Ποδαρικό με σαρωτικές αλλαγές στο ασφαλιστικό, σε συντάξεις και στα επιδόματα κάνει το 2018 με 12 μέτρα-φωτιά που αρχίζουν να εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2018.
Οι εισφορές στον ΕΦΚΑ αυξάνονται για εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες και αγρότες από 1ης Ιανουαρίου.
Οι νέες συντάξεις για όσους θα υποβάλουν αίτηση από την 1η Ιανουαρίου είναι ως 35% κάτω σε σχέση με τα παλιά ποσά, προ νόμου Κατρούγκαλου.
Οι παλαιοί συνταξιούχοι, που βγήκαν πριν από το νόμο Κατρούγκαλου, θα έχουν περικοπές ως και 40% (ιδίως αν προέρχονται από το πρώην ΤΕΒΕ) λόγω επανυπολογισμού.
Τα επιδόματα τέκνων χορηγούνται με νέα κριτήρια. Ενισχύονται τα ποσά για πολύ φτωχά νοικοκυριά και 2 ή περισσότερα παιδιά, αλλά έρχεται κόφτης και κατάργηση επιδομάτων για τρίτεκνους-πολύτεκνους με εισοδήματα άνω των 33.750 ευρώ, 37.500 ευρώ και 41.250 ευρώ.
Τα 12 μέτρα-σοκ από την 1/1/2018 για εργαζόμενους και συνταξιούχους είναι:
1 Κλειδώνει ο επανυπολογισμός 2,5 εκατομμυρίων παλαιών κύριων και επικουρικών συντάξεων. Οι παλαιοί συνταξιούχοι θα δουν πιθανότατα μέχρι τον Μάρτιο του 2018 στα ενημερωτικά τους σημειώματα νέα ποσά σύνταξης. Στην κύρια σύνταξη ένα τμήμα θα είναι η εθνική, το πλήρες ποσό της οποίας κυμαίνεται από 345,6 ευρώ με 15 έτη ως 384 ευρώ με 20 και άνω έτη ασφάλισης, και ένα τμήμα θα είναι η ανταποδοτική σύνταξη βάσει εισφορών, ετών ασφάλισης και συντάξιμων αποδοχών που είχαν όταν υπολογίστηκε η αρχική τους σύνταξη. Ο επανυπολογισμός βγάζει κατά κανόνα μικρότερη σύνταξη. Μέχρι το τέλος του 2018, θα εξακολουθήσουν να λαμβάνουν τις ίδιες με σήμερα αποδοχές, αλλά ένα τμήμα θα είναι η προσωπική διαφορά (μείωση νέας με παλιά σύνταξη). Με τη σύνταξη Ιανουαρίου 2019, που πληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2018, η προσωπική διαφορά καταργείται αλλά οι μειώσεις στο ποσό της σύνταξης θα έχουν ταβάνι το 18%. Οσοι δηλαδή δουν ότι η νέα τους σύνταξη έχει μείωση 22% θα έχουν περικοπή μέχρι 18%, ενώ όσοι έχουν μείωση 17%, δηλαδή κάτω από το πλαφόν, θα λαμβάνουν τη σύνταξη με μείωση 17%. Tις μεγαλύτερες μειώσεις, που φτάνουν στο 40%, έχουν οι συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ. Στο Δημόσιο οι μειώσεις φτάνουν στο 23%, στο ΙΚΑ ως και 25%, στο ΝΑΤ ως 22% ενώ για τους συνταξιούχους ΔΕΚΟ και τραπεζών οι περικοπές λόγω επανυπολογισμού φτάνουν και στο 30%, ιδίως για τις γυναίκες με 25ετία.
