Τι είναι η Μεγάλη Είσοδος; Πώς γίνεται, τι συμβολίζει και τι πρέπει να κάνουν οι πιστοί εκείνη την ώρα;
Μεγάλη Είσοδος είναι η μεταφορά των τίμιων δώρων από την πρόθεση στο θυσιαστήριο, την Αγία Τράπεζα. Η πράξη αυτή αρχικά ήταν απέρριτη. Γινόταν μόνο από τους διακόνους, τους οποίους περίμενε στο θυσιαστήριο ο επίσκοπος. Από τον 6ο αιώνα η μεταφορά έγινε επισημότερη και μεγαλοπρεπέστερη, αφού συμμετείχαν και οι ιερείς ακόμη και ο αυτοκράτορας. Οι πιστοί αυτοκράτορες του Βυζαντίου για να αποδώσουν τιμή και λατρεία στον κηδευόμενο βασιλέα, συνόδευαν με την ακολουθία τους τους λειτουργούς ιερείς σ’ όλο το Ναό. Η επισημότητα αυτή έδωσε το χαρακτηρισμό “μεγάλη”, σ’ αντίθεση με τη “μικρή”. Από το 14ο μάλιστα αιώνα φαίνεται για πρώτη φορά σε γραπτά κείμενα αυτή η διάκριση.
Πριν γίνει αυτή η μεταφορά ο ιερέας λέει δυο προσευχές με τις οποίες παρακαλεί τον Θεό να μας καθαρίσει από κάθε αμαρτία, ώστε να αξιωθούμε να συμμετάσχουμε στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Ο ψάλτης ψάλλει τον Χερουβικό ΄Ύμνο “Οἱ τά Χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζοντες… ” – Εμείς που συμβολίζουμε μυστικά τα Χερουβίμ και ψάλλουμε στη ζωοποιό Αγία Τριάδα τον τρισάγιο ύμνο, τώρα ας αφήσουμε μακριά κάθε υλική φροντίδα, για να υποδεχθούμε τον Βασιλέα των όλων, που έρχεται συνοδευόμενος απ’ όλες τις αγγελικές τάξεις. Ο χερουβικός ύμνος μπήκε στη θεία λειτουργία τον 6ο αιώνα (573-4), για να καλύψει το χρόνο του ιερέα για την είσοδο.
Ο ιερέας, ενώ λέει σιγά την προσευχή “Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι…” και τον 50ό Ψαλμό, θυμιάζει την Αγία Τράπεζα, την Πρόθεση, τις εικόνες του τέμπλου και τον λαό. Ύστερα, αφού ζητήσει συγγνώμη από το εκκλησίασμα, παίρνει το Δισκάριο (αν υπάρχει διάκονος το δίνει σε κείνον) και το Άγιο Ποτήριο και – ενώ προπορεύονται λαμπαδούχοι και κάποιοι που κρατούν τον σταυρό, τα εξαπτέρυγα και το θυμιατό με το οποίο συνεχώς θυμιάζονται τα Τίμια Δώρα – βγαίνει από τη βόρεια πύλη του ιερού λέγοντας δυνατά “Πάντων ἡμῶν μνησθείη Κύριος ὁ Θεός…” – Ας μας θυμάται όλους ο Κύριος και Θεός μας στη Βασιλεία Του πάντοτε, και τώρα και εις τους αιώνες των αιώνων, διασχίζει όλο το κλίτος και επιστρέφει από το κέντρο στην Ωραία Πύλη, αποθέτει με ευλάβεια το Δισκάριο και το Άγιο Ποτήριο στην Αγία Τράπεζα, τα σκεπάζει με το κάλυμμα που λέγεται Αέρας και τα θυμιάζει.
Την ώρα που ο ιερέας αποθέτει στην Αγία Τράπεζα το Δισκάριο και το Άγιο Ποτήριο, καταθέτει το σώμα του Χριστού στον τάφο σαν τον Ιωσήφ, γι’ αυτό λέει ένα τροπάριο της Μεγάλης Παρασκευής: “Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ ἀπό τοῦ ξύλου καθελών τό ἄχραντόν Σου σῶμα σινδόνι καθαρᾷ εἰλήσας καί ἀρώμασιν ἐν μνήματι καινῷ κηδεύσας ἀπέθετο”.
Η Μεγάλη Είσοδος συμβολίζει “της εσχάτης του Χριστού αναδείξεως” δηλαδή την πορεία του Χριστού προς το Πάθος. Ότι δηλαδή είναι η τελευταία φανέρωση του Χριστού στο λαό, όταν πήγαινε από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα για το εκούσιο πάθος, όπως ερμηνεύει ο Θεόδωρος Ανδίδων, είναι από τις πιο επίσημες στιγμές της θείας λειτουργίας. Επομένως και η δική μας στάση πρέπει να είναι ανάλογη. Εισέρχεται ο βασιλιάς της δόξας. Ο Χριστός έρχεται για να θυσιαστεί, συνοδευόμενος από τα αγγελικά τάγματα. Κι εμείς εικονίζουμε τους αγγέλους και πρέπει να αφήσουμε “εδώ και τώρα” κάθε βιοτική μέριμνα για να τον υποδεχτούμε.
Οι πιστοί, καθώς περνάει ο λειτουργός, προσκυνούν κάνοντας το σημείο του σταυρού. Εδώ συμβαίνει κάποια παρεξήγηση. Πολλοί προσκυνητές γονατίζουν στη Μεγάλη Είσοδο γιατί θαρρούν πως οι λειτουργοί κρατούν το σώμα και το αίμα του Κυρίου. Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας υπογραμμίζει άλλη σημασία έχει η Μεγάλη Είσοδος των Προηγιασμένων και άλλη στη θεία λειουργία του ιερού Χρυσοστόμου. Εκεί οι λειτουργοί κρατούν στα χέρια τους μέσα στα άγια σκεύη το σώμα και το αίμα του Κυρίου, ενώ εδώ ο άρτος και ο οίνος είναι ακόμα “άθυτα και ου τετελεσμένα”, δεν έγινε δηλαδή ακόμα η θυσία και δεν αγιάσθηκαν.
πηγές χώρα αχωρήτου
http://orthmad.gr/news/%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7-%CE%B..., Η Μεγάλη Είσοδος, Ιερά Μητρόπολις Θεσσαλονίκης, Iερός Ναός Αγίου Αθανασίου
http://www.pemptousia.gr/2015/08/i-megali-isodos/, Η Μεγάλη Είσοδος,Θεολογική βοήθεια και καθοδήγηση: (+) π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης