Τη δεκαετία του 1960, οι ιθύνοντες έκλεισαν και πλημμύρισαν αυτό το ορυχείο πηγματίτη, στην Καατιάλα στην κεντρική Φινλανδία. Σήμερα είναι μια απίστευτη εμπειρία για όσους κάνουν καταδύσεις και θέλουν να εξερευνήσουν τις υποβρύχιες στοές του. Εδώ, η επιστημονική ομάδα παράλληλα τεστάρει ένα πρωτότυπο που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πρότζεκτ UNEXMIN.
«Θέλουμε να ερευνήσουμε πλημμυρισμένα ορυχεία, γιατί σπάνια εγκαταλείπονται, επειδή τα ορυκτά έχουν εξαντληθεί. Έχουν αφεθεί στην τύχη τους για οικονομικούς λόγους. Μπορεί να υπάρχουν ακόμη κάποια ορυκτά αξίας ή κάποια νέα ορυκτά που μπορούμε να ανακαλύψουμε» εξηγεί ο Γιούσι Ααλτόνες, ηλεκτρόλογος μηχανικός στο Πολυτεχνείο του Τάμπερε.
Το αποτέλεσμα της διεθνούς ερευνητικής ομάδας είναι αυτή η ρομποτική συσκευή που είναι μια μεταλλική σφαίρα, με καινοτομίες τελευταίας τεχνολογίας. Έχει διάμετρο 60 εκατοστά και έχει κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να αντέχει την πίεση σε 500 μέτρα βάθος.
«Μπορεί να μείνει πολύ περισσότερο χρόνο υποβρυχίως από τους δύτες. Μπορεί να λειτουργεί ακόμη και για πέντε ώρες σε πολύ μεγαλύτερα βάθη από ότι μπορούν να φτάσουν οι δύτες, γιατί δεν χρειάζεται μηχανήματα υποστήριξης της ζωής όπως οι άνθρωποι. Μόνο ηλεκτρικό ρεύμα» επισημαίνει ο Νόρμπερτ Ζαζόν, συντονιστής του πρότζεκτ Unexmin, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Ορυκτολογίας-Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο του Μισκόλτς.
Αυτή η μελέτη πεδίου θα μας δείξει πώς λειτουργεί το ρομπότ σε φυσικό περιβάλλον. Ο βραχυπρόθεσμος στόχος είναι να γίνει το ρομπότ εντελώς αυτόνομο: να μπορεί να μπει στο ορυχείο, να το χαρτογραφήσει και να επιστρέψει στη βάση του. Χρειάζονται βέβαια να γίνουν κάποιοι επιπλέον έλεγχοι, ώστε να τελειοποιηθεί. Αναμένεται να είναι έτοιμο στους επόμενους μήνες.
Και από την Φινλανδία, στην Πορτογαλία, στο Πόρτο. Σ' αυτό το εργαστήριο, βλέπουμε πώς σχεδιάζεται το ρομπότ. Πού βρίσκεται το σόναρ, τα ραντάρ λέιζερ, οι κάμερες και οι αισθητήρες που βοηθούν το ρομπότ να αντιληφθεί το περιβάλλον. Όλα αυτά τα όργανα λειτουργούν χάρις σε μπαταρίες που βρίσκονται μέσα στη σφαίρα.
«Στο εσωτερικό του, έχουμε έναν υπολογιστή υψηλής απόδοσης με διαστάσεις που ήταν αδύνατον να έχουμε πριν μερικά χρόνια. Έχουμε αναπτύξει αυτά τα λέιζερ και άλλα συστήματα, τα οποία μας επέτρεψαν να ικανοποιήσουμε σημαντικά στοιχεία, όπως η σμίκρυνση» αναφέρει ο Αλφρέντο Μαρτίνς, ερευνητή ρομποτικής και αυτόνομων συστημάτων στο INESC TEC/ISEP.
Αυτό το τεχνολογικό κέντρο στην Πορτογαλία έχει μια εξαιρετική μονάδα ελέγχου. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν αυτή την πισίνα που έχει βάθος πέντε μέτρα για να επεξεργαστούν λειτουργίες της υποβρύχιας συσκευής σε ελεγχόμενες συνθήκες.
Οι ερευνητές που ανέπτυξαν τη ρομποτική συσκευή στοχεύουν η εμπορική της χρήση να έχει να κάνει με υπηρεσίες χαρτογράφησης χώρων. Το ενδιαφέρον είναι ήδη μεγάλο και δεν περιορίζεται μόνο σε χώρους ορυχείων.
«Υπάρχει τώρα ένα περιβαλλοντικό θέμα σε ένα ουκρανικό αλατωρυχείο και θέλουν όταν ολοκληρώσουμε το πρότζεκτ να πάμε εκεί και να δούμε τι συμβαίνει με τα αλατωρυχεία τους, που καταρρέουν. Είναι πολύ επικίνδυνο να στείλουν ανθρώπους να δουν ποιο είναι το πρόβλημα» τονίζει ο Νόρμπερτ Ζαζόν, συντονιστής του πρότζεκτ Unexmin, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Ορυκτολογίας-Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο του Μισκόλτς.