2 Ερχεται μεγαλύτερη μείωση συντάξεων για τους ασφαλισμένους που θα κάνουν αίτηση από 1/1/2018. Οι νέες συντάξεις υπολογίζονται ως προς το ανταποδοτικό ποσό, με βάση το μέσο όρο μηνιαίων μικτών αποδοχών από το 2002 και μετά. Στο διάστημα αυτό μεσολαβούν και τα χρόνια των Μνημονίων (από το 2010 και μετά) που οι μισθοί έχουν υποχωρήσει ως και 40% σε πολλούς κλάδους της οικονομίας. Για τις αιτήσεις του 2019 η μείωση θα είναι αναλογικά μεγαλύτερη. Εργαζόμενος που βγήκε στη σύνταξη το 2017 με μέσο όρο αποδοχών 1.100 ευρώ και 35 έτη θα πάρει 371,91 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και 384 ευρώ από την εθνική, δηλαδή 755,91 ευρώ. Με μια μείωση μισθού και αίτηση το 2018 ο μέσος όρος αποδοχών μπορεί να βγει στα 1.000 ευρώ, οπότε αυτομάτως με τα 35 χρόνια θα πάρει 338 ευρώ ανταποδοτική και 384 ευρώ εθνική, δηλαδή 722 ευρώ τελική σύνταξη. Το 2019 θα είναι ακόμη λιγότερα και το 2020 πιο κάτω.
3 Μικραίνει η «προστασία» από μειώσεις άνω του 20% που προβλέπει ο νόμος 4387. Για όσους κάνουν αίτηση το 2018 και πάρουν σύνταξη με μείωση άνω του 20% θα χρεώνεται, βάσει νόμου, το 75% της περικοπής και το άλλο 25% θα παγώσει για ένα έτος. Δηλαδή αν η νέα σύνταξη έχει μείωση 25% σε σχέση με αυτή που θα έπαιρνε ο ασφαλισμένος με το παλιό σύστημα, η περικοπή που θα επιβάλλεται για το 2018 θα είναι 18,75%, (τα ¾ του 25%) ενώ από το 2019 θα χρεωθεί και το υπόλοιπο ¼ της μείωσης ώστε το συνολικό ποσοστό της μείωσης να είναι 25%.
4 Ερχεται μεγάλο κούρεμα στις νέες επικουρικές συντάξεις γιατί θα υπολογίζονται με ρήτρα ηλικίας και ρήτρα θανάτου. Το ποσό για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μετά την 1/1/2015, θα υπολογιστεί με συντελεστή 0,45% επί του μέσου όρου των αποδοχών 2002-2014 επί τα έτη ασφάλισης ως το 2014 ενώ για το διάστημα από το 2015 και μετά εφαρμόζεται μαθηματικός τύπος που καθορίζει τα ποσά ανάλογα με την ηλικία. Για ασφαλισμένο που θα βγει το 2018, με ηλικία 60 ετών, το κομμάτι επικουρικής για τα έτη 2015-2018 θα είναι της τάξης των 2 ως 5,5 ευρώ το χρόνο. Αν ο ασφαλισμένος είναι… 72 ή 75 ετών θα πάρει σχεδόν το διπλάσιο ποσό τα έτη αυτά. Με το νέο σύστημα, οι ζημιές περιορίζονται όσο πιο γρήγορα μπορεί να βγει κανείς στη σύνταξη ώστε να αποφύγει να έχει πολλά χρόνια με το νέο καθεστώς υπολογισμού επικουρικών από 1/1/2015 και μετά.
5 Το ΕΚΑΣ οδεύει προς κατάργηση. Φέτος τα 115 ευρώ (που παίρνουν οι περισσότεροι) γίνονται μόλις 35 ευρώ το μήνα. Με τα νέα εισοδηματικά όρια όσοι παίρνουν πάνω από 643 ευρώ σύνταξη θα χάσουν και αυτά τα 35 ευρώ. Το συνολικό κονδύλι από 319 εκατ. ευρώ που ήταν για το 2017 φέτος πέφτει στα 81 εκατ. ευρώ και το 2019 σε μόλις 40 εκατ. ευρώ. Την επόμενη χρονιά θα πάρουν ΕΚΑΣ 35 ευρώ οι μισοί από όσους θα το λαμβάνουν το 2018. Το 2020 καταργείται και για αυτούς.
