Με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλο είχε συνάντηση στις 2 Δεκεμβρίου 2017 στην «Κόκκινη» αίθουσα του Ιερού Καθεδρικού Ναού του Σωτήρος Χριστού Μόσχας ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος.
Τη συνοδεία του υψηλού προσκεκλημένου συναποτελούσαν ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης Αρίσταρχος, ο Αρχιεπίσκοπος Ιορδάνου Θεοφύλακτος, ο Αρχιμανδρίτης Στέφανος Ντισπυράκης, Έξαρχος του Παναγίου Τάφου στη Μόσχα, και ο Αρχιδιάκονος Μάρκος Henderson.
Από πλευράς της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας συμμετείχαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο ποιμενάρχης των επαρχιών Βιέννης και Αυστρίας και Ουγγαρίας Επίσκοπος Ποντόλσκ Τύχων, ο Επίσκοπος Ζβενίγκοροντ Αντώνιος, Προϊστάμενος της Διευθύνσεως του Πατριαρχείου Μόσχας επί των Ιδρυμάτων Εξωτερικού, ο Πρωθιερέας Νικόλαος Μπαλασόφ, Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΤΕΕΣ, και ο Πρωθιερέας Ίγκορ Γιακιμτσούκ, Γραμματέας του ΤΕΕΣ επί των Διορθοδόξων Υποθέσεων.
Κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν διάφορα θέματα, μεταξύ των οποίων και η κατάσταση στους Αγίους Τόπους και τη Μέση Ανατολή γενικότερα. Η Ρωσική Εκκλησία εξαίρει τις προσπάθειες της Ορθοδόξου Εκκλησίας Ιεροσολύμων για τη διαφύλαξη των Παναγίων Προσκυνημάτων. «Παίρνουμε πολύ σοβαρά το ρόλο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Αναφερόμενοι στην Αγιοταφική Αδελφότητα ως φύλακες των Παναγίων Προσκυνημάτων, δεν το ερμηνεύουμε κάπως φολκλορικά. Χάριν στο θάρρος της Αδελφότητας και ίσως χάριν στο φυσικό χάρισμα του Ελληνικού λαού καταφέρετε και διατηρείτε το υφιστάμενο προσκυνηματικό καθεστώς και ακέραια τα Πανάγια Προσκυνήματα στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων», ανέφερε ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος.
«Είναι δύσκολο να φαντασθεί κανείς τι θα απογίνονταν τα Πανάγια Προσκυνήματα, εάν δεν ήτο η Αδελφότητα, η οποία επί αιώνες στάθηκε επί φυλακής των Ορθοδόξων προσκυνημάτων, πρόσθεσε ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας. Δεν γνωρίζω, εάν έμενε λίθος, χωρίς να κάνουμε αναφορά στα Προσκυνήματα. Γι΄αυτό άλλωστε με πολύ ευγνωμοσύνη βλέπουμε την αποστολή σας, η οποία είναι πολύ δύσκολη, θέλει ανδρεία, σοφία και αντίσταση».
Η προστασία των χριστιανικών Ιερών Προσκυνημάτων ιστορικώς ήτο πολύ σημαντική για τη Ρωσία, συνέχισε ο Πατριάρχης Κύριλλος. «Με σκοπό την προστασία των Παναγίων Προσκυνημάτων η Ρωσία κατά τον 19ο αι. επί του αυτοκράτορα Νικολάου Α’ εισήλθε σε σύγκρουση με την ενωμένη Ευρώπη: όλες αυτές οι δυνάμεις χτύπησαν τη Ρωσική πόλη Σεβαστούπολη, την Κριμαία, τη Ρωσία, προκειμένου να στερήσουν τη Ρωσία κάθε δυνατότητας να προστατεύει τα Πανάγια Προσκυνήματα, αλλά ούτε να σκεφθεί για την παρουσία της στη Μέση Ανατολή. Με το έλεος του Θεού, όμως, δεν πέτυχαν αυτό το σκοπό. Και σήμερα όταν η Ρώσια έπαυσε πλέον να κυβερνάται από αθέους, θεωρω ότι ο ρόλος της Ρωσίας μπορεί να είναι ουσιαστικός, ακόμη και στην προστασία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και του προσκυνηματικού καθεστώτος. Είναι γεγονός ότι μυριάδες προσκυνητές από τη Ρωσία και την Ουκρανία μεταβαίνουν στα Πανάγια Προσκυνήματα, κάτι το οποίο αποτελεί απτό σημάδι υποστήριξης προς το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων».
Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του Μακαριωτάτου Θεοφίλου ανοδική πορεία σημείωσαν και οι αμοιβαίες επαφές μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών Ρωσίας και Ιεροσολύμων, επισημαίνει ο Πατριάρχης Κύριλλος. «Οι αρκετά τακτικές μας συναντήσεις, καθώς και οι μεταβάσεις Σας εδώ, στη Ρωσία επίσης συντελούν συνέχεια στην ανανέωση και την επικαιροποίηση αυτών των σχέσεων».
Ακόμη συζητήθηκε η κατάσταση των χριστιανών στη Μέση Ανατολή. «Είναι μια επικίνδυνη πολιτική κατάσταση, η οποία έχει εδραιωθεί πολύ κοντά στους Αγίους Τόπους, στην Ιερουσαλήμ, ώστε δεν μπορούμε να μείνουμε αδιάφοροι, ακόμη και από πλευράς προστασίας των Αγίων Τόπων, τόνισε ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας. Δυσκολεύομαι να φαντασθώ τι θα γινόταν στη Μέση Ανατολή, εάν οι τρομοκράτες ανήρχοντο στην εξουσία στη Συρία».
