Μέσα στην καρδιά της ερήμου, στην μακρινή Αριζόνα, βρίσκεται κανείς ενώπιον αθωνικού περιβάλλοντος, αυτό το θεόπνευστο έργο, το οποίο προσφέρει, με τόση αγνότητα, παρρησία, βαθειά πίστη προς τον Πανάγαθο Θεό και στον άνθρωπο, και με απόλυτη προσήλωση στις παραδόσεις της Ελληνορθοδόξου χριστιανικής μας πίστεως, που θα αποτελούν πεφωτισμένο φάρο και στους επόμενους διαδόχους, που θα ανέλθουν κάποτε, όταν επέλθει το πλήρωμα του χρόνου, στην Ιερά Μονή του Αγίου Αντωνίου.
Ηγούμενος της Ιεράς αυτής Μονής είναι ο π. Παΐσιος, ένας άξιος συνεχιστής του Γέροντα Εφραίμ, και της εφαρμογής των ευαγγελικών εντολών. Φέρνει σε αίσιο πέρας το αποστολικό και ποιμαντικό Του έργο, στις χιλιάδες των Ορθοδόξων χριστιανών ανά τον κόσμο, που διέρχεται τεράστια ηθική και πνευματική κρίση, γιατί πάντοτε έχει γνώμονα βασικό την παραγγελία του Αποστόλου Παύλου: «Την αγάπη.»
Η βαθύτατη περίνοια, η αθωνική Του ταπεινοσύνη, η διάκριση, και η ευαγγελική Του μεγαλοψυχία είναι τα κύρια εκείνα χαρακτηριστικά, για να έχει, σήμερα τους πλέον διαπρύσιους υποστηρικτές Του σ’ ολόκληρο το θρησκευτικό και εκκλησιαστικό φάσμα.
‘Εχει δεχτεί τη χάρη της Θείας ταπεινώσεως, και γι’ αυτό με την ταπείνωσή Του έχει νικήσει μέσα Του την υπερηφάνεια, αγαπάει να κάνει τα πάθη και την αμαρτία ανάπαυση ψυχής, νίκη κατά του θανάτου. Η συμπάσχουσα προσευχή Του για όλους τους ανθρώπους είναι η μετάνοια για τις αμαρτίες του κόσμου, και ο πόνος του άλλου γίνεται δικός Του πόνος.
Πράγματι, είναι ένας έμπειρος Πνευματικός Πατέρας που γνωρίζει την πνευματική κατάσταση του κάθε χριστιανού. Υπό την καθοδήγηση του Πνευματικού Του Πατέρα, Γέροντα Εφραίμ, ο οποίος γνώριζε την κάθαρση του νοός, και που έχει κεκαθαρμένου νου, και εμπειρία της νοεράς προσευχής, και διακρίνει μεταξύ ακτίστων και κτιστών ενεργειών του Θεού, έχει μάθει, ο π. Παΐσιος, να παραμερίζει το διανοητικό-στοχαστικό-μεταφυσικό τρόπο θεολογήσεως και να καθαρίζει το νου Του από λογισμούς, εικόνες και φαντασίες. Αυτή η εμπειρική πνευματικότητα, η νηστεία , η προσευχή, η νύψις και η ελεημοσύνη προς τον κόσμο τον κάνουν να είναι ένας πατέρας με ορθόδοξα κριτήρια, που με την πολλή άσκηση γνωρίζει να μεταφέρει τη μνήμη του Θεού από την λογική στην καρδιά .
Αναντίρρητα, ο ίδιος είναι πνευματικός οδηγός, δεν είναι στοχαστής, και ξέρει να οδηγεί τα πνευματικά Του παιδιά. Έχει το χάρισμα της διακρίσεως των πνευμάτων και γνωρίζει ακριβώς τις μεθοδίες των διαφόρων αρνητικών στοιχείων που επιρεάζουν τον άνθρωπο.