6 Τίθενται σε ισχύ τα νέα κριτήρια για τα επιδόματα τέκνων, με νέα μηνιαία ποσά 70 ευρώ για ένα παιδί, 140 για δυο, 280 ευρώ για τρία, 350 ευρώ για τέσσερα, 420 ευρώ για πέντε κ.ο.κ. Τα ως άνω πλήρη ποσά όμως τα λαμβάνουν όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα ως 10.500 και ένα παιδί, ως 12.000 ευρώ με δυο παιδιά, ως 13.500 ευρώ με τρία παιδιά, ως 15.000 ευρώ με τέσσερα παιδιά ή ως 16.500 ευρώ με πέντε παιδιά. Για κάθε ενήλικα στην οικογένεια το βασικό εισόδημα προσαυξάνεται κατά ½ και για κάθε ανήλικο μέλος κατά ¼. Τα δε επιδόματα μετά τη βασική (πρώτη κατηγορία με τα πλήρη ποσά) μειώνονται στο 60% και στο 40% όσο ανεβαίνει το εισόδημα. Οσοι έχουν τρία και άνω παιδιά με ετήσιο εισόδημα πάνω από 33.750 ευρώ δεν θα παίρνουν επίδομα από το 2018, ενώ με το παλιό καθεστώς επιδοτούνταν για εισόδημα ως 45.000 ευρώ. Οι δε πολύτεκνοι (π.χ. με 5 παιδιά) επιδοτούνται αν έχουν εισόδημα ως 41.250 ευρώ ενώ με το παλιό καθεστώς επιδοτούνταν με όριο εισοδήματος ως 52.000 ευρώ. Τα επιδόματα καταβάλλονται:
Με ένα παιδί για εισόδημα μέχρι 26.250 ευρώ.
Με δυο για εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
Με τρία παιδιά για εισόδημα έως 33.750 ευρώ.
Με τέσσερα παιδιά για εισόδημα έως 37.500 ευρώ.
Με πέντε παιδιά για εισόδημα έως 41.250 ευρώ
7 Αυξάνονται οι εισφορές 1,4 εκατ. επαγγελματιών, αγροτών, επιστημόνων γιατί από 1/1/2018 βάσει του νόμου 4472/2017 οι εισφορές του προηγούμενου έτους συνυπολογίζονται στο εισόδημα. Για να μην έρθουν απότομα οι νέες επιβαρύνσεις, ο νόμος λέει ότι το εισόδημα θα μειώνεται 15% και μετά θα προστίθενται οι εισφορές. Πρακτικά, ένας επαγγελματίας με εισόδημα 15.000 ευρώ πληρώνει φέτος 4.042 ευρώ + 120 ευρώ στον κλάδο ανεργίας, ίσον 4.162 ευρώ ετησίως. Για τον υπολογισμό της εισφοράς του το 2018 θα μειωθεί το εισόδημα κατά 15%, δηλαδή στα 12.750 ευρώ και θα προστεθούν τα 4.162 ευρώ της εισφοράς του 2017. Θα πληρώσει δηλαδή την εισφορά του 2018 επί εισοδήματος 16.912 ευρώ (12.750+4.162=16.912). Το ποσό της εισφοράς για το 2018 βγαίνει στα 4.677 ευρώ, δηλαδή θα πληρώσει χαράτσι ΕΦΚΑ 515 ευρώ παραπάνω που ισοδυναμεί με αύξηση εισφοράς κατά 12,4%.
8 Αυξάνονται από 14% σε 16% οι εισφορές σύνταξης για τους αγρότες και το συνολικό ποσοστό ασφαλιστικής επιβάρυνσης (με εισφορά ασθένειας 6,95% και αγροτικής εστίας 0,25%) φτάνει στο 23,2% για το 2018 αντί 21,2% το 2017. Με το νόμο 4387/2016 θα έχουν αύξηση στα ποσοστά εισφορών σύνταξης κάθε χρόνο μέχρι να φτάσουν στο 20% (και συνολικά 27,2% με ασθένεια και αγροτική εστία) το 2022! Μάλιστα η αύξηση του 2018 θα υπολογιστεί στο εισόδημα όπου μετά τη μείωση κατά 15%, θα προστεθούν και οι εισφορές του 2017. Αγρότης με εισόδημα 10.000 ευρώ πληρώνει φέτος 2.120 ευρώ εισφορά. Το 2018 η επιβάρυνση ανεβαίνει στα 2.463 ευρώ (αύξηση 16,2%) με το ίδιο εισόδημα!
