Τούρκος δημοσιογράφος ανάβει κυριολεκτικά φωτιές μ΄ ένα άρθρο του στο al-mointor με το οποίο τολμά να θέσει προς συζήτηση ένα “καυτό θέμα” για τους εξ ανατολών γείτονές μας: πόσο Τούρκοι είναι όλοι οι Τούρκοι;
Ο Τούρκος δημοσιογράφος γράφει ότι την εποχή που η χώρα του ήλπιζε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχε μια σχετική πάντα ανεκτικότητα σχετικά με την εθνοτική και θρησκευτική καταγωγή πληθυσμιακών ομάδων. Όταν αυτή η προσδοκία άρχισε να ξεθωριάζει, τότε αυτά τα θέματα έγιναν ξανά τελείως απαγορευμένα.
Αναφέρει ως παράδειγμα τη περίπτωση του ΧραντΝτινκ, συντάκτη της εφημερίδας Agos που τυπωνόταν στην αρμενική γλώσσα. Το 2004 ο Ντινκ έγραψε πως η πρώτη γυναίκα πιλότος της τουρκικής αεροπορίας η ΣαμπιχάΓκοκτσέν ήταν αρμενικής καταγωγής. Λόγω αυτού και άλλων άρθρων που έγραψε, ο Ντινκ οδηγήθηκε ενώπιον της δικαιοσύνης.Δολοφονήθηκε το 2007…
O FehimTastekin επισημαίνει στο άρθρο του στο al-monitor: “Η ιστορία του Ντινκ περιγράφει τους λόγους για τους οποίους τα δημοτολόγια στην Τουρκία κρατήθηκαν μυστικά μέχρι πρόσφατα. Το θέμα ήταν πάντα ένα ευαίσθητο θέμα για το κράτος. Η εμπιστευτικότητα των δεδομένων που προσδιορίζουν τη γενεαλογία των ανθρώπων θεωρήθηκε θέμα εθνικής ασφάλειας. Υπήρχαν δύο κύριοι λόγοι για όλη αυτή την μυστικότητα: να αποκρύψουν ότι πάρα πολλοί Αρμένιοι, Σύριοι, Έλληνες και Εβραίοι είχαν ασπαστεί το Ισλάμ και να αποφύγουν οποιαδήποτε συζήτηση για την «τουρκικότητα» τους.
Ο ορισμός του, «όποιος συνδέεται με το τουρκικό κράτος είναι και πολίτης του», κατοχυρώθηκε στο σύνταγμα ως μέρος της φιλοσοφίας του Μουσταφά ΚεμάλΑτατούρκ, ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας και πρώτου Προέδρου της.
Για πολύ καιρό, η επίσημη πολιτική ήταν ότι οι Τούρκοι είχαν μια συνεκτική εθνική ταυτότητα στην Τουρκία.
Όμως, στις 8 Φεβρουαρίου, τα δημοτικά μητρώα άνοιξαν επίσημα για το κοινό μέσω μιας online γενεαλογικής βάσης δεδομένων. Το σύστημα “έπεσε” γρήγορα από την υπερβολική αναζήτηση. Μερικοί άνθρωποι που καυχιόνταν για την “καθαρή” τουρκική καταγωγή τους,συγκλονίστηκαν όταν έμαθαν ότι στην πραγματικότητα είχαν άλλες εθνοτικές και θρησκευτικές ρίζες… Η γενεαλογία ήταν πάντα ένα δημοφιλές θέμα συζήτησης στην τουρκική κοινωνία, αλλά και ένα εργαλείο κοινωνικής και πολιτικής διαίρεσης.
Οι οικογένειες αναγνώριζαν συχνά ότι η γενεαλογία τους ήταν Αρμενική ή ότι ένας μακρινός συγγενής τους είχε απλά ασπαστεί το Ισλάμ. Οι συνομιλίες αυτές ήταν πάντα μυστικές. Όντας μετασχηματιστής στην Τουρκία έφερε ένα στίγμα που δεν μπορούσε να διαγραφεί.
Ο εθνοτικός Αρμένιος αρθρογράφος HaykoBagdat δήλωσε στο Al-Monitor:
«Κατά τη γενοκτονία του 1915, μαζί με τις μαζικές εκτοπίσεις , υπήρξαν επίσης χιλιάδες παιδιά που βρέθηκαν στην εξορία…Η κοινωνία δεν είναι ακόμη έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτήν την πραγματικότητα. Φανταστείτε ότι ένας άνθρωπος που είχε υπηρετήσει ως διευθυντής των θρησκευτικών υποθέσεων αυτής της χώρας [LutfiDogan] ήταν ο αδελφός ενός ατόμου που ήταν ο αρμενικός πατριάρχης [SinozkKalustyan].»