Πράγματι, στην Ιερά Μονή του Αγίου Αντωνίου, με τον έμπειρο πνευματικό της π. Παίσιο, βιώνεται η ορθόδοξη ασκητική, εφαρμόζεται η γνήσια χριστιανική και ευαγγελική ζωή. Εκεί οι μοναχοί αποκτούν εμπειρική γνώση των αληθειών της πίστεως, γίνεται αγώνας για επανένωση ψυχής και σώματος, για ενότητα του νου με την καρδιά. Στην Ιερά Μονή, βλέπουμε ένα πνευματικό επίπεδο αυθεντικού χριστιανισμού. Κάτω από την επίβλεψη του π. Παίσιου γίνεται προσπάθεια για να πετύχει ο άνθρωπος τον σκοπό και το νόημα του προορισμού του.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι, ο πατήρ Παίσιος, στέκεται πάντοτε, στο ύψος των περιστάσεων, ως ένας Αγωνιστής πατέρας, αφιερώνοντας ολόκληρη τη ζωή Του, μαχόμενος «διά χριστού την πίστην την Αγίαν». Αυτό το αναγνωρίζουν άπαντες. Βλέπει κανείς, μέσα στην καρδία Του και την σκέψη Του, την αποφασιστικότητα, αν ποτέ επέπρωτο να μαρτυρήσει για την Εκκλησία. Μάλιστα, ο Γέροντας Παίσιος ήταν ανέκαθεν ένας ακραιφνής Έλλην πατέρας, αποφασισμένος για όλα. Και αυτό Του το αναγνωρίζουν άπαντες, Κλήρος και Λαός.
Είναι γεγονός ότι, Ιερείς, τέτοιου ηθικού και πνευματικού αναστήματος σπανίζουν στην σημερινή κοινωνία, που την μαστίζει τεράστια ηθική κρίση και κατάπτωση. Η ευγένειά Του, η καλοσύνη Του, η προσήνειά Του, η ταπεινοφροσύνη Του, η απλότης Του, η ευσέβειά Του και η αυστηρή προσήλωσή Του στην Εκκλησιαστική Τάξη και παράδοση θα παραμείνουν παράδειγμα προς μίμηση στους επερχόμενους Πατέρες. Θεωρώ υψίστη τιμή το γεγονός, ότι ο Άγιος Θεός μας με έφερε στο κατώφλι της Ιεράς Μονής του Αγίου Αντωνίου, και είχα την εξαιρετική αυτή ευκαιρία, όπως γνωρίσω εκ του σύνεγγυς τα χαρίσματά Του αυτά και θα τα διατηρήσω εσαεί εις μαρτυρίαν. Υπάρχουν εμπειρίες που τα καταμαρτυρούν και, ήδη, Άγιε Γέροντα, περάσατε στο πάνθεον της Ελληνικής και Εκκλησιαστικής μας ιστορίας.
Καθώς γράφει και ο θεολόγος της εκκλησίας μας, Παναγιώτης Νέλλας, στην εποχή μας, ο άνθρωπος αισθάνεται να είναι «ριγμένος και εγκαταλειμμένος
μέσα σε μια γωνιά του σύμπαντος, υποχρεωμένος να ζεί.» «’Άλλοτε πάλι μια πνοή, βγαίνει από μέσα του που νοιώθει να τον σηκώνει πάνω από την αναγκαιότητα, να του χαρίζει μια γεύση πραγματικής ελευθερίας και χαράς. Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μιλάνε εκτενώς για την πνοή αυτή. Της έδωσαν οι ίδιοι απόλυτη προτεραιότητα μέσα τους, συνέδεσαν μαζί της όλες τις λειτουργίες της ύπαρξής τους και υψώθηκαν στην κατάσταση της μόνιμης ελευθερίας των υιών του Βασιλέως του σύμπαντος.» Από το ύψος αυτό, και ο πατήρ Παΐσιος κατωπτεύει, μαζί με τους μοναχούς, τη φύση του ανθρώπου. Κατανοούν, ότι ο άνθρωπος είναι εικόνα Θεού, δηλαδή ταυτόχρονα επίγειος και ουράνιος, πρόσκαιρος και αιώνιος, ορατός και νοούμενος, αληθινά «ζώον θεούμενον.» Στην Ιερά Μονή του Αγίου Αντωνίου πραγματικά βλέπουμε ότι ο μοναχισμός οδηγεί στην τελείωση της ψυχής και του ανθρώπου.
Νικόλαος Λ. Μωραίτης. Ph.D.
Καλιφόρνια. U.S.A.