«Πέθανε στη ψάθα» λέει ο ελληνικός λαός όταν θέλει να εξηγήσει ότι κάποιος πέθανε σε κατάσταση μεγάλης ένδειας και φτώχειας. Σύμφωνα με μία θεωρία, η φράση καθιερώθηκε μετά την ελληνική επανάσταση.
Σημειώνω και ένα μέρος από την αμαρτωλή μου και απλή και αγράμματη προσευκή μου: Άγιος ο Θεός, άγιος ισχυρός, άγιος αθάνατος, ελέησον ημάς.
Αν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης θεωρείται δικαίως ως ο αρχιστράτηγος του Αγώνα, τότε ο Ανδρέας Μιαούλης δικαιούται τον τίτλο του ναυάρχου του 1821. Κατά την πιο πιθανή εκδοχή γεννήθηκε στην Ύδρα στις 20 Μαΐου 1769. Ήταν γιος του εμποροπλοιάρχου Δημήτριου Βώκου. Σε ηλικία μόλις 15 ετών ο Ανδρέας συμμετείχε στα ταξίδια του πατέρα του και δεν άργησε να διακριθεί.
«Χαϊνί Ζορμπαλίκ» χαρακτήρισε η Υψηλή Πύλη τον ξεσηκωμό των Ελλήνων, «κακόπιστη αποστασία» δηλαδή, όπως περιγράφεται στα επίσημα έγγραφα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς δεν έμοιαζε και μεγάλη φοβέρα για τους Τούρκους.
Κι όμως, σύντομα οι αρχικές και απροσδόκητες επιτυχίες των ελλήνων επαναστατών θα θορυβούσαν τον σουλτάνο, ο οποίος ξαπέστειλε την άνοιξη του 1822 στη Στερεά Ελλάδα το πρώτο ουσιαστικά σημαντικό απόσπασμα για την καταστολή της εξέγερσης.
Τα 100 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 δεν τιμήθηκαν λόγω της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ενώ η επέτειος των 150 χρόνων συνέπεσαν με τα πρώτα χρόνια της Χούντας. Γι’ αυτό το 2021 η επέτειος των 200 χρόνων από την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης θα τιμηθεί με κάθε επισημότητα από το Μουσείο Μπενάκη, το οποίο διοργανώνει μια μεγάλη έκθεση με τίτλο «1821, Πριν και μετά».
Οι Έλληνες, όταν ξεκίνησαν τον αγώνα της απελευθέρωσης το 1821, είχαν βαθιά συναίσθηση της έννοιας της σκλαβιάς. Είχαν βιώσει επί 400 και πλέον χρόνια, τη δύναμη και την σκληρότητα του κατακτητή, που έκανε ελεύθερους ανθρώπους σκλάβους και τους πουλούσε στα σκλαβοπάζαρα της Μεσογείου. Ανάλογα φαινόμενα ζούμε σήμερα, με το φαινόμενο του trafficking, που ουσιαστικά πωλούνται ως σκλάβοι στα σκλαβοπάζαρα της νύχτας, γυναίκες και μικρά παιδιά.
Έναν και πλέον χρόνο μετά τη ναυμαχία στο Ναβαρίνο, κι ενώ η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε εμπλακεί σε νέο πόλεμο με τη Ρωσία, οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις συνέχιζαν να διαβουλεύονται σχετικά με τους όρους επίλυσης του ελληνικού ζητήματος. Οι περιοχές που θα περιλαμβάνονταν στο μελλοντικό ελληνικό κράτος και το καθεστώς του (αυτονομία ή ανεξαρτησία) υπήρξαν τα βασικά ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκαν.
Ο περίφημος κλέφτης Αμπελογιάννης, όταν γέρασε, έγινε καλόγερος σε μοναστήρι των Μετεώρων, αφού δώρισε σ’αυτό πολλά χρήματα. Κάποτε αρρώστησε βαριά και του έπεσαν γένια και μαλλιά. Ο ηγούμενος νόμισε ότι πέθαινε και τον μετάλαβε. Αυτομάτως εκείνος άρχισε να βγάζει γένια και μαλλιά κατάμαυρα. Παράλληλα, σηκώθηκε και άρχισε να τρέχει σαν νεαρός. Ο ηγούμενος νόμισε ότι ήταν σατανικό το γεγονός, φοβήθηκε και τον κατέδωσε στον πασά της Λαμίας.
Το λεγόμενο πυρπολικό πλοίο υπήρξε το κατεξοχήν ιστιοφόρο καταδρομικό πλοίο στις θαλάσσιες πολεμικές επιχειρήσεις των Ελλήνων κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
