(Τυρινῆς) – Κατά Ματθαίον ς΄ 14-21-Εἶπεν ὁ Κύριος· ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν.
Σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ. Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.
1. Ἀρχίζει ἡ νηστεία
Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς σήμερα, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει τὴν ἔξωση τοῦ Ἀδὰμ ἀπὸ τὸν Παράδεισο. Γιατί ὅμως ἐξορίστηκε ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν Παράδεισο; Διότι καταπάτησε τὴν ἐντολὴ τῆς νηστείας· ἔφαγε ἀπὸ τὸ δένδρο τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ, ἀπὸ τὸ ὁποῖο τοῦ εἶχε δώσει ἐντολὴ ὁ Θεὸς νὰ μὴ φάει. Πολὺ εὔστοχα λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος μᾶς καλεῖ νὰ νηστεύσουμε, ὥστε νὰ ξαναβροῦμε τὸν δρόμο γιὰ τὸν Παράδεισο: «Ἐπειδὴ οὐκ ἐνηστεύσαμεν, ἐξεπέσομεν τοῦ παραδείσου‧ νηστεύσωμεν τοίνυν, ἵνα πρὸς αὐτὸν ἐπανέλθωμεν» (P.G. 31, 168).
Καθὼς ἤδη φθάσαμε στὴν ἀρχὴ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἂς ξεκινήσουμε τὴ νηστεία μὲ χαρὰ κι ἂς ἐντείνουμε τὸν πνευματικό μας ἀγώνα μὲ συγκεκριμένες ἀποφάσεις, μὲ πιὸ θερμὴ ἐξομολόγηση καὶ συχνότερη συμμετοχὴ στὴ θεία Εὐχαριστία. Τώρα εἶναι ὁ κατάλληλος καιρὸς νὰ ἐργαστοῦμε καὶ νὰ κοπιάσουμε γιὰ τὸ καλὸ τῆς ψυχῆς μας‧ ἡ ὠφέλεια θὰ εἶναι μεγάλη: εἰρήνη, ψυχικὴ ἀνάπαυση καί, τελικά, αἰώνια σωτηρία.
2. Κυριακὴ τῆς συγγνώμης
Ἐπιπλέον ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ὀνομάζεται καὶ Κυριακὴ τῆς συγγνώμης. Ἡ ὀνομασία αὐτὴ στηρίζεται στὴν παλαιὰ συνήθεια τῶν πιστῶν Χριστιανῶν νὰ ἀλληλοσυγχωροῦνται κατὰ τὸν Κατανυκτικὸ Ἑσπερινὸ ὁ ὁποῖος τελεῖται τὸ ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας, ὥστε νὰ ξεκινοῦν τὸν πνευματικὸ ἀγώνα τῆς Σαρακοστῆς συμφιλιωμένοι καὶ ἀγαπημένοι.
Τὸ πόσο σημαντικὸ εἶναι τὸ νὰ συγχωροῦμε τοὺς ἄλλους φαίνεται ξεκάθαρα ἀπὸ τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου ποὺ ἀναγινώσκονται στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή: «Ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος». Δηλαδή, ἐὰν συγχωρήσετε τὰ ἁμαρτήματα ποὺ σᾶς ἔκαναν οἱ ἄνθρωποι, ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος θὰ συγχωρήσει καὶ τὰ δικά σας ἁμαρτήματα. Δὲν μποροῦμε λοιπὸν νὰ ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ συγχωρήσει τὶς ἁμαρτίες μας, ἐὰν ἐμεῖς πρῶτοι δὲν ἔχουμε συγχωρήσει εἰλικρινὰ αὐτοὺς ποὺ τυχὸν μᾶς ἔβλαψαν ἢ μᾶς ἀδίκησαν.
