Σήμερα τιμώνται από την Εκκλησία μας: Οι Άγιοι Ευτρόπιος, Κλεόνικος και Βασιλίσκος οι Μάρτυρες. Ο Άγιος Θεοδώρητος ο Ιερομάρτυρας και Πρεσβύτερος Αντιοχείας. Κυριακή της Ορθοδοξίας: Κυριακής ΙΖ Λουκά με την παραβολή του Ασώτου Υιού.
Ποιοι Γιορτάζουν σήμερα
- Κλεόνικος, Κλεονίκη, Νίκη, Κλεονίκω.
- Θεοδώρητος.
- Βασιλίσκος, Βασιλίσκη.
- Ευτρόπιος, Ευτροπία.
Η παραβολή του Ασώτου
Τη δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου διαβάζεται στις Εκκλησίες η παραβολή του ασώτου υιού, την οποία αναφέρει στο Ευαγγέλιό του ο Λουκάς από την οποία η ημέρα αυτή έλαβε το όνομά της.
Στην παραβολή του Ασώτου ο Ιησούς Χριστός διδάσκει την αξία της συγχώρησης και το μεγαλείο της μετάνοιας, δύο από τους ακρογωνιαίους λίθους στη διδασκαλία της Εκκλησίας.
Ο Λουκάς γράφει ότι κάποτε υπήρχε ένας πατέρας που είχε δύο γιους. Ο νεότερος, κάποια στιγμή, ζήτησε το μερίδιο της κληρονομιάς του κι έφυγε σε μακρινές χώρες, όπου σπατάλησε την περιουσία του «ζων ασώτως».
Τα χρήματα κάποτε τελείωσαν και στην περιοχή έπεσε μέγας λιμός.
Αναγκάστηκε να γίνει χοιροβοσκός και να προσπαθεί να χορτάσει από τα ξυλοκέρατα, που έτρωγαν τα γουρούνια.
Μέσα στη παραζάλη του θυμήθηκε την αρχοντική ζωή στο πατρικό σπίτι. Θυμήθηκε πως ακόμα και οι δούλοι του πατέρα του ζούσαν ασύγκριτα καλύτερη ζωή από τη δική του.
Τότε πήρε τη μεγάλη απόφαση να γυρίσει στο σπίτι του και να ζητήσει από τον πατέρα του να τον συγχωρήσει και να τον προσλάβει ως δούλο του. Όμως, ο στοργικός πατέρας του τον δέχτηκε ως γιο του και τον περιποιήθηκε δεόντως, παρά τις διαμαρτυρίες του μεγάλου γιου του, γιατί «νεκρός ην και ανέζησε, και απολωλώς ην και ευρέθη».
Η παραβολή του Ασώτου, αναφέρεται στον μικρότερο από δυο αδελφούς, που ζήτησε από τον πατέρα του το μερίδιο της περιουσίας που του αναλογούσε και αναχώρησε να βρει την τύχη του.
Ο πατέρας της παραβολής σέβεται την απόφαση του παιδιού του και όσο κι αν πονά η καρδιά του για τον αποχωρισμό δέχεται το γεγονός με αγάπη. Ο υιός όμως δεν εκτιμά αυτή την αγάπη του πατέρα του και δεν φροντίζει να φανεί άξιός της. Παίρνει την περιουσία που δεν δούλεψε για να την αποκτήσει, και την σκορπά αλόγιστα σε μια ζωή άσωτη, επικίνδυνη και αμαρτωλή με αποτέλεσμα να την ξοδέψει όλη.
Ο πατέρας του όχι μόνο τον δέχτηκε, αλλά τον αποκατέστησε ως υιό του και έδωσε εντολή στους υπηρέτες του να ετοιμάσουν γιορτή για την επιστροφή του και να σφάξουν «τον μόσχο τον σιτευτό».
Όταν ο άσωτος υιός «ήλθεν εις εαυτόν» – αφού ήταν εκτός εαυτού, στις ηδονές και στα πάθη του κόσμου, δια της μετανοίας έτρεξε προς τον πατέρα. Και ο πατέρας τον αγκαλιάζει και τον φιλεί. Δεν είχε τελειώσει ακόμη ο υιός την εξομολόγησή του, δεν είχε εκφράσει ακόμη την επιθυμία του να τον δεχθεί ο πατέρας του σαν δούλο, και ο πατέρας λέει στους υπηρέτες του:
«Φέρετε την στολή την πρώτη και ενδύσατε και δώστε δακτυλίδι στο χέρι του και υποδήματα στα πόδια του και αφού φέρετε τον μόσχο τον σιτευτό, σφάξτε τον για να φάγωμεν και ευφρανθώμεν».
Όταν επέστρεψε ο μεγαλύτερος γιος στο σπίτι και έμαθε για τη γιορτή, δυσανασχέτησε που ο πατέρας του δέχτηκε με τέτοιο τρόπο τον αμαρτωλό και άσωτο υιό. Και ο πατέρας του απαντά ότι ήταν επιβεβλημένη η χαρά και όχι η επίπληξη ή η τιμωρία, γιατί ο υιός του, ο μικρότερος υιός δηλαδή, ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και ευρέθη «ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἔζησεν, καὶ ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη».
Το βαθύτερο νόημα της παραβολής περιέχει τέσσερις πτυχές.
Πρώτη πτυχή η απελπιστική κατάσταση στην οποία φθάνει ο αμαρτωλός, δεύτερη η ανάγκη μετανοίας και τα σωτήρια αποτελέσματα της, τρίτη το μέγεθος της θείας Ευσπλαχνίας στην οποία μπορούν να στηρίζονται και οι πλέον αμαρτωλοί, ώστε να μη φθάνουν ποτέ στην απελπισία.
Κανένα αμάρτημα, όσο μεγάλο κι αν θεωρείται, δεν μπορεί να υπερνικήσει τη φιλάνθρωπη γνώμη του Θεού και τέταρτη πτυχή η αποφυγή του αισθήματος της αυτάρκειας του δικαιωμένου, όπως θεωρούσε τον εαυτό του ο πρεσβύτερος υιός.
Εάν λοιπόν συναισθανθούμε την πραγματική πνευματική μας κατάσταση και με ειλικρίνεια ομολογήσουμε τα λάθη μας και την κατασπατάληση των ταλάντων πού μας χάρισε ο Θεός, θα καταλάβουμε ότι αυτή την ημέρα όλοι μας εορτάζουμε και όλοι, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε άσωτοι υιοί, απομακρυνθέντες από τον «Οίκον του Ουρανίου Πατρός μας».
Η σημερινή παραβολή αποτελεί ολόκληρο το Ευαγγέλιο. Και μόνη αυτή είναι ικανή να μας οδηγήσει στη σωτηρία. Ο Χριστός σήμερα μας έμαθε ότι δεν πλασθήκαμε για τη ζωή της αμαρτίας.
Ωφείλουμε λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε πως ο Τριαδικός Θεός είναι μακρόθυμος και φιλάνθρωπος. Δεν είναι ο αίτιος των κακών και των συμφορών στη ζωή μας, παρά η δική μας αμετανοησία. Η Εκκλησία έχει πάντα την αγάπη και το έλεος.