Στη Μασσαλία, μια ομάδα παιδιών εντόπισε πρόσφατα το άψυχο σώμα του Αντέλ καθ' οδόν προς το σχολείο, ακριβώς τη στιγμή που οι γονείς του κατευθύνονταν στο αστυνομικό τμήμα για να δηλώσουν την εξαφάνισή του. Ήταν 15 ετών όταν πέθανε, με τον συνηθισμένο τρόπο: αφού δέχθηκε μια σφαίρα στο κεφάλι, τον περιέλουσαν με βενζίνη και του έβαλαν φωτιά. Κάποιος μάλιστα βιντεοσκόπησε τη σκηνή στην παραλία, την τελευταία σε μια ζοφερή σειρά δολοφονιών που συνδέονται με τους πολέμους ναρκωτικών, οι οποίοι τροφοδοτούνται ολοένα και περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πλέον σημαδεύονται από ανατριχιαστικά τυχαίες πράξεις βίας και από τον αυξανόμενο ρόλο των παιδιών, που συχνά εξαναγκάζονται στο εμπόριο. «Επικρατεί χάος», είπε ένα μέλος συμμορίας, σηκώνοντας το πουκάμισό του σε ένα κοντινό πάρκο για να μας δείξει έναν κορμό σημαδεμένο από τουλάχιστον τέσσερις σφάιρες, μετά από απόπειρα δολοφονίας από αντίπαλη συμμορία. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Γαλλίας εκτιμά ότι ο αριθμός των εφήβων που εμπλέκονται στο εμπόριο ναρκωτικών έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία οκτώ χρόνια. «Είμαι σε [μια συμμορία] από τότε που ήμουν 15 χρονών. Αλλά όλα έχουν αλλάξει τώρα. Οι κώδικες, οι κανόνες - δεν υπάρχουν πια κανόνες. Κανείς δεν σέβεται τίποτα αυτές τις μέρες. Τα αφεντικά αρχίζουν... να χρησιμοποιούν νεαρούς. Τους πληρώνουν ψίχουλα. Και καταλήγουν να σκοτώνουν άλλους χωρίς πραγματικό λόγο. Επικρατεί αναρχία, σε όλη την πόλη», είπε ο άντρας γύρω στα 20, που μίλησε με το ψευδώνυμό του, «Ο Αθάνατος».
Σε όλη τη Μασσαλία, αστυνομικοί, δικηγόροι, πολιτικοί και οργανωτές της κοινότητας μιλούν για μια ψύχωση - μια κατάσταση συλλογικού τραύματος ή πανικού - που σαρώνει περιοχές της πόλης, καθώς συζητούν αν θα αντιδράσουν με πιο σκληρή αστυνομική δράση ή με νέες προσπάθειες αντιμετώπισης της εδραιωμένης φτώχειας. «Υπάρχει μια ατμόσφαιρα φόβου. Είναι προφανές ότι οι έμποροι ναρκωτικών κυριαρχούν και κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος κάθε μέρα», δήλωσε μια τοπική δικηγόρος, η οποία ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη από φόβο αντιποίνων εναντίον της ίδιας ή της οικογένειάς της. «Το κράτος δικαίου υποτάσσεται πλέον στις συμμορίες. Μέχρι να αποκτήσουμε ξανά ένα ισχυρό κράτος, πρέπει να λάβουμε προφυλάξεις», είπε, εξηγώντας την πρόσφατη απόφασή της να σταματήσει να εκπροσωπεί θύματα βίας συμμοριών. «Υπάρχει τόσο μεγάλος ανταγωνισμός στο εμπόριο ναρκωτικών που... οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να κάνουν τα πάντα. Έτσι, υπάρχουν παιδιά ηλικίας 13 ή 14 ετών που έρχονται ως παρατηρητές ή έμποροι. Οι νέοι βλέπουν πτώματα, τα ακούν, κάθε μέρα. Και δεν φοβούνται πλέον να σκοτώσουν ή να σκοτωθούν», λέει ο εκπρόσωπος της κοινότητας Mohamed Benmeddour.