Όπως επισημαίνει ο Tastekin υπήρχε πάντα ο φόβος πως όλα αυτά τα στοιχεία που υπήρχαν στα μητρώα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον πολιτικών και άλλων «μεγάλων ονομάτων» της Τουρκίας. Γι΄ αυτό και η «πτώση του συστήματος», ήταν μάλλον βολική.
Το σύστημα επανήλθε λίγες ημέρες αργότερα ,όπως και η συζήτηση για το αν πρέπει τώρα η Τουρκία και οι πολίτες της να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα της καταγωγής τους.
«Αν είχαν κάνει αυτό πριν από μερικά χρόνια όταν ήμασταν πιο ανεκτικοί, οι θεωρίες συνωμοσίας δεν θα ήταν τόσο ισχυρές όσο σήμερα, όταν το κράτος συμπεριφέρεται σαν να βρισκόμαστε σε έναν αγώνα ύπαρξης», δηλώνει ο δημοσιογράφος ΣερντάρΚορουτσού στο Al-Monitor και προσθέτει:
«Ναι σίγουρα. Όλοι στην Τουρκία είναι περίεργοι για την καταγωγή τους. Αυτό είναι γεγονός.».
Ο Κορουτσού θεωρεί ότι το απόρρητο των δεδομένων είναι απαραίτητο για την αποτροπή της κατάχρησης των δημοσίων μητρώων ως μέσων πολιτικής δυσφήμησης, αλλά προειδοποίησε: «Τα κρατικά όργανα γνωρίζουν ήδη τα πάντα για εμάς».
Το 2013, η εφημερίδα Agos είχε αποκαλύψει ότι η κυβέρνηση μυστικά κωδικοποιεί τις μειονότητες στα δημοτικά αρχεία: οι Έλληνες ήταν το 1, οι Αρμένιοι ήταν το 2 και οι Εβραίοι ήταν το 3.
Η συγκεκαλυμμένη ταξινόμηση των θρησκευτικών μειονοτήτων αντιμετωπίστηκε με οργή. «Τα μητρώα είναι επικίνδυνα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο ΧραντΝτινκ δολοφονήθηκε» ανέφερε ο αρθρογράφος Μπαγκντάτ και προσθέτει:«Ο διευθυντής του Μουσείου Γενοκτονίας στο Ερεβάν είπε σε μια αντιπροσωπεία από την Τουρκία τα τρία πιο συζητημένα θέματα από εκείνους που κατάφεραν να ξεφύγουν. Οι Αρμένιοι μιλούσαν πρώτα για τους μουσουλμάνους που τους βοήθησαν να ξεφύγουν από τη γενοκτονία, μετά για τους Αρμένιους που τους πρόδωσαν και μετά αφηγούνται την καταστροφή τους. Αν δημοσιοποιήσουμε τα ονόματα των Αρμενίων που αναγκάστηκαν να ασπαστούν το Ισλάμ, τα εγγόνια τους θα βρίσκονται σε κίνδυνο σήμερα».
Και πρόσθεσε: «Αυτή είναι η κατάσταση μετά από 100 χρόνια: Το τουρκικό κράτος μας ζήτησε να δεχτούμε ότι είμαστε Τούρκοι. Ωραία, επιτρέψτε μου να πω ότι είμαι Τούρκος. Θα μου δοθεί δημόσια δουλειά; Όχι. Όταν λέω: «Όχι, είμαι Αρμένιος»,με θεωρούν τρομοκράτη. Τίποτα δεν άλλαξε. Το άνοιγμα των μητρώων του πληθυσμού δεν σημαίνει τίποτα για μένα. Πώς μπορούμε να ξεχάσουμε τον YusufHalacoglu, τον ιστορικό της Τουρκίας το 2007, που απείλησε απροκάλυπτα: «Μην με εκνευρίζεις. Έχω έναν κατάλογο “μεταλλαγμένων” που μπορώ να αποκαλύψω τα σπίτια τους»! Με αυτά τα λόγια, αργότερα έγινε πολιτικός στο Εθνικιστικό Κόμμα Δράσης».