Ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Κάιρο αποτελεί σύμβολο για τον Ελληνισμό της Αιγύπτου. Εδώ και 14 μήνες βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία συντήρησής του, μοναδική στα χρονικά τόσο για το εύρος των εργασιών αλλά κυρίως για την πολυπλοκότητα και τη δυσκολία της, καθώς ο ναός είχε υποστεί ζημίες που πολύ σύντομα θα ήταν μη αναστρέψιμες.
Με το CNN Greece βρεθήκαμε στο Κάιρο και είδαμε από κοντά το μεγάλο έργο σε πλήρη εξέλιξη, για αυτό το μοναδικό αρχιτεκτονικό μνημείο
Μπροστάρης στην πρωτοβουλία για την διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς των Αιγυπτιωτών Ελλήνων η Ελληνική Κοινότητα Καΐρου και η μεγάλη ευεργέτιδα της Κοινότητας Αικατερίνη Σοφιανού – Μπελεφάντη, η οποία χρηματοδοτεί τη δεύτερη φάση της αποκατάστασης του ναού.
(Από αριστερά προς τα δεξιά). Μιχάλης Μπίσκος, μηχανικός υπέυθυνος του έργου, Χρήστος Καβαλής, πρόεδρος ελληνικής κοινότητας Καΐρου, Αικατερίνη Σοφιανού – Μπελεφάντη, μεγάλη ευεργέτιδα της Κοινότητας και χορηγός του έργου, ο Μητροπολίτης Μέμφιδος κ. Νικόδημος και ο Έλληνας πρόξενος στο Κάιρο Αχιλλέας Μπικής
Όπως είπε η κυρία Σοφιανού-Μπελεφάντη στο CNN Greece καθοριστικό ρόλο για την υλοποίηση της απόφασή της να χρηματοδοτήσει την ανακαίνιση του ιερού ναού έπαιξαν ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρος, ο οποίος και θα τελέσει τα θυρανοίξια του ναού στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2019 και ο πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής.
Οι εργασίες αποκατάστασης προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς και στο έργο απασχολούνται περισσότεροι από 30 εργαζόμενοι. Οι δυσκολίες πολλές όπως και οι ζημίες στις υποστυλώσεις της εκκλησίας οι οποίες προκλήθηκαν από πολυετείς διαρροές και από τα υπόγεια ύδατα.
Όπως είπε στο CNN Greece ο κ. Μιχάλης Μπίσκος, πολιτικός μηχανικός, υπεύθυνος του έργου, στην εκκλησία έγιναν πέντε βασικές παρεμβάσεις και πολλές μικρότερες καθώς ήταν σε πάρα πολύ κακή κατάσταση.
Η πρώτη ήταν η δημιουργία ενός αποστραγγιστικού δικτύου περιμετρικά του ναού για να φύγει η υγρασία, η δεύτερη αφορά την αποκατάσταση όλων των εξωτερικών κολώνων και του εξωτερικού περιβλήματος του τρούλου. Στο εσωτερικό αποκαταστάθηκαν όλες οι κολώνες υποστύλωσης του ναού και αποκαταστάθηκαν επίσης οι αποκολλήσεις που είχαν υποστεί οι πλευρικοί τοίχοι.
Επίσης αποκαταστάθηκαν όλες οι εικόνες και τα διακοσμήματα του ναού.
Θα αποκατασταθεί και θα συντηρηθεί επίσης το καμπαναριό της εκκλησίας και θα αντικατασταθούν τα φύλλα αμιάντου της σκεπής με κεραμίδια.
Η ιστορία του ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι άμεσα συνυφασμένη με την ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου. Άνοιξε τις πύλες του το 1914 με πρωτοβουλία του Έλληνα βιομήχανου και ευεργέτη Νέστορα Τσανακλή ο οποίος προσέφερε για την ανέγερσή τότε του 30000 λίρες. Αρχιτέκτονες του ναού ήταν ο Δημήτριος Φαβρίκιος Πασάς και οι Αχιλλεύς και Πάτροκλος Καμπανάκης, ενώ εργολήπτης ο Ανδρέας Σάββας.
Ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη δεκαετία του '50. Πηγή: Ιστορικό Αρχείο Ε.Κ.Κ.
Ο ρυθμός του ναού είναι ελληνοβυζαντινός με ιωνικού ρυθμού κίονες. Ο θεμέλιος λίθος του ναού μπαίνει τον Ιανουάριο του 1907. Επτά χρόνια μετά, το 1914, τελούνται τα εγκαίνια παρουσία του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Φώτιου, προέδρων Ελληνικών Κοινοτήτων της Αιγύπτου, διπλωματών και παροίκων. Μετά τα εγκαίνια η Κοινοτική Επιτροπή ασχολήθηκε και με την ολοκλήρωση της διακόσμησης του ναού. Τον Ιούλιο του 1914, ανέθεσε στον Περικλή Τσιριγώτη, το σχέδιο της διακόσμησης του και τις εικόνες που έπρεπε να φιλοτεχνηθούν.
Σημαντικοί ζωγράφοι της εποχής φιλοτέχνησαν τη διακόσμηση και τις εικόνες του ναού που μετά τον καθαρισμό και τη συντήρηση τους αποτελούν ένα μνημείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.