Πάνε σχεδόν τέσσερα χρόνια από την ημέρα που αποκαλύφθηκαν τα φρικτά εγκλήματα του κατά συρροή δολοφόνου, Νίκου Μεταξά, ο οποίος σκότωσε και πέταξε σε υγρούς τάφους τα επτά θύματα του, εκ των οποίων τα δύο παιδιά. Μια υπόθεση που από την μια πάγωσε το παγκύπριο και από την άλλη ξεγύμνωσε για άλλη μια φορά τους χειρισμούς της Αστυνομίας, η οποία βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα.
Ήταν η υπόθεση που ανάγκασε τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης, Ιωνά Νικολάου, να παραιτηθεί για λόγους ευθιξίας, πράγμα το οποίο δεν έπραξε από την πλευρά του ο τότε Αρχηγός Αστυνομίας, Ζαχαρίας Χρυσοστόμου, με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη να αναγκάζεται να τον παύσει, στην σκιά των έντονων επικρίσεων και του ξεσπάσματος της κοινής γνώμης, που ήταν επακόλουθο των ενεργειών του Σώματος ως προς τις έρευνες που έγιναν ή δεν έγιναν σε σχέση με τις ελλείπουσες.
Τότε, Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων, που προΐσταται των ερευνών και βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με τις Αστυνομικές Διευθύνσεις και τα Τμήματα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων, ήταν ο νυν Αρχηγός Αστυνομίας, Στέλιος Παπαθεοδώρου.
Ο καταλογισμός των ευθυνών όμως, σε ότι αφορά τους χειρισμούς της Αστυνομίας, στην περίπτωση των θυμάτων της Λάρνακας, σταμάτησαν μέχρι τον Αστυνομικό Διευθυντή και τον τότε υπεύθυνο του ΤΑΕ της Επαρχίας, ενώ σε ότι αφορά τα θύματα της Λευκωσίας, μέχρι τον τότε υπεύθυνο του ΤΑΕ Λευκωσίας. Τα υπόλοιπα μέλη, ήταν ανακριτές των ΤΑΕ των δύο Επαρχιών που είχαν εμπλοκή στην διερεύνηση των εξαφανίσεων.
Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε πως οι ποινικοί ανακριτές, είχαν εισηγηθεί την δίωξη 23 μελών της Δύναμης, ενώ ο τότε Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, αξιολογώντας το μαρτυρικό υλικό που είχε ενώπιον του, έκρινε και ανακοίνωσε τον Μάϊο του 2020, πως δικαιολογείται η ποινική δίωξη 15 αστυνομικών. Ωστόσο, την απόφαση του ανέτρεψαν ένα χρόνο μετά οι διάδοχοι του, Γιώργος Σαββίδης και Σάββας Αγγελίδης, οι οποίοι αποφάσισαν εν τέλει την πειθαρχική και όχι την ποινική δίωξη των 15 αστυνομικών. Και αυτό διότι, όπως ανέφεραν σε ανακοίνωση τους, «κρίθηκε ότι δεν θα μπορούσε, υπό τις περιστάσεις, η κατηγορούσα Αρχή να αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι τα υπό διερεύνηση μέλη της Αστυνομίας, «εσκεμμένα» παραμέλησαν το καθήκον τους. Ποινικές διώξεις προωθούνται όταν και εφόσον η καταδίκη είναι πιο πιθανή παρά όχι».
Άρχισε η πειθαρχική των έξι, εμπλέκουν Αρχηγό
Στις 14 Απριλίου 2019 βρέθηκε το πρώτο πτώμα και σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, στις 16 Μαρτίου 2023, ξεκίνησε η πρώτη ακροαματική διαδικασία για την πρώτη «δέσμη» των πειθαρχικών που αφορά έξι μέλη του ΤΑΕ Λευκωσίας, ενώ σε ότι αφορά τη Λάρνακα, η διαδικασία ακόμη δεν έχει ξεκινήσει. Σημειώνεται πως συνολικά θα γίνουν τέσσερις διαφορετικές Επιτροπές για τα 15 μέλη.
Ο καταλογισμός των ευθυνών, που στη μια περίπτωση σταμάτησαν στον Αστυνομικό Διευθυντή και στην άλλη στον υπεύθυνο του ΤΑΕ, αναμένεται να τεθεί στο επίκεντρο της διαδικασίας. Και αυτό διότι, τα υπό κατηγορία μέλη θεωρούν πως δεν καταλογίστηκαν ισότιμα οι ευθύνες, αντιθέτως η αλυσίδα σταμάτησε μέχρι ένα σημείο.
