Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, κατά την διάρκεια της ομιλίας του στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, αναφέρθηκε εκτενώς στην παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, στις αντιθέσεις και στις τάσεις που επικρατούν σ’ αυτό το παγκοσμιοποιημένο σύστημα, στη θέση της Ρωσίας μέσα σ αυτό, επισημαίνοντας ότι το υπάρχον μοντέλο των διεθνών οικονομικών σχέσεων βρίσκεται σε κρίση, παρά την άνοδο που παρατηρείται στην ανάπτυξη. Αναφερόμενος στην θέση της Ρωσίας μέσα σ’ αυτό το σύστημα, τόνισε ότι τα σχέδια που σχετίζονται με την ανάπτυξή της δεν μπορούν οικοδομηθούν εκτός της διεθνούς οικονομίας. «Η ανάπτυξη της Ρωσίας», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος, «εξαιτίας του μεγέθους της, της ιστορίας, του πολιτισμού, του ανθρώπινου δυναμικού και των οικονομικών δυνατοτήτων της δεν μπορεί να οικοδομηθεί εκτός παγκοσμίου πλαισίου, χωρίς να υπάρχει συσχετισμός της εσωτερικής της ανάπτυξης, με τις εθνικές της ιδιομορφίες και την παγκόσμια οικονομία».
Κρίση στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις
Ο Ρώσος πρόεδρος διατύπωσε την άποψη ότι το σημερινό μοντέλο διεθνών οικονομικών σχέσεων βρίσκεται σε κρίση, παρά την ανάπτυξη που παρατηρείται στην παγκόσμια οικονομία, εκτιμώντας ότι «η κρίση αυτή έχει καθολικό χαρακτήρα, τα προβλήματα συσσωρεύονται και πολλαπλασιάζονται τις τελευταίες δεκαετίες, είναι πιο σοβαρά και πιο εκτεταμένης κλίμακας, απ ό,τι φαίνονταν αρχικά».
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι μετά το τέλος του «ψυχρού πολέμου», η αρχιτεκτονική της παγκόσμιας οικονομίας άλλαξε ριζικά και «το μοντέλο ανάπτυξης που υπήρχε, που ήταν βασισμένο στην δυτική, την λεγόμενη φιλελεύθερη παράδοση, ας το πούμε ευρωατλαντικό, άρχισε να διεκδικεί έναν παγκόσμιο, οικουμενικό ρόλο». Αυτό που έδωσε ώθηση σ’ αυτό το μοντέλο της παγκοσμιοποίησης ήταν η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου την περίοδο 1991-2007, αλλά η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008-2009 ανέδειξε τις δυσαναλογίες στην παγκόσμια οικονομία η οποία άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα,. Ο Βλ.Πούτιν απέδωσε, παρά την σοβαρή αντιμετώπιση των λαθών, την όλη κατάσταση που διαμορφώθηκε σε μια απλουστευμένη προσέγγιση, που έλεγε ότι από μόνο του το παγκόσμιο μοντέλο ανάπτυξης είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά, ότι δεν χρειάζεται να αλλάξει τίποτα, και ότι αν εξαλειφθούν τα συμπτώματα και υπάρξει ένας συντονισμός κανόνων και θεσμών της παγκόσμιας οικονομίας, όλα θα εξελιχθούν κανονικά.
Το διεθνές εμπόριο έχει πάψει να είναι ο κινητήρας της παγκόσμιας οικονομίας
Αναφερόμενος στο διεθνές εμπόριο, ο Βλ. Πούτιν είπε ότι έπαψε να είναι ο αδιαμφισβήτητος κινητήρας της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ ο νέος κινητήρας, που είναι οι υπερσύγχρονες τεχνολογίες, δεν έχει ακόμη αρχίσει να λειτουργεί σε πλήρη ισχύ.
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι ο διεθνής ανταγωνισμός οδηγεί τις ηγέτιδες χώρες στην παγκόσμια οικονομία στο να χρησιμοποιούν την γλώσσα των εμπορικών πολέμων και των κυρώσεων. Ως παραδείγματα μιας τέτοιας λογικής ανέφερε τις προσπάθειες αποκλεισμού της κινεζικής εταιρείας Huawei από διάφορες χώρες, αλλά και τις προσπάθειες τορπιλισμού της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream-2.
