Να δηλώσουν στην απογραφή το θρήσκευμά τους, κάλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος από τον καθεδρικό ναό “Ανάσταση” των Τιράνων, την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου όλους τους Ορθόδοξους της, ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει με νόημα ότι η Ορθόδοξη Κοινότητα έχει αδικηθεί απογραφικά.
“Αυτή την εβδομάδα (18 Σεπτεμβρίου) θα αρχίσει κάτι σημαντικό στη χώρα μας. Η απογραφή πληθυσμού. Όλες οι χώρες, αλλά ιδιαίτερα η δική μας έχουν ανάγκη από αλήθεια. Πολλές φορές οι απογραφές αυτές δεν δίνουν ακριβώς την εικόνα της πραγματικότητας. Εμείς έχουμε μια πείρα από την προηγούμενη απογραφή, η οποία παρουσίασε μια εικόνα για τους Ορθοδόξους, που ήταν εντελώς άδικη. Την προηγούμενη φορά μας είχαν παρουσιάσει κάτω από 10%”, σημείωσε χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας.
Επέστησε δε την προσοχή στους Ορθοδόξους της Αλβανίας σε δύο, μεταξύ άλλων σημεία: “Στην ερώτηση σε ποια θρησκευτική κοινότητα ανήκετε η απάντηση είναι προαιρετική. Αυτό είναι ένα περίεργο εμπόδιο. Επίσης στη λέξη πόσο “πρακτικά” είστε Ορθόδοξοι, κρύβεται μια παγίδα. Δεν υπάρχει θερμόμετρο που να μετράει την πίστη. Επίσης η συμμετοχή του πιστού σε όλες τις θρησκευτικές υποχρεώσεις του δεν μπορεί να μετρηθεί. Κάποιοι αν δεν εκκλησιάζονται τακτικά απαντούν στο ερωτηματολόγιο της απογραφής ότι δεν είναι Ορθόδοξοι, ενώ είναι Ορθόδοξοι. Ή είμαστε ή δεν είμαστε Ορθόδοξοι. Αν δεν θέλουμε, καλώς. Αν θέλουμε, όμως δεν χρειάζεται να μετρήσουν πόσο καλοί είμαστε. Δεν είμαστε πάντοτε όσο καλοί θα έπρεπε. Αλλά είμαστε Ορθόδοξοι. Και πρέπει να το δηλώσουμε. Είναι πολύ σημαντική η απογραφή και με πολλή σοβαρότητα θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε”.
Ακόμη ανέφερε ότι οι παλιές Ιταλικές απογραφές έδιναν με πολύ σαφήνεια τους αριθμούς. Οι Ορθόδοξοι ήταν 20% περίπου και κάτι περισσότερο, οι Ρωμαιοκαθολικοί 10%, οι Μουσουλμάνοι Μπεκτασἠδες περίπου 14% και 56% οι Μουσουλμάνοι Σουννίτες. Όταν ο Χότζα είχε επισκεφθεί τη Ρωσία, ο Στάλιν τον ρώτησε πόσοι είναι οι Ορθόδοξοι στην Αλβανία. Εκείνος είχε απαντήσει 30%, αυτά αναφέρουν τα απομνημονεύματα. Και πάλι αυτός ο αριθμός δεν είναι ακριβής”.
Η απογραφή είναι καθοριστικής σημασίας για την Ορθόδοξη Κοινότητα στην Αλβανία, η οποία δεν περιορίζεται φυσικά στην Ελληνική Μειονότητα, αλλά περιλαμβάνει και Αλβανούς και Σέρβους κ. ά.
Και για τη συμμετοχή των Ορθοδόξων στην απογραφή γίνεται καμπάνια τόσο στους ναούς, όσο και από το ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας της Αλβανίας, αλλά και από τα Ορθόδοξα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αλλά και οι Έλληνες της Αλβανίας διαμαρτύρονται για προσπάθεια, μέσω του ερωτηματολογίου, να παρουσιαστούν πληθυσμιακά λιγότεροι.
H πρώτη απογραφή πληθυσμού στην Αλβανία πραγματοποιήθηκε το 1923, δηλαδή 10 χρόνια μετά τη σύσταση του κράτους.
Ο συνολικός πληθυσμός ήταν τότε 814.400, από αυτούς οι 37.000 ήταν ελληνόφωνοι (4.5%).
Σχετικά με το θρήσκευμα 558.000 (68.5%) Μουσουλμάνοι, 171.000 (20.5%) Ορθόδοξοι, 85.000 (10.5%) Καθολικοί.
Στην απογραφή του 1927 οι Ορθόδοξοι καταγράφονται στο 23% περίπου.
Στην απογραφή του 2001 οι μειονότητες δεν συμμετείχαν, με αποτέλεσμα αυτή η διαδικασία να μην καταγραφεί επίσημα.
Στην απογραφή του 2011 καταγγέλθηκαν πολλές αλλοιώσεις μέσα από τη διαδικασία του αυτοπροσδιορισμού της εθνικής καταγωγής και του θρησκεύματος. Έτσι οι Έλληνες προσδιορίστηκαν στις 24.243 και οι Ορθόδοξοι στο 6, 75%.