Αυτό όμως που ενδεχομένως να προκαλέσει νέα συζήτηση γύρω από την Αστυνομία, είναι τα στοιχεία που δείχνουν, σύμφωνα με ισχυρισμούς, την εμπλοκή του τότε Βοηθού Αρχηγού Επιχειρήσεων και νυν Αρχηγού, την υπογραφή του οποίου φέρουν φάκελοι που αφορούσαν τα θύματα και στον οποίο, όπως υποστηρίζουν, ήταν ο τελικός λόγος.
Κατά τη χθεσινή δικάσιμο, ενώπιον της Επιτροπής που διόρισε ο Αρχηγός Αστυνομίας και η οποία απαρτίζεται από ένα μέλος που διόρισε ο ίδιος ο Αρχηγός με την τότε υπουργό Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου, καθώς και δύο λειτουργοί της Νομικής Υπηρεσίας, παρουσιάστηκαν οι έξι κατηγορούμενοι που ενεπλάκησαν σε μια υπόθεση που αφορά θύμα του κατά συρροή δολοφόνου στη Λευκωσία.
Πρόκειται για μέλη του ΤΑΕ, δηλαδή ανακριτές, τον αμέσως επόμενο προϊστάμενο τους και τον Υπεύθυνο του Τμήματος. Δηλαδή, ακολουθείται η αλυσίδα που σταματά μέχρι τον υπεύθυνο του ΤΑΕ, ο προϊστάμενος του οποίου είναι ο εκάστοτε Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων, ο οποίος εποπτεύει όλα τα ΤΑΕ και είναι το πρόσωπο που δίνει τις επιχειρησιακές οδηγίες.
Και οι έξι κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν ευθύνες που αφορούν παραμέληση καθήκοντος ή πλημμελή εκτέλεση καθήκοντος, ωστόσο οι λεπτομέρειες των αδικημάτων είναι διαφορετικές για τον κάθε ένα, αναλόγως του ρόλου που είχαν.
Δεν παραδόθηκε το μαρτυρικό υλικό
Η ακροαματική διαδικασία ξεκίνησε με αναβολή, αφού όλοι οι δικηγόροι υπέδειξαν πως πέραν των προδικαστικών ενστάσεων και αιτήματα που αναμένεται να υποβάλουν, δεν τους παραδόθηκε ολόκληρο το μαρτυρικό υλικό της υπόθεσης, ώστε να έχουν ολοκληρωμένη εικόνα και να καθορίσουν την υπερασπιστική γραμμή που θα ακολουθήσουν.
Ως εκ τούτου, η Πειθαρχική Επιτροπή, ανέβαλε την ακροαματική διαδικασία για τρεις μήνες και δόθηκαν οδηγίες στη Νομική Υπηρεσία για να τους παραδοθεί όλο το μαρτυρικό υλικό.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε πως τα κατηγορητήρια ήταν προβληματικά, αφού στην μια περίπτωση, το κατηγορητήριο περιλάμβανε μόνο ένα μέλος, ο δικηγόρος του οποίου, Δημήτρης Απαισιώτης, να το υποδεικνύει στην Επιτροπή, σημειώνοντας πως όλα τα κατηγορητήρια περιλαμβάνουν 65 μάρτυρες.
Τότε, από την πλευρά του ο δικηγόρος άλλου μέλους, το οποίο αντιμετωπίζει τις λιγότερες ευθύνες, ανέφερε στην Επιτροπή πως για την πελάτισσα του αναμένεται να καταθέσουν μόνο δύο μάρτυρες από τους 65. Συνεπώς, όπως υπέδειξε, πέραν της ταλαιπωρίας που θα υποστεί, με βάση το κοινό κατηγορητήριο, θα πρέπει να βρίσκεται σε όλες τις ακροαματικές διαδικασίες κατά τις οποίες θα καταθέσουν οι μάρτυρες, χωρίς όμως να έχουν σχέση με τα αδικήματα που αντιμετωπίζει η ίδια.
Ως εκ τούτου, ήταν εισήγηση του κ. Απαισιώτη να αποσυρθούν τα κατηγορητήρια, να γίνουν νέα με όλους τους κατηγορούμενους, διαχωρίζοντας όμως την μια αστυνομικό που για τα αδικήματα που αντιμετωπίζει θα κληθούν μόνο δύο μάρτυρες.
Την πιο πάνω θέση, εξέφρασαν και οι πέντε δικηγόροι, ενώ αφού διευθετηθούν τα δύο ζητήματα που έθεσαν, τότε στην επόμενη δικάσιμο θα υποβάλουν τις προδικαστικές τους ενστάσεις.