Βέβαια δὲν εἶναι εὔκολο νὰ συγχωρήσουμε τοὺς ἄλλους. Ἀντιδρᾶ ὁ ἐγωισμός μας ἢ ἡ πεποίθηση ὅτι δῆθεν ἐμεῖς ἔχουμε δίκιο. Σὲ κάθε περίπτωση ὅμως ἂς φέρνουμε στὸ νοῦ μας τὸν ἀναμάρτητο Κύριο Ἰησοῦ ὁ Ὁποῖος ἐπάνω στὸ σταυρὸ προσευχόταν γιὰ τοὺς σταυρωτές Του. Ὅταν κι ἐμεῖς συγχωροῦμε αὐτοὺς ποὺ μᾶς ἔφταιξαν σὲ κάτι, μιμούμαστε τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Ἂς Τὸν παρακαλοῦμε λοιπὸν Ἐκεῖνος νὰ μαλακώνει τὶς καρδιές μας, γιὰ νὰ συμπονοῦμε καὶ νὰ συγχωροῦμε τοὺς ἄλλους. Τότε πραγματικὰ θὰ αἰσθανθοῦμε τὴ λυτρωτικὴ καὶ σωτήρια δύναμη τῆς ἀγάπης Του!
3. Ἐλεύθεροι ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς γῆς
Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα διαβάζουμε ἐπίσης καὶ τὴν προτροπὴ τοῦ Κυρίου νὰ προσφέρουμε ἐλεημοσύνη. Μὴ συγκεντρώνετε, λέει, θησαυροὺς γιὰ τὸν ἑαυτό σας ἐδῶ στὴ γῆ ἀλλὰ στὸν οὐρανό. Πρῶτον, διότι τὰ ἐπίγεια ἀγαθὰ εἴτε φθείρονται εἴτε τὰ κλέβουν οἱ ἐπιτήδειοι. Καὶ δεύτερον, πρέπει νὰ θησαυρίζετε θησαυροὺς ὄχι στὴ γῆ ἀλλὰ στὸν οὐρανό, γιὰ νὰ εἶναι ἡ καρδιὰ σας προσκολλημένη στὸ Θεὸ καὶ στὰ οὐράνια. Διότι «ὅπου ἐστὶν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν»· δηλαδή, ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας, ἐκεῖ θὰ εἶναι καὶ ἡ καρδιά σας.
Αὐτὸ τὸ τελευταῖο ἀξίζει νὰ τὸ ὑπογραμμίσουμε. Εἶναι σημαντικὸ νὰ δώσουμε στὴ ζωή μας σωστὸ προσανατολισμό. Δυστυχῶς στὶς μέρες μας πολλοὶ κάναμε τὸ τραγικὸ λάθος νὰ συνδυάσουμε τὴν εὐτυχία μὲ τὸν πλοῦτο. Ἔτσι ἡ ζωή μας κατάντησε ἀτελείωτο κυνήγι γιὰ τὴν ἀπόκτηση ὑλικῶν ἀγαθῶν. Δάνεια καὶ ἐπιτόκια, μετοχὲς καὶ χρηματιστήρια, ἐπενδύσεις καὶ κέρδη, ἔγιναν οἱ μόνιμες συζητήσεις μας. Καθὼς ὅμως ὅλα αὐτὰ ἀποδείχθηκαν πλέον ἐντελῶς σαθρά, εἶναι ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη νὰ ἀλλάξουμε προσανατολισμὸ καὶ νὰ ἀκούσουμε τὸν αἰώνιο λόγο τοῦ Θεοῦ: «Τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολ. γ΄ 2). Στὰ ἄνω, στὰ οὐράνια νὰ κατευθύνετε καὶ νὰ προσηλώνετε τὶς σκέψεις σας· ὄχι στὰ γήινα. Αὐτὸ πρακτικὰ μποροῦμε νὰ τὸ ἐπιτύχουμε καὶ μὲ τὴν ἐλεημοσύνη στοὺς φτωχούς. Τὰ χρήματα καὶ ἡ κάθε εἴδους βοήθεια ποὺ παρέχουμε, ἀποταμιεύονται μὲ ἀσφάλεια στὸν οὐρανό. Ἐκεῖ θὰ κληθοῦμε νὰ ζήσουμε αἰωνίως, ἀπολαμβάνοντας πλούσια τὴν ἀνταμοιβὴ ἀπὸ τὸν Κύριο γιὰ κάθε ἀγαθοεργία μας. Ἂς βοηθήσουμε λοιπὸν τὴν ψυχή μας νὰ ξεκολλήσει ἀπὸ τὰ ἐπίγεια ἀγαθά. Στὸν οὐρανὸ ἂς στρέφουμε διαρκῶς τὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιά μας, καὶ τότε ἡ ζωή μας θὰ ἀποκτήσει ἄλλη προοπτική. Τὴν προοπτικὴ τῆς αἰωνιότητος