Διακόσια δύο χρόνια από τότε που ο σταυραετός της Ρούμελης, Αθανάσιος Διάκος, στις 23 Απριλίου έπιασε το γεφύρι της Αλαμάνας, στον Σπερχειό ποταμό, για να εμποδίσει τους Τούρκους να προχωρήσουν προς τη Βοιωτία και την Άμφισσα. Η μάχη που ακολούθησε ήταν σκληρή. Πληγωμένος στον ώμο ο Διάκος πέφτει ζωντανός στα χέρια των εχθρών.
O Αθανάσιος Διάκος, μετά από δοξολογία στη Μονή του Οσίου Λουκά, κηρύσσει την Επανάσταση στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα. Ελληνικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον αρματολό Πανουργιά, ελευθερώνουν την πρωτεύουσα της Φωκίδας, Σάλωνα (Άμφισσα).
Ήταν 24 Απριλίου του 1821 όταν ο Αθανάσιος Διάκος, ένας εκ των πρωτεργατών του εθνικού ξεσηκωμού στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα και ήρωας της μάχης της εκτελείτο με φρικτό τρόπο "δια παραδειγματισμό" από τους Τούρκους
O Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε το 1788 στην Άνω Μουσουνίτσα της Φωκίδας (σημερινός Αθανάσιος Διάκος) και κατ’ άλλους στη γειτονική Αρτοτίνα, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός.
Η μάχη της Αλαμάνας διεξήχθη στις 23 Απριλίου το 1821 και έμεινε με την πιο ηρωική γεύση στην ελληνική ιστορία. Ο Διάκος μαζί με τον Πανουργιά και τον Δυοβουνιώτη ανέλαβαν να φυλάξουν τα τρία σημεία όπου υπήρχαν δρόμοι προς την Άμφισσα· ο Δυοβουνιώτης τη γέφυρα του Γοργοποτάμου, ο Πανουργιάς τη Χαλκομάτα και ο Διάκος την Αλαμάνα.
Μία από τις πρώτες μάχες του Εθνικού Ξεσηκωμού, που δόθηκε στην ξύλινη γέφυρα της Αλαμάνας (Σπερχειού), πλησίον των Θερμοπυλών, στις 22 ή 23 Απριλίου 1821 και συνδέθηκε με την ηρωική προσπάθεια του Αθανασίου Διάκου να αναχαιτίσει τις Οθωμανικές ορδές του Κιοσέ Μεχμέτ και του Ομέρ Βρυώνη.
Από τους πρωτεργάτες του εθνικού ξεσηκωμού στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα και ήρωας της μάχης της Αλαμάνας.
O Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε το 1788 στην Άνω Μουσουνίτσα της Φωκίδας (σημερινός Αθανάσιος Διάκος) και κατ’ άλλους στη γειτονική Αρτοτίνα, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός.
