Tι σημαίνει ένα διαζύγιο; Την ανικανότητά μας να αγαπήσουμε. Αυτό βασικά σημαίνει. Όλα τα υπόλοιπα είναι οι δικαιολογίες μας. Την αποτυχία να αγαπηθούμε. Τη λαθεμένη αντίληψη που είχαμε για τον γάμο. Ο γάμος δεν είναι βίος ανθόσπαρτος.
Μελετήστε με προσοχή την ακολουθία του Μυστηρίου [ενν. του γάμου]. Υπάρχει και μεταφρασμένη. Εκεί μέσα λοιπόν υπάρχουν όλα τα στοιχεία και όλες οι προϋποθέσεις που αν τις ζήσεις φθάνεις στην πληρότητα της σχέσης σου. Η Εκκλησία από την αρχή μας δείχνει τον δρόμο: «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός…». Κι εκείνη τη στιγμή με το Ευαγγέλιο κάνει ο ιερέας το σημείου του Σταυρού. Τι σημαίνει αυτό; Τρία πράγματα βασικά.
Ξέρετε, παιδιά μου, για πού ξεκινάτε; Δεν ξεκινάτε για το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Ξεκινάτε για τη Βασιλεία του Θεού. Αυτή είναι η πορεία του γάμου.
Ποιος θα είναι ο οδηγός σας σ’ αυτήν την πορεία; Το Άγιο Ευαγγέλιο.
Ποια είναι η πορεία σας; Η Σταυρική!
Λέω στα ζευγάρια που παντρεύω: «Αν το καταλάβατε, παιδιά μου, σήμερα πρέπει να πεθάνετε, πρέπει να πεθάνει ο εγωισμός σας. Ξεκινήσατε καθένας από το σπίτι του και ήρθατε εδώ και τώρα φεύγετε από εδώ μαζί σε ένα καινούργιο σπίτι. Πολύ ωραία. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ο κάθε ένας πρέπει να φύγει από τον εαυτό του πια. Από αυτό που ήταν μέχρι τώρα. Κι εδώ η Χάρις του Θεού σάς ένωσε.»
Βλέπετε κάποια στιγμή ενώνουμε τα χέρια και τους λέω: «Έχετε δει δύο κλειδιά περασμένα σε κρίκο; Όπου και να ‘ναι, θα είναι μαζί. Στην τσέπη μας ευρίσκονται ή μας πέσαν στον δρόμο ή τα πετάξαμε στη θάλασσα, θα είναι πάντα μαζί γιατί τα ενώνει ένας κρίκος. Αν όμως βγουν από τον κρίκο είναι ζήτημα τύχης, αν θα μείνουν και τα δύο κοντά και μαζί. Ποιος είναι ο κρίκος; Η χάρη του Θεού. Βάλτε τα χέρια σας, βάλτε τις καρδιές σας και οι δυο σας στο χέρι του Θεού. Ο Θεός δεν μας παίρνει με το ζόρι, απλώνει το δικό Του χέρι και εάν εσείς με τη θέληση βάλετε τα δικά σας χέρια ο Θεός θα σας ενώσει σε μια ενότητα τέλεια και αγία και έτσι να πορευτείτε.»
Όταν στην Ελλάδα καθιερώθηκε ο πολιτικός γάμος, εγώ πανηγύριζα. Είπα, «επιτέλους, θα αποφύγω την ταλαιπωρία να παντρεύω ανθρώπους που δεν ξέρουν τι κάνουν.» Να πας στον Δήμαρχο κι όπου θέλεις. Όχι όμως εδώ! Γιατί ο χώρος αυτός εδώ είναι για αυτούς που ξέρουν τι θέλουν και πιστεύουν τι κάνουν. Ένα διαζύγιο μπορεί να έχει πολλές αφορμές, αλλά οι αιτίες του είναι λίγες.
Πώς προετοιμάζονται δύο νέοι άνθρωποι για να παντρευτούν; Από ‘κεί θα καταλάβεις ποια θα είναι η συνέχεια.
