Back to top

Iράν: Ο θάνατος Ραΐσι πυροδοτεί φόβους για αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους

20/05/2024 - 14:17

Ο διάδοχος του Ραΐσι μετά τη θανατηφόρα συντριβή του ελικοπτέρου θα είναι πιθανότατα ο επιλεγμένος υποψήφιος του Ανώτατου Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ και σίγουρα ένας ακόμη υπερσυντηρητικός, σκληροπυρηνικός πολιτικός-, καθώς μια στροφή πίσω στους μετριοπαθείς είναι πολύ απίθανη, εξηγεί ο Άλιστερ Μπανκαλ από το Sky News. Αυτή είναι μια ευαίσθητη στιγμή για το Ιράν. Ο πρόεδρος Ραΐσι ήταν ο δεύτερος πιο σημαντικός άνθρωπος στο Ιράν, μετά τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Ο θάνατός του, πλέον επιβεβαιωμένος, θα έχει εκτεταμένες συνέπειες.

Αν και ο Χαμενεΐ προσπάθησε να καθησυχάσει τη χώρα τις τελευταίες ώρες, το καθεστώς κατανοεί ότι αυτή είναι μια επικίνδυνη στιγμή που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί προσεκτικά. Υπάρχουν μηχανισμοί για την προστασία του καθεστώτος σε γεγονότα όπως αυτό και οι λεγόμενοι Φρουροί της Επανάστασης, κλάδος των Ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, που ιδρύθηκαν μετά την Ιρανική Επανάσταση του 1979 ακριβώς για αυτόν τον σκοπό, θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επόμενη ημέρα. 

«Business as usual»

Στο αμέσως επόμενο διάστημα, ο αντιπρόεδρος Moχάμεντ Μοχμπέρ θα αναλάβει τον έλεγχο βάσει Συντάγματος και οι εκλογές θα πρέπει να διεξαχθούν εντός 50 ημερών. Ο Μοχμπέρ δεν είναι τόσο κοντά στον ανώτατο ηγέτη όσο ήταν ο Ραΐσι και δεν θα απολαύσει τα προνόμιά του, διαχειρίζεται ωστόσο πολλά από τα οικονομικά του Χαμενεΐ εδώ και χρόνια και πιστώνεται ότι βοήθησε το Ιράν να αποφύγει ορισμένες από τις πολλές κυρώσεις που του επιβλήθηκαν.

Ομοίως, δεν πρέπει να αναμένουμε καμία σημαντική αλλαγή στις εξωτερικές δραστηριότητες του Ιράν ή την εμπλοκή του στον πόλεμο στη Γάζα. Θα είναι «business as usual» όσο το δυνατόν περισσότερο, γράφει το Sky News. Ωστόσο, μετά από χρόνια αντικυβερνητικών διαδηλώσεων την επομένη του θανάτου της Mάχσα Αμίνι το 2022, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή για το κίνημα διαμαρτυρίας να ξεσηκωθεί και να βγει ξανά στους δρόμους.

Το Ισλαμικό Κράτος μπορεί να επωφεληθεί

Υπάρχουν επίσης πολλές ομάδες αντιφρονούντων στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένου ενός παρακλάδου του Ισλαμικού Κράτους που μπορεί να επιδιώξουν να εκμεταλλευτούν αυτήν την κατάσταση. Ο Ραΐσι έγινε πρόεδρος το 2021 με τη δεύτερη και μόνο με ποσοστό συμμετοχής 41%, το χαμηλότερο από την επανάσταση του 1979. Δεν ήταν μια παγκοσμίως δημοφιλής προσωπικότητα και πολλοί στο Ιράν θα «γιορτάσουν» τον θάνατό του.

Μακροπρόθεσμα, ο θάνατός του θα έχει συνέπειες για τον ανώτατο ηγέτη. Θεωρούνταν ένας από τους δύο πρωτοπόρους για τη διαδοχή του Αγιατολάχ Αλί Χαμανέι μετά τον θάνατό του, ο άλλος ήταν ο γιος του Mοιτάμπα Χαμενεΐ. Για τους θρησκευόμενους και συντηρητικούς Ιρανούς, ο θάνατος του Ραίσι θα είναι βαρύ πένθος. Για πολλούς όμως, θα είναι ο θάνατος ενός άνδρα που είχε αίμα στα χέρια του.