Ο Μίνωας ήταν γιος του Δια και της Ευρώπης και ο πρώτος βασιλιάς του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου. Το βασίλειο του Μίνωα περιελάμβανε ολόκληρη την Κρήτη, που είχε εκατό πόλεις, και τις Κυκλάδες, που λέγονταν Μινωίδες.
Πρωτεύουσα του Μινωικού βασιλείου ήταν η Κνωσός, που βρίσκεται 6 χλμ έξω από το Ηράκλειο Κρήτης. Εκεί ήταν τα περίφημα ανάκτορα του Μίνωα, που μέρος τους σώζεται ακόμα σήμερα.
Τα ανάκτορα αυτά αποτελούσαν μια ολόκληρη σχεδόν πόλη, με ξενώνες, εξωτερικά λουτρά, ιερά, εργαστήρια βιοτεχνών για τη διακόσμηση και την περιποίηση των ανακτόρων, αποθήκες τροφίμων, αίθουσες των βασιλέων, αίθουσα του θρόνου, υπασπιστήρια, αίθουσες για δεξιώσεις και τελετές με αναρίθμητες σκάλες και βεράντες.
Από αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική άποψη, τα ανάκτορα του Μίνωα στην Κνωσό είναι κάτι μοναδικό σ’ όλο τον κόσμο, όπως μοναδικό είναι και το αρχαιολογικό ενδιαφέρον που προκαλούν. Ο Μινωικός πολιτισμός δεν είναι μόνο ο αρχαιότερος πολιτισμός του κόσμου. είναι συγχρόνως και ο λαμπρότερος.
Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, ο Μίνωας ήταν πολύ σοφός και με αξιόλογο νομοθετικό έργο. Επιπλέον ο Όμηρος του πλέκει το εγκώμιο, κάτι που -σύμφωνα πάντα με τον Πλάτωνα- δεν συνήθιζε. συγκεκριμένα αναφέρει ότι ο Μίνωας έπαιρνε τους νόμους από τον ίδιο τον Δια κάθε εννέα χρόνια σε μια σπηλιά της Ίδης.
Κάτι που «επαναλαμβάνεται» πολύ αργότερα από τον Μωυσή όταν συνάντησε δήθεν τον θεό στο Όρος Σινά…
Όπως μας λέει ο Όμηρος, ο Μίνωας κάθε εννέα χρόνια ξεκινούσε από την Κνωσό, και μέσω της Ιεράς Οδού, συνοδευόμενος από πλήθος Μινωιτών, που ήσαν Ιερείς, Μύστες και απλοί πολίτες, για να μεταβεί στο Ιδαίον Άντρον. το Ιδαίον Άντρον είναι ένα σπήλαιο σε υψόμετρο 1.500 μέτρων στο Όρος Ίδη (Ψηλορείτης).
Ανεβαίνοντας το Όρος, μετά από κοπιαστική πορεία αρκετών χιλιομέτρων, η πομπή σταματούσε στην θέση Ζώμινθος, σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, όπου υπήρχε επιβλητικό οικοδόμημα, που ήταν πιθανώς ο χώρος όπου ο Μίνωας και η ακολουθία του προετοιμάζονταν για την τελική φάση της τελετής. Ήταν και συγχρόνως διοικητικό και παραγωγικό κέντρο. από εκεί ελέγχονταν η κτηνοτροφική δραστηριότητα της περιοχής και ειδικά η παραγωγή μαλλιού, απαραίτητο για την υφαντουργία, και ξυλείας, απαραίτητης για την ναυπήγηση πλοίων. Η θέση οικοδομήματος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, μας κάνει να υποθέσουμε ότι οι Μινωίτες, να έκαναν χρήση του χιονιού και του πάγου. Το οικοδόμημα που διέθετε 80 δωμάτια, ήταν ένα τριώροφο κτήριο, αρκετά μεγάλο, που εκτός από διοικητικό κέντρο πρέπει να τελούνταν η να προετοιμάζονταν θρησκευτικές τελετές.
Τελικός προορισμός της πομπής το σπηλαίο Ιδαίον Άντρον. Δεν γνωρίζουμε πόσες μέρες κρατούσαν οι τελετές και τον τρόπο διεξαγωγής των. Στο σπήλαιο ο Μίνωας εισέρχονταν μόνος του, όπου εκεί συναντούσε τον πατέρα του τον Δια που του έδινε τις εντολές του.
