ΜΟΣΧΑ-΄΄… Η ἐν λόγῳ Σύνοδος (Κρήτης) δεν δύναται να θεωρείται Πανορθόδοξη ούτε και οι αποφάσεις της ως δεσμευτικές για όλο το Ορθόδοξο πλήρωμα΄΄, αναφέρει στις πρόσφατες αποφάσεις της η Ιεραρχία του Πατριαρχείου Μόσχας .
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ:
37. Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας επιδοκιμάζει την εξωτερική δράση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, την οποία επιτελούν ο Αγιώτατος Πατριάρχης και η Διαρκής Ιερά Σύνοδος με συνδρομή του Συνοδικού Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, και η οποία αποβλέπει κυρίως στην εδραίωση της ενότητας της Αγίας Εκκλησίας, την προαγωγή των αδελφικών σχέσεων με τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες καθώς και την κοινή με τις λοιπές χριστιανικές ομολογίες προστασία των ηθικών χριστιανικών αξιών και την καταπολέμηση των επικίνδυνων για την κοινωνία κακών, την αντιμετώπιση της διακρίσεως και διώξεων σε βάρος των χριστιανών, το διάλογο με εκπροσώπους των άλλων θρησκευτικών παραδόσεων προς καταπολέμηση του εξτρεμισμού, της τρομοκρατίας, της δυσφημήσεως της θρησκείας, της ξενοφοβίας και άλλων επικίνδυνων για την κοινωνία κακών, των εκδηλώσεων της μισαλλοδοξίας, προς προστασία των ιερών και των οσίων και των θρησκευτικών προσκυνημάτων, προς διαφύλαξη ειρήνης και συμφωνίας μέσα στην κοινωνία.
38. Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας εγκρίνει την αξιολόγηση της γενομένης από 18ης έως 26ης Ιουνίου 2016 στην Κρήτη Συνόδου Προκαθημένων και Ιεραρχών των δέκα κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, η οποία περιλαμβάνεται στην απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου από 15ης Ιουλίου 2016 (Πρακτικά № 48). Η ἐν λόγῳ Σύνοδος δεν δύναται να θεωρείται Πανορθόδοξη ούτε και οι αποφάσεις της ως δεσμευτικές για όλο το Ορθόδοξο πλήρωμα, επειδή η μή εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης των ορισμένων κατά τόπους Αυτοκεφάλων Εκκλησιών για τη σύγκλησή της στις προκαθορισμένες ημερομηνίες παραβίασε την αρχή της ομοφωνίας. Ταυτόχρονα πρέπει να δεχθούμε ότι η Σύνοδος στην Κρήτη αποτελεί σημαντικό σταθμό στην ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
39. Η ανάλυση των κειμένων της ἐν Κρήτῃ Συνόδου, την οποία, κατόπιν εντολής της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, διενέργησε η Συνοδική Βιβλική Θεολογική Επιτροπή, απέδειξε ότι ορισμένα εξ αυτών περιλαμβάνουν ασαφείς και διφορούμενες διατυπώσεις, κάτι το οποίο δεν επιτρέπει να τα θεωρούμε ως υποδειγματική έκφραση των αληθειών της Ορθοδόξου πίστεως και της Παραδόσεως της Εκκλησίας. Αυτό αφορά ιδιαίτερα το κείμενο «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικός κόσμον», το οποίο δεν υπέγραψαν 2/3 των μελών της αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας και οι μεμονωμένοι Ιεράρχες ορισμένων άλλων κατά τόπους Εκκλησιών, οι οποίες μετείχαν των εργασιών της ἐν Κρήτῃ Συνόδου, κάτι το οποίο επιμαρτυρεί τη μεγάλη διχογνωμία ως προς το κείμενο αυτό ακόμη και στους μετάσχοντας της ἐν Κρήτῃ Συνόδου.
40. Οι Συνοδικοί διαπιστώνουν μια διφορούμενη στάση έναντι της γενομένης ἐν Κρήτῃ Συνόδου μέσα στην οικογένεια των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, τα σχόλια των Ιερών Συνόδων των Πατριαρχείων Αντιοχείας (από 27ης Ιουνίου 2016), Βουλγαρίας (από 15ης Νοεμβρίου 2016) και Γεωργίας (από 22ης Δεκεμβρίου 2016), όπου εκφράζεται η κριτική στάση έναντι της ἐν Κρήτῃ Συνόδου. Στις ουσιαστικές παρατηρήσεις επί των κειμένων της ἐν Κρήτῃ Συνόδου και επί της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων σε αυτή, ακόμη προχώρησαν Ιεράρχες και άλλων κατά τόπους Εκκλησιών, η Ιερά Κοινότητα και οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους.
41. Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας εκφράζει την πεποίθηση ότι η διαφύλαξη και η εδραίωση της ενότητας της Αγίας Ορθοδόξου Εκκλησίας, ανεξαρτήτως στάσεως έναντι της γενομένης ἐν Κρήτῃ Συνόδου, αποτελεί κοινή αποστολή όλων των κατά τόπους Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, τόσο των μετασχουσών των εργασιών, όσο και των αποσχουσών από αυτή. Ως εκ τούτου ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά η εδραίωση της διορθοδόξου συνεργασίας.