Ο πολιτισμός καλός είναι, αλλά, για να ωφελήση, πρέπει να «πολιτισθή» και η ψυχή. Αλλιώς είναι καταστροφή. Ο Άγιος Κοσμάς είπε: «Από τους γραμματισμένους θα έρθη το κακό». Παρ” όλο που η επιστήμη έχει προχωρήσει τόσο πολύ και έκανε πρόοδο μεγάλη, εν τούτοις με ο,τι κάνουν για να βοηθήσουν τον κόσμο, χωρίς να το καταλαβαίνουν, καταστρέφουν τον κόσμο. Ο Θεός άφησε τον άνθρωπο να κάνη του κεφαλιού του, αφού δεν Τον ακούει, και έτσι τρώει το κεφάλι του. Καταστρέφεται μόνος του ο άνθρωπος με αυτά που φτιάχνει.
Τι κατόρθωσαν οι άνθρωποι του 20ου αιώνος με τον πολιτισμό! Παλάβωσαν τον κόσμο, μόλυναν την ατμόσφαιρα, τα πάντα. Η ρόδα, αν ξεφύγη από τονάξονα, γυρίζει συνέχεια χωρίς σκοπό. Έτσι και οι άνθρωποι, άμα ξεφύγουν από την αρμονία του Θεού, βασανίζονται! Παλιά υπέφεραν οι άνθρωποι από τον πόλεμο· σήμερα υποφέρουν από τον πολιτισμό. Τότε έφευγαν από τις πόλεις στα χωριά εξ αιτίας του πολέμου και με ένα χωραφάκι περνούσαν. Τώρα θα φύγουν από τις πόλεις εξ αιτίας του πολιτισμού, γιατί δεν θα μπορούν να ζήσουν μέσα σ” αυτές. Τότε ο πόλεμος έφερνε θάνατο. Τώρα ο πολιτισμός φέρνειαρρώστια.
– Γέροντα, γιατί πλήθυνε τόσο πολύ ο καρκίνος;
– Το Τσερνομπίλ κ.λπ. τι έκαναν; Από εκεί είναι. Αυτά κάνουν οι άνθρωποι… Τι σακατεμένος κόσμος υπάρχει! Σε ποιά εποχή ήταν τόσοι άρρωστοι; Παλιά οιάνθρωποι δεν ήταν έτσι. Τώρα, όποιο γράμμα ανοίξω, καρκίνο η ψυχοπάθεια η εγκεφαλικό η διαλυμένες οικογένειες, αυτά θα συναντήσω. Άλλοτε σπάνιαυπήρχε καρκίνος. Βλέπεις, ήταν φυσική η ζωή. Άλλο θέμα τι επέτρεπε ο Θεός. Έτρωγε κανείς φυσικές τροφές και ήταν υγιέστατος. Φρούτα, κρεμμύδια, ντομάτες, ήταν όλα καθαρά. Τώρα και αυτές οι φυσικές τροφές σακατεύουν τον άνθρωπο. Αυτοί που τρώνε όλο τέτοιες τροφές παθαίνουν μεγαλύτερη ζημιά, γιατί όλα έχουν μολυνθή. Αν ήταν παλιά έτσι, εγώ θα πέθαινα από νέος, γιατί σαν καλόγερος έτρωγα ο,τι είχε ο κήπος· πράσα, μαρούλια, κρεμμύδια, λάχανα, όλο τέτοια, και ήμουν μια χαρά. Τώρα έχουν λιπάσματα, ραντίσματα. Τι τρώνε σήμερα οι άνθρωποι! Το άγχος, οι νοθευμένες τροφές αρρώστια φέρνουν. Αχρηστεύεται ο κόσμος, όταν χρησιμοποιή αδιάκριτα την επιστήμη.
– Γέροντα, παλιά πως άντεχαν οι άνθρωποι περισσότερο στην άσκηση και ήταν πιο υγιείς; Βοηθούσαν και οι τροφές;
– Ναι, γιατί ήταν οι τροφές καθαρές τότε. Αυτό χρειάζεται συζήτηση; Και όλα τα έτρωγαν ώριμα. Τώρα όλα τα κόβουν άγουρα, για να μη χαλάσουν, και τααφήνουν στο ψυγείο. Τα μαζεύουν πράσινα-πράσινα και τα αφήνουν να ωριμάσουν. Ενώ πρώτα ωρίμαζε το φρούτο, έπεφτε κάτω από το δένδρο η, μόλις τοέπιανες, κοβόταν. Αλλά εκτός που έτρωγαν καλές, υγιεινές τροφές – ψωμί και βούτυρο η γάλα ήταν για το παιδί γερή τροφή -, δούλευαν και το μυαλό τους οι άνθρωποι και καταλάβαιναν, όταν πάθαιναν κάτι, αν ήταν από τις τροφές. Τώρα και οι τροφές είναι νοθευμένες και το μυαλό δεν το δουλεύουν.
Και πόσα από αυτά που φτιάχνει τώρα ο άνθρωπος είναι άχρηστα. Το μαλλί σιγά-σιγά το καταργούν. Δύσκολα να βρης μάλλινη φανέλλα να κρατά τονιδρώτα. Φορώ μια φανέλλα μάλλινη και αμέσως καταλαβαίνω αν έχη συνθετικό, γιατί δεν μπορώ να πάρω αναπνοή· με πιάνει δυσφορία, πάω να σκάσω! Και το θεωρούν στέρεο, πιο καλό! Το θεωρούν πρόοδο! Είναι όμως υγιεινά αυτά; Έτσι όπως τα κάνουν είναι ανθυγιεινά. Και γράφουν «αγνό παρθένο μαλλί»!! Και θα βρουν και άλλες καθαρώτερες λέξεις, για να τα διαφημίζουν! Τα πρόβατα τώρα να τα έχουμε μόνο για το κρέας, αφού φτιάχνουμε μαλλί από πετρέλαιο. Και οι μεταξοσκώληκες λένε: «Αφού θέλετε καλύτερο μετάξι, φτιάξτε το εσείς
Άγιος Παΐσιος