Κάθε πνεύμα φανερώνεται μέσα άπό αύτό πού παράγει καί κάθε πλάσμα έξωτερικεύει τόν έαυτό του μέσα άπό τή δράση του.
Τό πνεύμα είναι στή ψυχή, ή ψυχή στό σώμα καί τό σώμα μέσα στον κόσμο.
Τό πνεύμα είναι πού κινεί τήν ψυχή, ή ψυχή είναι αυτή πού κινεί τό σώμα, καί τό σώμα είναι πού κινεί τά άλλα σώματα. Ανάλογα μέ τό πνεύμα είναι καί οί κινήσεις τής ψυχής. Ανάλογα μέ τήν ψυχή είναι καί οί κινήσεις τού σώματος. Άγαθό πνεύμα παρακινεί τήν ψυχή στό αγαθό καί τό σώμα έκπληρώνει τήν βούληση τής ψυχής.
Καθένας, ό όποιος δένει τό ζωντανό του πνεύμα μέ σώμα απονεκρωμένο άπό τά πάθη, είναι τό ίδιο βάρβαρος μέ εκείνον όπου δένει ζωντανό άνθρωπο μέ ένα πτώμα καί αφήνει νά σαπίσουν καί τά δύο μαζί.
Δέν είναι πάντοτε εύκολο νά νικήσει κανείς μέσα του τό πνεύμα τής ματαιοδοξίας καί τής κενοδοξίας. Τό κατάφεραν μονάχα οί μεγάλοι πνευματικοί, πρώτιστα μέ τήν πολλή θεία Χάρη, μέ τήν συνεχή εγρήγορση στήν ψυχή τους καί μέ τίς έξαιρετικά λεπτές διακρίσεις.
Δέν είναι ή στολή τού αξιωματικού πού θά σάς κάνει θαρραλέους ούτε τό ράσο τού ιερέα έλεήμονες ούτε καί ή δικαστική τήβεννος θά σάς κάνει δικαίους ούτε καί ή ύπουργική πολυθρόνα ισχυρούς, εάν ή ψυχή σας δέν είναι πλήρης άπό θάρρος καί έλεος καί δικαιοσύνη καί δύναμη.
Οί πνευματικές άξιες στήν άρχαιότητα καί οί πνευματικές άξιες τού καιρού μας είναι ίδιες, μέ τήν προϋπόθεση νά είναι ίδια καί ή ομολογία πίστεως. Ή ουράνια γνώση στήν οποία έφταναν οί παλαιοί άσκητές, δέν διαφέρει άπό τήν ουράνια γνώση πού άποκτοΰν οί νεώτεροι.
Επειδή, καθώς ό Χριστός είναι χθές καί σήμερον ό αύτός, όμοια ίδια είναι καί ή άνθρώπινη φύση. Καί τό σπουδαιότερο, ίδια είναι καί ή καρδιά τού άνθρώπου, ίδια ή δίψα καί ή πείνα καί τίποτα δέν μπορεί νά τόν κορέσει παρά ή δόξα καί ή δύναμη καί ό πλούτος τού Θεού.
Στήν ψυχή βρίσκεται τό πνεύμα καί τό πνεύμα είναι πού κινεί τήν ψυχή. Ό,τι είναι τό πνεύμα, τέτοια είναι καί ή ψυχή. Άν είναι τό πνεύμα δουλικό, τότε δουλική θά είναι καί ή ψυχή. ’Άν είναι τό πνεύμα θεϊκό, τότε όλη ή ψυχή είναι θεϊκή.
Όπως ή ψυχή είναι άόρατη, έτσι είναι άόρατο καί τό ένδυμά της. Αλήθεια καί δικαιοσύνη, άγαθοσύνη καί άνεξικακία, πραότητα καί ευσπλαχνία, άγνότητα καί εύσέβεια, θεοφιλία καί άνθρωποφιλία, είναι τά ενδύματα τής ψυχής.
Άλλη είναι ή φύση τής ψυχής καί άλλη ή φύση τού σώματος. Τό σώμα είναι πού πρώτο φθείρεται καί εξασθενεί καί ύστερα πεθαίνει με τήν αποχώρηση τής ψυχής. Με τήν ψυχή όμως είναι διαφορετικά. Ή διαφθορά τής ψυχής συνίσταται πρώτιστα στό ότι εκείνη εγκαταλείπει τήν αληθή κρίση καί αρχίζουν μέσα της νά βλαστάνουν οι σπόροι τών άκανθών καί τών κακών.
Όπως οί σκώληκες κάνουν την εμφάνισή τους στό πεθαμένο σώμα, έτσι καί στήν ψυχή πού στερείται την χάρη, καρπίζουν οί σκώληκες τών λογισμών: φθόνος, πονηριά, ψεύδος, μίσος, συκοφαντία, οργή, μέριμνα, εκδίκηση, έπαρση, περιφρόνηση, ύπερηφάνεια, άσέβεια καί τά ύπόλοιπα.
Είναι ζώσα ή ψυχή τού ανθρώπου, ζώσα καί πάντοτε διψασμένη γιά ζωή καί τίποτα δέν μπορεί νά την ξεδιψάσει έκτος άπό την ζωή, την αληθινή καί άμεση ζωή. Αληθινή καί άμεση ζωή είναι μονάχα ή ζωή εν Θεώ, εν τώ ζώντι Θεώ.
Ή σωματική τροφή προορίζεται γιά τό σώμα, ή πνευματική τροφή γιά την ψυχή. Τό σώμα πρέπει νά τρέφεται γιά νά συνεχίσει νά ύπάρχει, ή ψυχή πρέπει νά τραφεί γιά νά ζήσει. Στό σώμα δίνουμε τροφή τής γης επειδή τό σώμα είναι άπό την γή. Στήν ψυχή δίνουμε τροφή ουράνια επειδή ή ψυχή είναι άπό τόν ούρανό.
’Άν μέ ρωτούσε σήμερα ένας νεαρός άνθρωπος πώς νά σώσει την ψυχή του θά του απαντούσα: «πάρε πάνω σου την φροντίδα κάποιου άλλου». Κάθε άνθρώπινη ψυχή πού δέν γνωρίζει την μέριμνα γιά τόν άλλο παρά άποκλειστικά την μέριμνα γιά τόν έαυτό της, ή έχει χαθεί ή βρίσκεται ήδη στό χείλος τής άπωλείας.
Τά πάντα γιά την ψυχή, την ψυχή γιά τίποτα στόν κόσμο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΑΓΙΟΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
ΚΑΙ 282 ΣΟΦΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΝΘΟΛΟΓΗΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