Ο στάρετς Ιωσήφ θεράπευε διάφορες ασθένειες. Υποστήριζε πως οι μισοί από τους ασθενείς θεραπεύονταν, ενώ οι άλλοι μισοί έφευγαν αθεράπευτοι.
Ο Θεός δεν επέτρεπε να θεραπευτούν, επειδή η θεραπεία τους δεν θα ήταν ωφέλιμη για τη σωτηρία τους, αλλά θα προκαλούσε τον πνευματικό τους θάνατο.
Πολλές φορές οι δαιμονισμένοι του προκαλούσαν πολλά προβλήματα. Οι οικείοι του τον προέτρεπαν να μη δέχεται στο σπίτι δαιμονισμένους, επειδή οι δαίμονες εκδικούνταν όλους εκείνους που έμεναν εκεί. Ο γέροντας τους απαντούσε: «Η υπομονή είναι δύσκολο πράγμα, όμως δεν πρέπει να φοβόμαστε τους δαίμονες!»
Πρέπει να έχεις μεγάλη Αγάπη στην καρδιά για να μην αρνηθείς ποτέ να δεχτείς τον καθένα. Το εκλεκτό αυτό σκεύος του Θεού είχε τέτοια Αγάπη. Πάντα έβρισκε χρόνο για τον καθένα.
Ο αδελφός Ιωάννης επισκέφτηκε πολλές φορές τον γέροντα Ιωσήφ στο χωριό Ιαλόβιτσα και είδε εκεί πολλές θαυματουργικές θεραπείες. «Χωρίς τη χάρη του Αγίου Πνεύματος πιστεύω πως είναι αδύνατο να γίνουν τέτοιες θαυματουργίες, που έκανε ο μεγάλος ικέτης της Βολυνίας», έλεγε ο Ιωάννης. Το ίδιο μπορεί να πεί και κάθε ηλικιωμένος κάτοικος του Ποτσάεφ. Όπως και χιλιάδες άνθρωποι απ’ όλη τη χώρα που θεραπεύτηκαν από το γέροντα Ιωσήφ.
Κάποια φορά, μετά την πρωινή προσευχή, ο στάρετς Ιωσήφ κλείστηκε στο κελί του για αρκετή ώρα. Όταν βγήκε, τους χαιρέτησε όλους με τα λόγια του προφήτη Ησαία: «Μεθ’ ημών ο Θεός, γνώτε έθνη και ηττάσθε, ότι μεθ᾽ ημών ο Θεός!». ’Έπειτα άρχισε να μιλάει για τις αιτίες που είχαν φέρει όλους αυτούς τους ανθρώπους εκεί. Η κύρια αιτία, σύμφωνα με τα λόγια του γέροντα, κρύβεται στο πνεύμα του αθεισμού, που «φυτεύεται στον άνθρωπο στο σχολείο. Οι μαθητές παρακολουθούνται, δεν επιτρέπεται να μπούν στον ναό, επιχειρείται μία ιδεολογική επεξεργασία μέσω της οποίας εξευτελίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο άνθρωπος που δεν πηγαίνει συχνά στην εκκλησία, που δεν εξομολογείται και δεν κοινωνεί, δεν γίνεται μέτοχος της θείας χάριτος. Αυτή είναι η αιτία που η πλειοψηφία των ανθρώπων φτάνουν να είναι ψυχικά άρρωστοι». Ο γέροντας τους συμβούλευε να θεραπευτούν από την αρρώστια αυτή του αιώνα μας με την προσευχή.
Στον γέροντα έρχονταν και πολλοί νέοι άνθρωποι που παραπονούνταν πως είναι μελαγχολικοί και υποφέρουν από αϋπνίες και έλλειψη όρεξης. Αυτούς ο γέροντας τους έπαιρνε στη μέση της αυλής, τους έλεγε να κάνουν 450 εδαφιαίες μετάνοιες και τους προέτρεπε να κάνουν το ίδιο και στο σπίτι τους κάθε βράδυ. Τους συμβούλευε επίσης να φορούν στο λαιμό τους σταυρό, να μην πίνουν, να μην καπνίζουν, να εκκλησιάζονται, να νηστεύουν τις καθορισμένες από την Εκκλησία νηστείες και να κοινωνούν. Τότε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, όλα τα «νεύρα» θα φύγουν και θα γίνουν υγιείς. Πρόσθετε επίσης πως με τα νεύρα αισθανόμαστε πόνο, όταν όμως η ψυχή είναι άρρωστη δεν σημαίνει πως είναι άρρωστα και τα νεύρα αλλά οι δαίμονες μας βασανίζουν και τότε χρειάζεται προσευχή για να τους νικήσεις.