Πόσο καλά γνωρίζονται; Ή πόσο βαθιά αγνοούνται;
Έχω ακούσει πολλές φορές την παρατήρηση «δεν ήτανε έτσι στην αρχή». Έτσι ήτανε, παιδί μου, αλλά εσύ δεν τον είδες. Ο αρραβώνας δεν είναι μια χαζοχαρούμενη περίοδος που θα κοιτάξουμε πώς θα περάσουμε καλά. Είναι ακριβώς μια περίοδος που οι άνθρωποι μιλάνε σοβαρά για το μέλλον τους, βλέπουν αν συμφωνούν, αν ταιριάζουν, αν έχουν την ίδια πλεύση μέσα στη ζωή τους, ακόμα μερικές φορές σε μερικά πράγματα, που φαίνονται πιο ρηχά, πιο εύκολα.
Κάποτε έλεγα σε δυο παιδιά που συνδεόντουσαν:
– Παιδιά χωρίστε τώρα γιατί θα χωρίσετε αύριο.
– Μα γιατί;
– Γιατί δεν έχετε καμία σχέση μεταξύ σας. Τα ενδιαφέροντα του ενός είναι τελείως διαφορετικά κι εξειδικευμένα, του άλλου είναι -τα παιδιά χρησιμοποιούν σήμερα αυτή τη λέξη- «μπάζα». Σε λίγο εσύ θα αρχίσεις να τη ζηλεύεις και εσύ σε λίγο θα αρχίσεις να κουράζεσαι. Λοιπόν, μην κάνετε λάθη!
Ευτυχώς κατάλαβαν έγκαιρα. Γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό να βλέπεις την αλήθεια. Το σ’ αγαπώ και μ’ αγαπάς είναι εύκολο να το λες, δύσκολο όμως να το ζεις. Εμείς μάθαμε ότι η αγάπη είναι σαρκωμένη. Κι αν δεν σαρκώνεται, δεν σταυρώνεται, τότε ακριβώς δεν προχωράει.
Το Διαζύγιο τελικά είναι μια αποτυχία. Το ερώτημα όμως είναι το εξής: Πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα διαζύγιο; Διδασκόμεθα από τα λάθη μας; Καταλάβαμε γιατί φτάσαμε εδώ; Πρώτα-πρώτα έχουμε τη συνείδηση ότι αποτύχαμε; Και δεν αποτύχαμε τυχαία, αποτύχαμε για συγκεκριμένους λόγους, καθαρούς και ορατούς ή πιστεύουμε ότι φταίει μόνο ο άλλος; Στα ζευγάρια που παντρεύω τους εύχομαι: «Παιδιά μου, σας εύχομαι να μάθετε στη ζωή σας να φταίτε πάντα και οι δυο μαζί. Γιατί αν πιστέψετε ότι φταίει μόνο ο άλλος, κάτι δεν πάει καλά μεταξύ σας.»
Παντρεύομαι σημαίνει δέχομαι τον άλλο όπως είναι γιατί τον αγαπάω.
Παντρεύομαι σημαίνει ότι αγωνίζομαι, κάνω τα πάντα για να δίνω χαρά σ’ αυτόν που αγαπάω. Άρα λοιπόν υπάρχει μια κοινή πορεία και των δύο, δηλαδή το ότι ο άλλος με δέχεται, δεν γεννάει ασυλία του εγωισμού μου, αφού με δέχεται όπως είμαι. Σε δέχεται γιατί σε αγαπάει, εσύ αγαπάς; Τότε διορθώσου. Τότε αφού βλέπεις ότι κάτι ενοχλεί τον άλλο, διόρθωσέ το.
Όταν ακούω ανθρώπους να λένε: «εγώ αυτός είμαι ή εγώ αυτή είμαι, δεν αλλάζω», τους λέω: «Κακώς παντρευτήκατε, γιατί όταν κάποιος αγαπάει, αλλάζει.» Δεν αλλάζω σημαίνει δεν αγαπάω. Τα υπόλοιπα είναι περιττά.
Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλου.