Κάποια από τα θηριώδη μονολιθικά αγάλματα Μοάι του μυστηριώδους Νησιού του Πάσχα φορούν -επίσης γιγαντιαία- καπέλα.
Παρά το γεγονός ότι τα εκατοντάδες αγάλματα είναι κατασκευασμένα από ηφαιστειακή τέφρα τα καπέλα είναι καμωμένα από κόκκινη πέτρα που υπάρχει στην άλλη πλευρά του νησιού και μοιάζουν να έχουν τοποθετηθεί μεταγενέστερα πάνω σε επιλεγμένα αγάλματα.
Πώς όμως ανέβηκαν αυτά τα 12 τόνων καπέλα «πουκάο» πάνω στα τετράμετρα αγάλματα; Ομάδα αρχαιολόγων από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια πιστεύει πως ξέρει πώς, λύνοντας ένα μυστήριο δεκαετιών.
«Πολλοί άνθρωποι έχουν καταλήξει σε ιδέες, εμείς όμως είμαστε οι πρώτοι που καταλήξαμε σε μια ιδέα που βασίζεται σε αρχαιολογικά ευρήματα», λέει ο Sean Hixon στο πανεπιστημιακό ανακοινωθέν.
Ξέρουμε πως το Νησί του Πάσχα πρωτοκατοικήθηκε στον 13ο αιώνα από πολυνήσιους εξερευνητές. Αφού πέρασαν μερικές δεκαετίες εκεί, ξόδεψαν τους δύο επόμενους αιώνες στήνοντας τα θηριώδη αγάλματα. Για τα οποία, παρά τις έριδες και τους διαξιφισμούς, υπάρχει μια σχετική συναίνεση πως μεταφέρθηκαν σμιλεμένα από κοντινό ορυχείο με απλούς τρόπους, «σαν να θέλεις να μετακινήσεις ένα ψυγείο με σχοινιά», όπως παρατηρούν στην πρόσφατη μελέτη.
Το ορυχείο της κόκκινης πέτρας είναι ωστόσο 12 χιλιόμετρα μακριά, πώς κατάφεραν λοιπόν οι Ράπα Νούι να μετακινήσουν τα καπέλα και να τα ισορροπήσουν πάνω στα κεφάλια; Όπως περιγράφουν στο άρθρο τους στο «Journal of Archaeological Science», τα καπέλα μεταφέρθηκαν με παραπλήσιο τρόπο στα αγάλματα, τοποθετήθηκαν μετά στα κεφάλια και στο τέλος σμιλεύτηκαν επιτόπου.
Χρησιμοποιώντας ράμπες και σχοινιά για να τα ανεβάσουν στα 3-4 μέτρα ύψος δηλαδή, ένα συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι ερευνητές χρησιμοποιώντας προωθημένες τεχνικές φωτογραμμετρίας και τρισδιάστατες απεικονίσεις των εσοχών που υπάρχουν στις βάσεις των καπέλων. Οι ερευνητές δεν βρήκαν ίχνη τριβής ή φθοράς της πέτρας, κι έτσι απέρριψαν την ιδέα να τα τράβηξαν απλώς με τροχαλίες πάνω στα κεφάλια. Με ράμπες έγιναν όλα, όπως μας δείχνουν και στο σχήμα.