9 Αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από 6 μήνες ως και 2 έτη για όσους θα υποβάλουν αίτηση με 25, 35 ή 40 έτη. Οσοι έκλεισαν τα 52 ή τα 55 βγαίνουν το 2017 στα 58,5 ή 59,5 αν έχουν ανήλικο ως το 2012. Για όσους κλείσουν όμως τα 52 ή τα 55 το 2018 τα όρια ηλικίας ανεβαίνουν στα 60,2 και στα 61, αντίστοιχα. Με 35ετία το 2018 τα όρια ηλικίας για σύνταξη ανεβαίνουν στα 60 και στα 60,5, αντί 59,5 και 60,2 φέτος. Οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας απορρέουν από το νόμο 4336 του 2015 και εξαρτώνται από την ηλικία που έχουν οι ασφαλισμένοι καθώς και από τα έτη ασφάλισης, ιδίως την 35ετία για τους δημοσίους υπαλλήλους.
10 Ερχεται νέα μείωση στο εφάπαξ ως 6%. Με το τρίτο Μνημόνιο οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι λοιποί ασφαλισμένοι που δικαιούνται εφάπαξ για το χρόνο ασφάλισης από το 2015 και μετά θα έχουν επιστροφή εισφορών και το συνολικό ποσό σε σχέση με το «παλιό εφάπαξ» βαίνει μειούμενο για κάθε έτος από το 2015 και μετά που συνεχίζουν να καταβάλλουν εισφορές. Το δε παλιό κομμάτι του εφάπαξ για χρόνο ασφάλισης ως το 2014 έχει ήδη κουρευτεί κατά 38% με τους προηγούμενους μνημονιακούς νόμους. Συμπέρασμα: Οσο πιο αργά κάνουν την αίτηση τόσο λιγότερο θα είναι και το εφάπαξ. Με αίτηση το 2018 θα έχουν μια σωρευτική μείωση 5% με 6%. Το 2019 η μείωση πάει στο 8%, το 2020 θα φτάσει το 10% κ.ο.κ.
11 Αυξάνονται οι εισφορές κλάδου σύνταξης νέων επιστημόνων. Γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι που κλείνουν 3ετία ή 5ετία από την έναρξη επαγγέλματος μέσα στο 2018 θα πληρώσουν αυξημένα ασφάλιστρα από 14% σε 17% μετά την τριετία και από 17% σε 20% μετά την 5ετία, αντίστοιχα. Επιβαρύνονται ακόμη και αν πληρώνουν την ελάχιστη εισφορά με τεκμαρτό μισθό 410,2 ευρώ το μήνα (ή 4.922,4 ευρώ το χρόνο). Ενας νέος μηχανικός με 3 χρόνια στο επάγγελμα και εισόδημα ως 4.922 ευρώ είχε το 2017 εισφορά σύνταξης 14%, δηλαδή 690 ευρώ το χρόνο. Το 2018 θα πληρώνει 17%, δηλαδή η επιβάρυνση πάει στα 954 ευρώ!
12 Ακριβαίνουν τα πλασματικά έτη για τους δημοσίους υπαλλήλους. Με αίτηση το 2018 θα πληρώνουν 13,34% του μισθού για κάθε μήνα εξαγοράς, αντί 10% με αίτηση ως το τέλος του 2017. Η αλλαγή αυτή έρχεται αυτόματα γιατί η εργοδοτική εισφορά Δημοσίου ανεβαίνει στο 6,67% το 2018 από 3,33% το 2017 και μαζί με τις εισφορές εργαζόμενου, που είναι 6,67%, το συνολικό ποσοστό εξαγοράς πλασματικών ετών για δημοσίους υπαλλήλους ανεβαίνει στο 13,34%.