Η νομιμότητα της Επιτροπής και η πίεση σε Αρχηγό
Το κατηγορητήριο περιλαμβάνει 65 μάρτυρες κατηγορίας, με τον πρώτο στη λίστα να είναι ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Ιωνάς Νικολάου, ο οποίος ήταν αυτός που ζήτησε την έρευνα από την Ανεξάρτητη Αρχή Ισχυρισμών και Παραπόνων κατά της Αστυνομίας.
Επίσης, στη λίστα βρίσκεται και ο Αρχηγός Αστυνομίας, με την υπεράσπιση των κατηγορουμένων να θέτουν θέμα ως προς την νομιμότητα της Επιτροπής, με βάση και με απόφαση Δικαστηρίου το οποίο εξέτασε προσφυγή από μέλος, εναντίον του οποίου ο πρώην Αρχηγός, Μιχαλάκης Παπαγεωργίου, έκρινε πως το αδίκημα που αντιμετωπίζει είναι σοβαρό, εξού και διόρισε ο ίδιος Επιτροπή.
Είναι για αυτό το λόγο, που και σε αυτή την περίπτωση, τίθεται θέμα αμεροληψίας, αφού όπως εξηγεί ο εκ των δικηγόρων Δημήτρης Απαισιώτης, από τη μία προκαταλαμβάνεται η απόφαση, και από την άλλη, δεδομένου πως ο Αρχηγός είχε εμπλοκή στην υπόθεση ως Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων και είναι παράλληλα και μάρτυρας κατηγορίας, διόρισε μαζί με την πρώην υπουργό Δικαιοσύνης, Στέφη Δράκου, το ένα μέλος της Επιτροπής που προέρχεται από τις τάξεις της Αστυνομίας. Σημειώνεται, πως πρόκειται για Αστυνόμο Α που δεν είναι νομικός αλλά συμμετέχει σε «δικαστική» Επιτροπή.
Ωστόσο, το σημαντικότερο ζήτημα που τίθεται, είναι πως το μέλος διορίστηκε από τον Αρχηγό, ο οποίος πέραν του ότι είναι μάρτυρας, κατά το δεδομένο χρόνο ήταν Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων και στα χέρια του, όπως αναφέρεται, έφταναν οι φάκελοι των υποθέσεων και αυτός υπέγραφε τελευταίος.
Το εν λόγω ζήτημα αναμένεται να τεθεί στην επόμενη ακροαματική διαδικασία κατά τις προδικαστικές ενστάσεις, ενώ αναμένεται να τεθεί θέμα για άνισο καταλογισμό ευθυνών, αφού με βάση την αλυσίδα που ακολουθήθηκε, σύμφωνα με τις θέσεις που εκφράζονται, θα έπρεπε να βρίσκεται υπό κατηγορία και ο Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων κατά τον ουσιώδη χρόνο.
8 αστυνομικοί
Την ίδια ώρα, άλλο ένα θέμα που αναμένεται να τεθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας είναι το θέμα με τους οκτώ από τους 23 που αφαιρέθηκαν από τη λίστα των διώξεων.
Όπως αναφέρει ο Δημήτρης Απαισιώτης, ο τότε Γενικός Εισαγγελέας, στη βάση των δεδομένων που είχε ενώπιον του, αποφάσισε 15 ποινικές διώξεις, άρα έκρινε πως δεν στοιχειοθετούνται τα ποινικά σε βάρος των άλλων οκτώ.
Ωστόσο στη συνέχεια, όπως εξήγησε, η Νομική Υπηρεσία αποφάσισε να τους διώξει πειθαρχικά. «Ο προηγούμενος Γενικός Εισαγγελέας, ήταν πρώην Δικαστής Ανωτάτου, άρα δεν ήταν κανένας τυχαίος, πέρασε από όλα τα στάδια. Όταν ο συγκεκριμένος, με τα δεδομένα που του παρουσίασαν στους φακέλους, είπε ναι υπάρχουν ποινικά για τους 15. Αν ήρθε ο επόμενος και το άλλαξε, ας πάρουμε το σενάριο πως ο δικηγόρος, δηλαδή ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, τα είδε πιο σωστά… Αντιπαραβάλλουμε το Δικαστή με τον δικηγόρο, που μπορεί να έχουν διαφορετική σχολή σκέψης, που ο ένας λέει υπάρχουν ποινικά και ο άλλος δεν υπάρχουν. Το ερώτημα είναι, για τους υπόλοιπους οκτώ που αφαιρέθηκαν από τα ποινικά, μήπως υπήρχαν πειθαρχικά; Γιατί έφυγαν και από την πειθαρχική;»
Ως εκ τούτου, και με βάση τα πιο πάνω, ο κ. Απαισιώτης αναμένεται να θέσει θέμα άνισης μεταχείριση και ανισότητα στον καταλογισμό ευθυνών.