«Τώρα, με το έλεος του Θεού, οι εχθροπραξίες στη Συρία κοντεύουν προς το τέλος, το ISIL σχεδόν ηττήθηκε. Και έρχεται, βεβαίως, μια άλλη σπουδαία φάση, εκείνη δηλαδή, της αποκατατάσεως της Συρίας, της διευθέτησης των ζητημάτων, που σχετίζονται με το πολιτικό μέλλον. Ευελπιστούμε ότι η πολιτική διευθέτηση θα συντελέσει στην εγκαθίδρυση της μόνιμης ειρήνης στη Μέση Ανατολή και επομένως της ασφάλειας των Παναγίων Προσκυνήματων».
Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, η οποία έληξη στις 2 Δεκεμβρίου 2017, ήτο πολύ σημαντική από πλευράς κατανοήσεως των εξελίξεων στην Ουκρανία και από πλευράς αξιολογήσεως της ισχύος και της ενότητας της Ρωσικής Εκκλησίας, τόνισε με έμφαση το Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας. Επίσης εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Θεόφιλο για την υποστήριξη της κανονικής Εκκλησίας στην Ουκρανία και ζήτησε τις ευχές του για να παύσουν οι ακαταστασίες στην Ουκρανία και να ενισχυθεί ενότητα της Ρωσικής Εκκλησίας.
«Η Εκκλησία μας, ευρίσκεται, σε εμπερίστατη κατάσταση, διότι την αποκαλούν Εκκλησία της χώρας-εισβολέα. Αυτή τη στιγμή στο Κοινοβούλιο της Ουκρανίας υπάρχουν νόμοσχέδια τα οποία εισάγουν διάκριση σε βάρος της Εκκλησίας μας και αποβλέπουν στον πόλεμο εναντίον της». Αφού σημείωσε ότι ένα από τα υπό εξέταση νομοσχέδια προβλέπει ειδικό έλεγχο και έγκριση από την Πολιτεία όλων των διορισμών στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας υπενθύμισε ότι ούτε στη Σοβιετική Ένωση δεν υπήρχε κάτι παρόμοιο.
Από την πλευρά του ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Θεόφιλος υπογράμμισε την ενότητα της Εκκλησίας και διαβεβαίωσε για την αδιάπτωτη υποστήριξη της κανονικής Ορθοδοξίας στην Ουκρανία, ευχόμενος υπομονή στον Ορθόδοξο λαό της χώρας αυτής.
Ο Προκαθήμενος της Σιωνίτιδος Εκκλησίας ενημέρωσε τον Πατριάρχη Κύριλλο για τις εξελίξεις στους Αγίους Τόπους και την πορεία αναστηλωτικών έργων στον Πανάγιο Τάφο και λοιπά Πανάγια Προσκυνήματα. Εξέφρασε την ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη του προς τη Ρωσία για την υποστήριξη, διότι «ο Ρωσικός λαός έχει ιδιαίτερη ευλάβεια έναντι των Παναγίων Προσκυνημάτων και του Παναγίου Τάφου. Μεγάλη σημασία έχει η προσέλευση των προσκυνητών από τη Ρωσία, οι οποίοι με φυσική τους παρουσία δίδουν ένα ηχηρό μήνυμα στις τοπικές κυβερνήσεις και αρχές. Πολύ σωστά τονίσατε, τι θα μπορούσε να συμβεί εάν δεν ήτο οι Αγιοταφική Αδελφότητα, η οποία στο διάβα των αιώνων κατέβαλε προσπάθειες για τη διαφύλαξη των Παναγίων Προσκυνημάτων. Η αποστολή της Αγιοταφικής Αδελφότητος και του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων είναι να διατηρήσει προσιτά σε όλον τον κόσμο τα Πανάγια Προσκυνήματα».
Ακόμη ο Πατριάρχης Θεόφιλος εξήρε το ρόλο της Ρωσίας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας στη Συρία. «Τυγχάνει πασίγνωστο ότι χωρίς την παρέμβαση της Ρωσίας και του Προέδρου Πούτιν, δεν θα υπήρχαν οι χριστιανοί στη Μέση Ανατολή, διότι οι χριστιανοί της Συρίας και του Λιβάνου, και ιδίως οι Ορθόδοξοι, ήταν στόχο των τρομοκρατών» ανέφερε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας των Ιεροσολύμωνα, ο οποίος ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Β. Πούτιν για την προστασία του χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας ιδιαίτερα.
Μετά το πέρας της συναντήσεως υπήρξε ανταλλαγή ενθυμίων. Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος προσέφερε στον Προκαθήμενο της Εκκλησίας Ιεροσολύμων ένα αναμνηστικό Πατριαρχικό σετ, ένα πίνακα με τις μορφές των Ρώσων Πατριαρχών και ένα επετειακό μετάλλιο προς τιμή της εκατονταετηρίδος της ενάρξεως της Ιεράς Τοπικής Κληρικολαϊκής Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας και της ανασυστάσεως του Πατριαρχείου στη Ρωσική Εκκλησία. Στους Αρχιεπισκόπους Κωνσταντίνης Αρίσταρχο και Ιορδάνου Θεοφύλακτο επιδόθηκαν αντίγραφα ιερού εγκολπίου του Πατριάχη Τύχωνα και αναμνηστικά μετάλλια, ενώ στον Αρχμανδρίτη Στέφανο ένα σταυρό και μετάλλιο και στον Αρχιδιάκονο Μάρκο ένα μετάλλιο.
Από την πλευρά του ο Πατριάρχης Θεόφιλος προσέφερε στον Προκαθήμενο της Ρωσικής Εκκλησίας μια εικόνα των Χριστουγέννων.
