμού», την Κυριακή 19 Μαΐου 2019. Ο αγώνας αφιερώνεται στη μνήμη των 353.000 νεκρών και διεξάγεται μια συμβολική ημέρα για τους απανταχού Ποντίους, καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Γενοκτονία που βίωσαν οι πρόγονοί τους.
Από την αρχή το επίσημο έμβλημα των Κομνηνών της Τραπεζούντας ήταν ο δικέφαλος αετός, που ήταν και το σύμβολο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας των Παλαιολόγων.
Ο αυτοκράτορας όμως της Τραπεζούντας, Ιωάννης Β΄(1280-1297), στη διάρκεια της επίσημης υποδοχής του στην Κωνσταντινούπολη (1282), υποχρεώθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγο να παρουσιαστεί μπροστά του με στολή δεσπότη και χωρίς τα επίσημα βυζαντινά εμβλήματα των αετών και τα πορφυρένια σανδάλια.
Ξεσήκωσαν (και) τη Ρόδο οι Μωμόγεροι. Σήμερα το μεσημέρι στην πλατεία Κύπρου και τους γύρω δρόμους αναβίωσε με εμφατικό τρόπο το ιδιαίτερο αυτό έθιμο, το οποίο παρουσιάστηκε από τον Σύλλογο Ποντίων Ρόδου «Ο Διγενής» και τον Ποντιακό Πολιτιστικό Σύλλογο Πικρολίμνης Κιλκίς.
«Αγαπητή μου αδελφή Ευτυχία Ι. Καρτάση, με την βαρκούλα ταύτην σοι στέλνω άπειρους ευχάς επ' ευκαιρία των του Σωτήρος μας εορτών. Το νέον έτος ειη υμίν μεστόν παντός αγαθού, ο επιθυμείτε, το επιθυμεί η αδελφική μου καρδιά».
Το βράδυ παραμονής του Νέου Έτους, τα παιδιά πήγαιναν για τα Κάλαντα. Τι έκαναν όμως αυτοί και αυτές που μόλις πέρασαν την παιδική ηλικία ή πλησίαζαν το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν μπορούσαν να πούνε τα κάλαντα;
Επινόησαν το έθιμο «το κρέμασμα του δισακίου».
Το Ιωνικό Θέατρο και η Ιωνική Λέσχη Ανάγνωσης, με την ευκαιρία της ίδρυσης της θεατρικής ομάδας «ΣΙΠΥΛΟ» της Ένωσης Μαγνησίας Μ. Ασίας, ομάδας με αποκλειστικό σκοπό τη διάδοση έργων με θέμα τη Μικρασία και τον Πόντο, προκηρύσσουν διαγωνισμό μονόπρακτου θεατρικού έργου με θέμα «Μια γυναίκα της Μικρασίας».
Έναν ξεχωριστό επισκέπτη δέχθηκαν πριν από λίγες μέρες τα μέλη του Ελληνικού Κέντρου Έρευνας για την Μικρά Ασία και τον Πόντο (ΕΚΕΜΑΠ), στο Σικάγο, τον μητροπολίτη Ναθαναήλ της Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης του Σικάγου.
Η Αργυρούπολη του Πόντου, η ιστορική πρωτεύουσα της Χαλδίας που επί αιώνες αποτέλεσε πνευματικό και εμπορικό κέντρο του ελληνισμού, έχει ντυθεί στα λευκά.
