Υπάρχει ένα βιβλίο εκεί έξω που γνωρίζουμε οι περισσότεροι. Ένα βιβλίο που αρκετές δεκαετίες πριν “προέβλεψε” πως ο άνθρωπος θα ελέγχεται από παντού, πως το μυαλό του θα χειραγωγείται και θα παίρνει αποφάσεις που δεν θέλει! Μιλάμε φυσικά για το 1984 του George Orwell, ένα προφητικό μυθιστόρημα που αντί να γίνει παράδειγμα προς αποφυγή μετατράπηκε στην Βίβλο όσων θέλουν να μας κρατήσουν στην άγνοια! Πόσο μέσα έπεσε όμως το αριστούργημα του Όργουελ; Υπάρχει στην πραγματικότητα ο Μεγάλος Αδελφός; και αν υπάρχει τότε μήπως να αρχίσουμε να φοβόμαστε πως τα πάντα τριγύρω μας παρακολουθούν και καταγράφουν την κάθε μας κίνηση;
Το Σκάνδαλο του Facebook και ο Μεγάλος Αδελφός!
Μόλις πριν μερικές ημέρες το Facebook δέχτηκε το μεγαλύτερο πλήγμα στην ιστορία του αφού το Σκάνδαλο της Cambridge Analytica απέδειξε πως η μεγαλύτερη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης μαζί με μία εταιρεία που λειτουργούσε για το επιτελείο του Τραμπ, λίγο πριν γίνει κυβέρνηση, χειραγώγησαν ένα πολύ μεγάλο μέρος της Αμερικάνικης κοινής γνώμης χωρίς κανείς να καταλάβει τίποτα. Πως συνέβη όμως κάτι τέτοιο;
Σε αυτό βοήθησε η νέα “Κοινωνική Μηχανική”, όπως ονομάζεται. Μία μελέτη που καταγράφει την καθημερινότητα,τις συνήθειες, τις επιθυμίες ή ακόμη και τις “σκέψεις” χιλιάδων ή εκατομμυρίων ανθρώπων, με σκοπό να καταλάβει πως μπορεί να τους ελέγξει. Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκαν κάποιες φαινομενικά αθώες και απίστευτες ειδήσεις που κυκλοφόρησαν στο twitter και κυρίως στο Facebook. Αυτές οι ιστορίες ήταν τα περίφημα Fake News, δηλαδή ψεύτικες ειδήσεις που χειραγώγησαν τον κόσμο ώστε να ψηφίσει τον Τραμπ. Μέσα από ερωτηματολόγια τύπου “ποιο ροκ συγκρότημα είστε” και σκοτεινά postπου δεν είχαν καμία σχέση με την αλήθεια, η Cambridge Analyticaκατάφερε στην μεγαλύτερη κλίμακα που κάτι τέτοιο έχει πραγματοποιηθεί ποτέ, να διαμορφώσει τις αποφάσεις των Αμερικανών Ψηφοφόρων αφού γνώριζε πια τα πάντα για αυτούς.
Μάλιστα οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους αφού σύμφωνα με τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν, χρειάζονταν μόνο 10 likes ώστε να γνωρίζουν τον χαρακτήρα του ατόμου καλύτερα από ένα συνεργάτη του, 70 likes για να τον γνωρίζει καλύτερα από τον φίλο του, 150 likes για να τον μάθει καλύτερα από τους γονείς του και πάνω από 300 likes για να γνωρίζει τα πάντα για αυτόν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο!! Σαν να μην έφτανε αυτό, διαπιστώθηκε επίσης πως όσοι χρήστες android που χρησιμοποιούσαν την έκδοση 4.1 Jelly Bean ή προγενέστερη έπεφταν θύματα καταγραφής δεδομένων αφού το messenger τραβούσε όλα τα δεδομένα μηνυμάτων και κλήσεων! Μέσα από το σκάνδαλο αυτό αλλά και άλλα παραδείγματα που θα δούμε αργότερα καταλαβαίνουμε λοιπόν πως κάποιος με την απαραίτητη γνώση μπορεί με συγκεκριμένες διαδικασίες να ελέγξει ίσως την κάθε μας απόφαση χωρίς καν να το πάρουμε χαμπάρι!!
Το Internet των πραγμάτων!
