Αδελφοί μου, αμαρτήσαμε και στη συνέχεια εξαγνιστήκαμε. Προσβάλαμε τον Παντοδύναμο Θεό μας, και γι’ αυτό τιμωρηθήκαμε. Σπιλώσαμε τις ψυχές μας και ξεπλύναμε την κάθε αμαρτία μας, με το αίμα και με τα δάκρυά μας.
Ποδοπατήσαμε κάθε τι, που ήταν ιερό για τους πατέρες μας, και γι’ αυτό στη συνέχεια ποδοπατηθήκαμε εμείς οι ίδιοι.
Η καταστροφή μας ήταν αναμενόμενη αφού τα σχολεία μας ήταν χωρίς πίστη στο Θεό, οι πολιτικοί μας δεν ήταν έντιμοι, ο στρατός μας δεν είχε πατριωτισμό και οι κυβερνήτες μας δεν είχαν την ευλογία του Θεού. Έτσι καταστράφηκαν τα σχολεία, ο στρατός και όλο το κράτος μας.
Είκοσι χρόνια δεν σεβόμασταν τις παραδόσεις μας, και τώρα οι αλλοεθνείς μας στέρησαν το φως με το σκοτάδι τους.
Είκοσι χρόνια χλευάζαμε τους προγόνους μας, που με την ευσέβειά τους κατέκτησαν τη βασιλεία των Ουρανών. Με το μέτρο όμως που κρίναμε το Θεό και τους προγόνους μας, με το ίδιο μέτρο και εμείς κριθήκαμε.
Παρ’ όλα αυτά, ο Θεός μας συγχώρεσε.
Οι υβριστικές σκέψεις μας, τα υβριστικά λόγια και οι πράξεις μας, οι ατελείωτες προσβολές στον Μεγαλοδύναμο Θεό, κατά την περίοδο των δύο παγκοσμίων πολέμων, καταδίκασαν το λαό μας αρχικά σε θάνατο. Η ποινή επιβλήθηκε και ένας στους οκτώ Σέρβους εκτελούνταν στα πρώτα δύο χρόνια της κατοχής της χώρας μας από τους Γερμανούς.
Στη συνέχεια οι εκτελέσεις σταμάτησαν και η ποινή μειώθηκε, σε ισόβια σκλαβιά. Καταδικαστήκαμε να είμαστε αιώνια υπόδουλοι των Γερμανών.
Μόνον όταν ο φτωχός λαός μας, με τα εξασθενημένα χέρια του, άρχισε να ανάβει κεριά, να προσεύχεται, τότε οι προσευχές του συγκίνησαν τους αγγέλους και τους αγίους ώστε να μεσιτεύσουν για το έλεος του Θεού. Τότε ο Παντελεήμων Θεός πάλι μείωσε την ποινή της ισόβιας σκλαβιάς σε δύο χρόνια.
Ο σέρβικος λαός καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκισης ενώ είκοσι χρόνια ζούσε αμαρτωλή ζωή. Δεν είναι άραγε αυτό ελεημοσύνη; Υπάρχει άραγε κανείς επίγειος βασιλιάς ο οποίος θα ανεχόταν είκοσι χρόνια να τον βρίζουν, να τον χλευάζουν και να συγχωρεί το λαό του; Ποτέ και πουθενά. Τέτοια ελεημοσύνη έχει μόνο ο Θεός μας.
Αδελφοί μου, τι λοιπόν να πράξουμε τώρα; Ας πράξουμε οτιδήποτε άλλο, εκτός από αυτό που πράτταμε στη διάρκεια αυτών των είκοσι χρόνων.
Ας μην αμαρτάνουμε, για να μην υποφέρουμε πάλι.
Ας μην προσβάλουμε πάλι τον Παντοκράτορα Θεό, και υποστούμε μεγαλύτερη τιμωρία.
Ας μη σπιλώνουμε τις ψυχές μας με αμαρτίες, για να μη χρειασθεί πάλι να τις εξαγνίζουμε με το αίμα και τα δάκρυά μας.
Ας μην ποδοπατάμε τα όσια των προγόνων μας, για να μην ποδοπατηθούμε οι ίδιοι.
Ας χτίσουμε σχολεία με πίστη, ας αποκτήσουμε κυβερνήτες τίμιους, ας αποκτήσουμε στρατό με πατριωτισμό, και κράτος που να έχει την ευλογία του Θεού.
Ας επιστρέψουμε ο καθένας μας στο Θεό και στον εαυτό του. Ας μη μείνει κανένας μακριά από το Θεό, για να μη χάσει το φως του από την επέλαση του τρομακτικού σκοταδιού των αλλοεθνών με τα «ωραία» ονόματα και τα «φανταχτερά» ρούχα.
Ας προσπαθήσει ο καθένας μας να κατακτήσει τη βασιλεία των Ουρανών. Έτσι μόνο θα επιβιώσει το κράτος μας πάνω στη γη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αν είμαστε δίκαιοι ο ουρανός θα προσέχει το κράτος μας. Στην ουράνια Βασιλεία βασιλεύουν η δικαιοσύνη, η πίστη, η αγάπη, η αλήθεια, η ελεημοσύνη, η σοφία, η καθαρότητα….
Ας σκεφτείτε αν έχετε αυτές τις αρετές, και αν όχι καλύτερα να αγωνιστείτε να τις αποκτήσετε όλες. Έτσι θα γίνετε τέλειοι, όπως τέλειος είναι και ο μεγάλος Πατέρας σας, ο ουράνιος.
Έτσι θα αντέξετε τις σκοτεινές δυνάμεις του Άδη, που κτύπησαν το κράτος μας και σαν εφιάλτης μας ταλάνισαν και θα μας ταλανίζουν για πολλά χρόνια.
Οπλισμένοι με τις αρετές θα δικαιώσετε την αγάπη σας για την πατρίδα σας, και θα δικαιώσετε το όνομα του Ορθόδοξου χριστιανού. Ας σας βοηθάει ο Κύριος Ιησούς Χριστός, ο Πατέρας και το Άγιο Πνεύμα εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς (Επίσκοπος Αχρίδος)