Ο γέροντας αγαπούσε πολύ τη φύση. Την αισθανόταν. Προσπαθούσε να ομορφύνει τη γη με λουλούδια και διάφορα δέντρα. Σε όσα μέρη κι αν έζησε, όπως στη Λαύρα του Ποτσάεφ, στο κοιμητήριο των μοναχών, στην Ιαλόβιτσα, άφησε πίσω του ένα ζωντανό μνημείο με καλλωπιστικά φυτά και λουλούδια αλλά και οπωροφόρα δέντρα.
Η άνοιξη ήταν γι’ αυτόν μία παραδεισιακή εποχή. Ο γέροντας έλεγε πως μέχρι την εποχή του θερισμού, όλη η χλωρίδα, το χορτάρι, τα λουλούδια, τα φύλλα των δέντρων και τα δεντρύλια είναι φρέσκα, λαμπερά και γεμάτα ζωή, ενώ μετά τον καιρό του θερισμού έρχεται το φθινόπωρο και τα φύλλα αρχίζουν να χάνουν το χρώμα τους, τη φρεσκάδα τους. Έτσι είναι κι ο άνθρωπος…
Ο στάρετς Ιωσήφ είχε καλή καρδιά. Λυπόταν πολύ για τις ψυχές των κακών ανθρώπων, επειδή το κακό δεν είναι ίδιον της ανθρώπινης φύσης. Το κακό εμφανίζεται στον άνθρωπο με την επήρεια των δαιμόνων, γι’ αυτό κι οι κακοί άνθρωποι φτάνουν στο σημείο να μοιάζουν μ’ αυτούς.
«Κάθε αμαρτία τυλίγει την ανθρώπινη ψυχή σαν ένας ιστός αράχνης, γιατί η κακία είναι σαν την ατσάλινη κλωστή. Προσπάθησε να την σπάσεις. Κακοί άνθρωποι σκότωσαν τον τσάρο και τώρα χλευάζουν τους ορθοδόξους. Είναι μεγάλη ευτυχία για μας που αξιωθήκαμε να γεννηθούμε ορθόδοξοι. Επειδή, να, πολλοί λαοί δυστυχώς δεν γνωρίζουν την Ορθοδοξία», επαναλάμβανε συχνά ο γέροντας.
Δέκα χρόνια πριν από την αγιοκατάταξη του αγίου πατριάρχου Τύχωνος -μεγάλου ομολογητού της Ορθοδόξου πίστεως- ο γέροντας Ιωσήφ τον θεωρούσε ήδη άγιο και είχε τη φωτογραφία του δίπλα από την εικόνα του αποστόλου Ανδρέα.
Ο Γέροντας ισχυριζόταν πως οι εκπομπές της τηλεόρασης αδειάζουν την ανθρώπινη ψυχή και την παρεκκλίνουν από το δρόμο της σωτηρίας.
Μετά την παρακολούθηση τέτοιων εκπομπών ο άνθρωπος δεν θέλει να προσευχηθεί- και αν προσευχηθεί, θα το κάνει μόνο με τα χείλη, η καρδιά του θα είναι μακριά από τον Θεό. Μία τέτοια προσευχή, κατά τον γέροντα, είναι «εις κατάκριμα».
«Η σωτηρία δεν είναι εύκολο πράγμα», έλεγε ο γέροντας. «Εγώ δεν θα σας δώσω τη σωτηρία “στο πιάτο”. Αγωνιστείτε και προσευχηθείτε μόνοι σας. Αν θέλετε να σωθείτε, γίνετε κουφοί, μουγγοί και τυφλοί για τον κόσμο».
«ΟΣΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΤΟΥ ΠΟΤΣΑΕΦ»
(27.11.1897- 01.01.1971)
Μετάφραση Πρωτ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΝΙΣΠΟΛΙΑΤΗ.
Επιμέλεια: ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΟΤΣΗΣ
Αθήνα 2015