«Οι παλιοί πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως βασίζονταν πάνω στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας βασίζεται στο μίσος. Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από τον φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τα άλλα θα τα καταπνίξουμε –όλα»! – George Orwell | 1984
Λέγεται πως μέχρι το 2020 θα υπάρχουν πάνω από 30 Δις συνδεδεμένες συσκευές στο διαδίκτυο. Αυτές οι συσκευές που γίνονται ολοένα και εξυπνότερες θα σε κάνουν να ζεις μια εξ’ολοκλήρουonline ζωή! Τι εννοούμε με αυτό; Ας δούμε μερικά παραδείγματα. ΤοSmartwatch καταγράφει αρκετές από τις ζωτικές σου λειτουργίες. Χτύπους καρδιάς, πόσα βήματα περπάτησες, την ακριβή διαδρομή που έκανες κρατώντας ιστορικό για τα πάντα. Το “Έξυπνο ψυγείο” σου θα αποθηκεύει λίστα με τα τρόφιμα και θα σημειώνει πότε θα χαλάσουν, ο θερμοστάτης θα ρυθμίζει την θερμοκρασία του νερού σύμφωνα με τις προτιμήσεις σου, τα “έξυπνα φώτα” θα ενεργοποιούνται όταν θα βλέπουν ύποπτη δραστηριότητα και πάει λέγοντας.
Όσοι ασχολούνται για να κατασκευάσουν μία online ζωή που θα εξυπηρετεί τις δικές μας ανάγκες σύμφωνα με τον τρόπο που βιώνουμε την καθημερινότητά το ονομάζουν Internet των πραγμάτων. Το internet των πραγμάτων θα είναι μία αστείρευτη βάση δεδομένων και πληροφοριών. Που θα προέρχονται από τις δικές μας ζωές. Σίγουρα οι περισσότεροι γνωρίζουμε ήδη πως σχεδόν όλα όσα κάνουμε στο ίντερνετ καταγράφονται. Όμως στο κοντινό μέλλον ακόμα και η αληθινή καθημερινότητα, μέσα από το δίκτυο των συσκευών θα καταγράφεται. Έτσι οτιδήποτε κάνετε στο αυτοκίνητο, στα μαγαζιά, στο σπίτι ή ακόμα και μέσα στην πόλη που ζείτε θα καταγράφεται και θα αναλύεται με όλους τους τρόπους.
Αυτός ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και θα δώσουμε ένα παράδειγμα. Πριν μερικά χρόνια ο Βρετανός Blogger Doctorbeet ανακάλυψε πως η LG Smart τηλεόρασή του τον κατασκόπευε, αφού κάθε φορά που άλλαζε κανάλι η δραστηριότητά του καταγραφόταν. Στην συνέχεια η συσκευή έστελνε τα δεδομένα στην LG. ΟDoctorbeet έλεγξε τις ρυθμίσεις και ανακάλυψε πως “η συλλογή δεδομένων” ήταν ενεργοποιημένη και την απενεργοποίησε, όμως αυτό δεν είχε κανένα αποτέλεσμα αφού οι πληροφορίες συνέχισαν να στέλνονται στην εταιρεία!
Έλεγχος από παντού ή μία καλύτερη πραγματικότητα;
Φυσικά η ανάπτυξη τέτοιας τεχνολογίας αλλά και το Internet των πραγμάτων έχει την δυνατότητα να προσφέρει και μεγάλα προνόμια στην ανθρωπότητα αν χρησιμοποιηθεί με τον σωστό τρόπο προς όφελος όλων μας. Όμως αν δούμε τριγύρω θα διαπιστώσουμε πως εξυπηρετεί και εμάς, αλλά και κακόβουλους οργανισμούς που επιθυμούν να ελέγξουν όσα κάνουμε και κυρίως όσα καταναλώνουμε.
Κανείς δεν θα πρέπει να απορρίψει την εξέλιξη της ζωής και της τεχνολογίας μόνο και μόνο επειδή υπάρχουν οι υπαρκτοί κίνδυνοι του ελέγχου μας. Όμως είναι καλό να γνωρίζουμε που και πως μοιράζουμε τα προσωπικά μας δεδομένα και τα στοιχεία της καθημερινής μας ζωής. Σε μία εποχή κατά την οποία όλοι είμαστε συνδεδεμένοι συνεχώς στο internet και τα κοινωνικά δίκτυα, πρέπει απλά να φιλτράρουμε συνεχώς κάθε πληροφορία που μας δίνεται. Εύκολα μπορούμε να χαθούμε στο ψέμα, ακόμη ευκολότερα μπορούμε να παραπλανηθούμε. Και να παραδώσουμε εθελοντικά τις σκέψεις μας, τις συνήθειές μας, κάθε τί που υπάρχει στην καθημερινότητά μας σε όσους θέλουν να ορίσουν τι θα συμβεί αύριο για εμάς χωρίς εμάς.