Το διοικητικό κέντρο αυτό εντόπισε ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης, όταν διενεργούσε ανασκαφές στο Ιδαίον Άντρον. Ένας κτηνοτρόφος από τα ανώγεια, που είχε πλησίον τα ζώα του, του ζήτησε να τον επισκεφτεί στο σπίτι του. Τότε ο Σακελλαράκης, τον ρώτησε που είναι το σπίτι του κι ο κτηνοτρόφος του απάντησε στην Ζώμινθο.
Ο Σακελλαράκης ένας πεπειραμένος αρχαιολόγος, και γνώστης της περιγραφής του Ομήρου, έμεινε άναυδος. αν είναι αυτό που πέρασε από το μυαλό μου, σκέφτηκε, θα είναι ο μεγαλύτερος αρχαιολογικός εντοπισμός μετά την Κνωσό, και πράγματι έτσι ήταν. Διότι η ονομασία Ζώμινθος ήταν γνωστή από τον Όμηρο αλλά άγνωστη σαν θέση. Ακόμη προκαλεί μεγάλη εντύπωση, πως παρέμεινε αναλλοίωτη η ονομασία μέσα στο χρόνο. Την άλλη μέρα που επισκέφτηκε την Ζώμινθο βρέθηκε μπροστά στο οικοδόμημα που αναφέραμε στην αρχή. Το ευχάριστο ήταν ότι δεν είχε συληθεί από λαθρανασκαφείς. Έμεινε ανέπαφο, προς μεγάλη χαρά των αρχαιολόγων και όχι μόνο. Ήδη η ανασκαφή προχωρά φέρνοντας στο φως ευρήματα που βελτιώνουν τις γνώσεις μας για την εποχή εκείνη.
Όταν ο Μινωικός πολιτισμός άκμασε η Μινωική Κρήτη έγινε θαλασσοκράτειρα, και αυτό το όφειλε στον εμπορικό της στόλο και στο ανθρώπινο ναυτικό της δυναμικό. είχε το μονοπώλιο σχεδόν των θαλασσίων εμπορικών συναλλαγών. Με την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης εδέχθη καίριο κτύπημα, από το δημιουργηθεν παλιρροϊκό κύμα, εκεί που ήταν η δύναμη της, της κατέστρεψε τον εμπορικό της στόλο και το ανθρώπινο ναυτικό της δυναμικό. Από τότε και μετά δεν μπόρεσε να συνέλθει.
Πολλά χρόνια αργότερα μετέβηκαν στη Φαιστό η οποία δεν είχε πληγεί από το παλιρροϊκό κύμα, ο Λυκούργος και ο Σόλων. Όπου ο μεν πρώτος αφού μελέτησε τη Μινωική νομοθεσία, έφυγε για τη Σπάρτη περνώντας πρώτα από τους Δελφούς, για να έχει την έγκριση του Απόλλωνα. Ο δε δεύτερος εκτός από τους νόμους, πήρε το ηλιακό ωρολόγιο, και ένα όργανο σε σχήμα δίσκου οδηγό για τη ναυσιπλοΐα, αλλά και άλλες επινοήσεις. Όλα αυτά βοήθησαν πολύ την Σπάρτη και την Αθήνα ώστε να εξελιχτούν στις ισχυρότερες πόλεις, κράτη, του ελλαδικού χώρου.
Το όνομα Μίνωας παρέμεινε σαν τίτλος για τους επομένους βασιλείς, όπως ο Φαραώ για τους Αιγυπτίους. Σύμφωνα με τον Αιγύπτιο Ιερέα και συγγραφέα Μανέθων, ο Μίνωας βασίλεψε στην Αίγυπτο πριν τον κατακλυσμό.
Ο Μίνωας μαζί με τους επτά επόμενους βασιλείς – απογόνους του βασίλεψαν 253 έτη. Η ηγεμονία τους ήταν μετά τη βασιλεία των Θεών σε αυτή των ημιθέων. Η διοίκηση του Μίνωα θεωρήθηκε ανθρωπιστική και δίκαιη και γι’ αυτό το λόγο, σύμφωνα με την Ιερή Ελληνική Παράδοση, την Μυθολογία μας, ορίστηκε ως ένας από τους κριτές του Άδη μαζί με τον αδελφό του Ραδάμανθυ και τον Αιακό. ο Μίνωας όμως λάμβανε τις τελικές αποφάσεις