14/07/2019 - 14:30
Ο Όσιος Νικόδημος γεννήθηκε στη Νάξο το 1749 από γονείς ευσεβείς και ενάρετους, τον Αντώνιο και την Αναστασία Καλλιβούρτση η οποία μόνασε αργότερα στην Ιερά Μονή Αγίου Χρυσοστόμου της Νάξου, με το όνομα Αγάθη.
Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Νικόλαος Kαλλιβούρτσης και από μικρός έδειχνε ότι ήταν άνθρωπος μεγάλης αρετής και φοβερής ευφυΐας.
Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στη Νάξο και έπειτα στη σχολή της ίδιας πόλης επέκτεινε τις γνώσεις του, με δάσκαλο τον αδελφό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, Αρχιμανδρίτη Χρύσανθο.
Κατόπιν 16 χρόνων πήγε στην Ελληνική σχολή της Σμύρνης, όπου κοντά στους φημισμένους διδασκάλους Ιθακήσιους Ιερόθεο Δενδρινό και Χρύσανθο Καραβία έλαβε ανώτερη παιδεία και αρετή.
Κατόπιν 16 χρόνων πήγε στην Ελληνική σχολή της Σμύρνης, όπου κοντά στους φημισμένους διδασκάλους Ιθακήσιους Ιερόθεο Δενδρινό και Χρύσανθο Καραβία έλαβε ανώτερη παιδεία και αρετή.
Μετά από ορισμένες περιπέτειες, το 1775 πήγε στο Άγιον Όρος όπου στη Μονή του Άγιου Διονυσίου εκάρη μοναχός με το όνομα Νικόδημος.
Οι Πατέρες της Μονής μάλιστα, που διέκριναν τα μεγάλα φυσικά και επίκτητα χαρίσματα του Νικόδημου, τον διόρισαν μάλιστα αναγνώστη και γραμματέα της Μονής.
Οι Πατέρες της Μονής μάλιστα, που διέκριναν τα μεγάλα φυσικά και επίκτητα χαρίσματα του Νικόδημου, τον διόρισαν μάλιστα αναγνώστη και γραμματέα της Μονής.
Tο μελανοδοχείο του οσίου Nικοδήμου του Aγιορείτου τέλος 18ου αι. μ.Χ. - Mονή Bατοπαιδίου, Άγιον Όρος. |
Στη Μονή αυτή ο Νικόδημος, υπήρξε υπόδειγμα διακονίας και πράξεων αρετής. Έπειτα αποσύρθηκε σε κάποιο κελί, όπου με ασκητικό τρόπο, επιδόθηκε στη μελέτη και συγγραφή πολλών οικοδομητικών, θεολογικών και αγιολογικών βιβλίων μεταξύ αυτών είναι ο«Συναξαριστής», το «Εορτοδρόμιον», η «Νέα Κλίμακα», ο «Αόρατος Πόλεμος», το «Πηδάλιον», το «Ευεργετινόν», η «Φιλοκαλία», το «Νέον Μαρτυρολόγιον» και άλλα πολλά.
Το κελί του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου στην Καψάλα του Αγίου Όρους
Τελικά μετά από διάφορες περιπέτειες, που υπέστη στη βραχύχρονη ζωή του, απεβίωσε από ημιπληγία, σε ηλικία 60 χρονών, τις πρώτες ορθρινές ώρες της 14ης Ιουλίου του 1809 στο κελλί των Σκουρταίων, στις Καρυές του Αγίου Όρους. Τα τελευταία του λόγια ήταν η απάντηση που έδωσε στους μαθητές του όταν τον ρώτησαν αν ησυχάζει: «Τον Χριστό έβαλα μέσα μου και πως να μη ησυχάσω;». Ενταφιάστηκε στο Λαυριωτικό Κελί των Σκουρταίων στις Καρυαίς του Άγιου Όρους, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο πνευματικό συγγραφικό έργο, που σήμερα αποτελεί κεφάλαιο για τον λαό της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Το Κελί Αγίου Γεωργίου των Σκουρταίων, στις Καρυές αγίου όρους, όπου κοιμήθηκε στις 14 Ιουλίου 1809 ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. |
Η Εκκλησία μας επάξια από το έτος 1955 τον κατέταξε στο Αγιολόγιο της σύμφωνα με έγγραφο αριθμού Πρωτοκόλλου 1717/31-5-1955, που ο τότε Πατριάρχης Αθηναγόρας μαζί με την Σύνοδο ανέφερε πως:
«…εξ ονόματος και πάντων των εν Αγιωνύμω Όρει ενασκουμένων Οσιοτάτων Μοναχών, υπέβαλε ο του εν Καρυοίς Κελλίου Λαυριώτης Γέρων Ανανίας, αιτούμενος όπως, η επέτειος του θανάτου αυτού καθιερωθεί εν τιμή Αγίου, έγνωμεν, συνοδά τοις προ ημών θείοις Πατράσι …
Δι’ ό και θεσπίζομεν Συνοδικώς και διοριζόμεθα και εν Αγίω διακελευόμεθα Πνεύματι, όπως από του νυν και εις τον εξής αιώνα τον άπαντα, Νικόδημος ο Αγιορείτης συναριθμείται τοις οσίοις και Αγίοις της Εκκλησίας ανδράσιν, ετησίοις ιεροτελεστίαις και αγιαστίαις τμώμενος και ύμνοις εγκωμίων γεραιρόμενος τη ιδ΄ Ιουλίου εν ή μακαρίως προς τον Κύριον εξεδήμησεν…».
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Τοιχογραφία του ναού της Παντάνασσας στο μετόχι της Μονής Βατοπαιδίου στην λίμνη Βιστωνίδα. |
Ο άγιος Νικόδημος o Aγιορείτης, αυτή η τόσο σημαντική και κορυφαία μορφή του Χριστιανισμού γιορτάζει κατά την καθιερωμένη Πανήγυρη της 14ης Ιουλίου.
Επίσης εορτάζει και την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, κατά την Σύναξη των Πέντε Αγίων της Παροναξίας που καθιερώθηκε πρόσφατα και η οποία τελείται στο νεόδμητο Ιερό Ναό των Ναξίων Αγίων Νικοδήμου του Αγιορείτου και Νικολάου του Πλανά, στην πόλη της Νάξου.
Επίσης όμως γιορτάζει και κατά την Τρίτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου στο νησί της Πάρου, όπου και εκεί επίσης τελείται η Σύναξη των Ναξίων Αγίων Νικοδήμου του Αγιορείτου και Νικολάου του Πλανά.
Οι Ασματικές Ακολουθίες του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, οι οποίες βρίσκονται σε ισχύ λειτουργική χρήση.
Συντάχθηκαν από τον αείμνηστο Υμνογράφο, Μοναχό Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη, από τον πρώηνΣεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρών κ.κ Νικόδημο, καθώς και από τον Αρχιμανδρίτη Νικόδημο Παυλόπουλο, Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Λειμώνος της Λέσβου.
Συντάχθηκαν από τον αείμνηστο Υμνογράφο, Μοναχό Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη, από τον πρώηνΣεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρών κ.κ Νικόδημο, καθώς και από τον Αρχιμανδρίτη Νικόδημο Παυλόπουλο, Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Λειμώνος της Λέσβου.