Η αφορμή για την τρέχουσα ψύχωση της Μασσαλίας ήταν η δολοφονία, τον περασμένο μήνα, του Mehdi Kessaci, ενός 20χρονου εκπαιδευόμενου αστυνομικού χωρίς διασυνδέσεις με το εμπόριο ναρκωτικών. Πιστεύεται ευρέως ότι ο θάνατός του ήταν προειδοποίηση προς τον αδελφό του, έναν εξέχοντα 22χρονο ακτιβιστή κατά των συμμοριών και επίδοξο πολιτικό ονόματι Ahmed Kessaci. Υπό στενή αστυνομική προστασία τώρα, ο Kessaci μίλησε στο BBC για τον θάνατο του Μεχντί και τις ενοχές που νιώθει. «Έπρεπε να είχα αναγκάσει την οικογένειά μου να φύγει [από τη Μασσαλία]; Ο αγώνας της ζωής μου θα είναι αυτός ο αγώνας ενάντια στις ενοχές», είπε. Ο Ahmed Kessaci έγινε για πρώτη φορά γνωστός σε εθνικό επίπεδο το 2020, μετά τη δολοφονία επίσης του μεγαλύτερου αδελφού του, μέλους συμμορίας ονόματι Brahim. «Έχουμε αυτή την ψύχωση εδώ και χρόνια. Ξέραμε ότι οι ζωές μας κρέμονται από μια κλωστή. Αλλά όλα άλλαξαν από τότε που εμφανίστηκε η Covid-19. Οι δράστες γίνονται όλο και νεότεροι. Τα θύματα είναι όλο και νεότερα», είπε. «Ο μικρός μου αδερφός ήταν ένα αθώο θύμα. Kάποτε ακόμη και οι κακοποιοί... είχαν έναν ηθικό κώδικα. Δεν σκοτώνεις μέρα μεσημέρι. Όχι μπροστά σε όλους. Δεν καίς πτώματα. Πρώτα απειλείς με μια σφαίρα στο πόδι. Σήμερα αυτά τα σκαλοπάτια έχουν εξαφανιστεί.» Επικαλούμενη τα σημερινά «πρωτοφανή» επίπεδα βίας, η γαλλική αστυνομία απαντά με αυτό που αποκαλεί «βομβαρδισμούς» ασφαλείας σε περιοχές υψηλής εγκληματικότητας της Μασσαλίας. Αν και η συμμορία, DZ Mafia, φαίνεται τώρα να κυριαρχεί στο εμπόριο, λειτουργεί ένα είδος συστήματος «franchise», με ένα εύθραυστο δίκτυο μικρών διανομέων που συχνά στελεχώνεται από εφήβους και παράνομους μετανάστες, οι οποίοι συγκρούονται βίαια για την περιοχή. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, έως και 20.000 άτομα μπορεί να εμπλέκονται στη βιομηχανία ναρκωτικών της πόλης. Πέρυσι, οι αρχές κατάσχεσαν από τις συμμορίες περιουσιακά στοιχεία αξίας 42 εκατομμυρίων ευρώ. Βίντεο που κοινοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν τακτικά μέλη συμμοριών, οπλισμένα με αυτόματα όπλα, να πυροβολούν ο ένας τον άλλον στις διάφορες περιοχές της Μασσαλίας - φτωχές γειτονιές με πολυώροφα κτήρια και κοινωνικές κατοικίες.
Σε μία πρόσφατη έφοδο, η αστυνομία βρήκε δεκάδες φιαλίδια και μικροσκοπικές πλαστικές σακούλες που χρησιμοποιούνταν για τη διανομή κοκαΐνης. Αργότερα, ένας αστυνομικός εξήγησε ότι ο νεαρός άνδρας που είχαν συλλάβει παρακαλούσε να συλληφθεί, λέγοντας ότι είχε έρθει στη Μασσαλία από άλλη πόλη και τώρα κρατούνταν παρά τη θέλησή του και αναγκαζόταν να εργαστεί για μια συμμορία ναρκωτικών.