Ο Πούτιν χαρακτήρισε τις ενέργειες αποκλεισμού της κινεζικής εταιρείας Huawei ως «απόπειρα να την εκτοπίσουν απροκάλυπτα από την παγκόσμια αγορά».
Αναφερόμενος στο έργο κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream-2, είπε ότι επιχειρούν να το τορπιλίσουν οι χώρες εκείνες που δεν έχουν συνηθίσει να πληρώνουν οι ίδιες τους δικούς τους λογαριασμούς, υπονοώντας σαφώς τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Αυτό δεν εντάσσεται στην λογική και δεν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα εκείνων που στο πλαίσιο του υπάρχοντος σήμερα μοντέλου έχουν συνηθίσει να πιστεύουν ότι έχουν την αποκλειστικότητα και να κάνουν ό,τι θέλουν, όπως και τους δικούς τους λογαριασμούς να τους πληρώνουν οι άλλοι», δήλωσε ο Πούτιν προσθέτοντας ότι «γι αυτόν ακριβώς τον λόγο επιχείρησαν να το τορπιλίσουν».
Ο Ρώσος πρόεδρος επέκρινε την πολιτική που ακολουθούν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία, λέγοντας ότι χρησιμοποιούν το δολάριο ως εργαλείο για την άσκηση πιέσεων σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Παράλληλα επεσήμανε ότι οι διεθνείς οικονομικοί θεσμοί που έχουν δημιουργηθεί πριν από πολλές δεκαετίες δεν λαμβάνουν υπ όψιν την εμφάνιση νέων οικονομικών κέντρων, ούτε την αναβάθμιση του ρόλου των εθνικών νομισμάτων και την αλλαγή στον συσχετισμό των δυνάμεων και συμφερόντων. Για τους λόγους αυτούς, είπε ο Ρώσος πρόεδρος, είναι προφανές ότι αυτές οι βαθιές αλλαγές απαιτούν την προσαρμογή των διεθνών οικονομικών οργανισμών, αλλά και την αναθεώρηση του ρόλου του δολαρίου, το οποίο από νόμισμα διεθνών συναλλαγών, έχει μετατραπεί σε εργαλείο που το χρησιμοποιεί η χώρα που το τυπώνει για να ασκεί πιέσεις στον υπόλοιπο κόσμο.
Κατά την άποψή του, αυτό συνιστά «μεγάλο λάθος» της αμερικανικής κυβέρνησης και της οικονομικής της πολιτικής, καθώς κατά αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ υπονομεύουν τα πλεονεκτήματα τους ενώ «η εμπιστοσύνη προς το δολάριο απλώς μειώνεται».
Ο Πούτιν κάλεσε την διεθνή κοινότητα να προβληματισθεί σε σχέση με την δημιουργία μιας παγκόσμιας ανοιχτής τράπεζας δεδομένων που θα περιλαμβάνει τις καλύτερες πρακτικές ανάπτυξης κρατών στους πιο διαφορετικούς τομείς. Παράλληλα απηύθυνε έκκληση να ληφθούν υπ’ όψιν για την βελτίωση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος οι ανάγκες και τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών περιλαμβανομένων και εκείνων που επιλύουν προβλήματα εκσυγχρονισμού της βιομηχανίας, του αγροτικού και του κοινωνικού τομέα.
Η έξοδος από την κρίση προϋποθέτει τις έννοιες της κυριαρχίας και της υπευθυνότητας
Ο Ρώσος πρόεδρος εξέφρασε την άποψη ότι για να ξεπεραστεί η κρίση του παγκόσμιου οικονομικού μοντέλου και να υπάρξει ένα πιο σταθερό και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης θα χρειασθούν προφανώς νέες συμφωνίες, οι οποίες δεν θα διατυπωθούν με ακρίβεια, αλλά θα πρέπει και να τηρούνται απ’ όλους.
Ωστόσο, είπε, όλες οι συζητήσεις για μια τέτοια οικονομική κοσμοαντίληψη θα καταλήξουν να γίνουν ευσεβείς πόθοι και επιθυμίες άνευ περιεχόμενου, αν δεν θέσουμε στο επίκεντρο των συζητήσεων αυτών τις έννοιες της κυριαρχίας, δηλαδή το δικαίωμα της κάθε χώρας να επιλέγει τον δικό της τρόπο ανάπτυξης, και της υπευθυνότητας, όχι μόνο για την ανάπτυξη της κάθε μιας χώρας αλλά και για την σταθερή ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο.