Νέες σημαντικές πληροφορίες για τη Χαλκολιθική περίοδο και την Εποχή του Χαλκού στη βορειοδυτική πλευρά της Κύπρου προκύπτουν από την ανάλυση ευρημάτων που είχε φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Μακούντα-Βούλες / Μερσινούδια. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τμήματος Αρχαιοτήτων, η ανάλυση λίθινων εργαλείων αποκάλυψε την ύπαρξη ενός συνόλου εργαλείων για την επεξεργασία των δημητριακών, ενώ πληροφορίες εξάγονται και για την τροφή των ανθρώπων και τη σχέση τους με τα ζώα. «Η περίοδος μελέτης του 2024 συνεχίζει πάνω στις εργασίες των προηγούμενων ετών και ταυτόχρονα θέτει νέα ερωτήματα σχετικά με τη κοινωνική ζωή στην προϊστορική Κύπρο» αναφέρεται. Οι εργασίες της αρχαιολογικής αποστολής στην προϊστορική θέση Μακούντα-Βούλες/Μερσινούδια, στην Επαρχία Πάφου διεξήχθησαν μεταξύ 6 Ιουνίου και 4 Ιουλίου 2024, υπό τη διεύθυνση της Dr Kathlyn Grossman (North Carolina State University) με χρηματοδότηση από το National Science Foundation των Η.Π.Α, σε συνεργασία με τους Dr. Paulette Tate (North Carolina State University), Dr. Lisa Graham και Dr. Andrew MacCarthy (College of Southern Nevada). Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι εργασίες της αποστολής περιλάμβαναν μελέτη του αρχαιολογικού υλικού που είχε ανακαλυφθεί σε ανασκαφικές περιόδους προηγουμένων ετών. Η αρχαιολογική επισκόπηση του χώρου που είχε διεξαχθεί το 2017 εντόπισε στοιχεία ανθρώπινης εγκατάστασης στο χώρο που ανάγονται στην Ύστερη Χαλκολιθική περίοδο και στην Εποχή του Χαλκού. Κατά τη διάρκεια των συνεχόμενων ανασκαφικών περιόδων (2018, 2019, και 2023), αποκαλύφθηκαν στοιχεία για τη ύπαρξη κυκλικών κατοικιών που χρονολογούνται κατά την Χαλκολιθική περίοδο. Βρέθηκαν επίσης εστίες φωτιάς αβέβαιης χρονολόγησης, καθώς και μεταλλευτική δραστηριότητα. Το 2024 η μελέτη του υλικού επέτρεψε την ανάλυση ευρημάτων που είχαν ανακαλυφθεί κατά την επισκόπηση και τις ανασκαφές, προστίθεται. Η μελέτη επικεντρώθηκε στη μελέτη των λίθινων εργαλείων, της κεραμεικής, των οστών ζώων και των μικρών αντικειμένων.
Όπως αναφέρεται, η κεραμική χρονολογείται κυρίως στην Ύστερη Χαλκολιθική περίοδο, με ορισμένα όστρακα να χρονολογούνται στη Μέση Χαλκολιθική περίοδο. Όλα τα σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών αναλύθηκαν και συγκολλήθηκαν ορισμένα αγγεία που είχαν βρεθεί επί τόπου, μεταξύ των οποίων το αγγείο με προχοή. Ακολούθως αναφέρεται πως η ανάλυση των λίθινων εργαλείων αποκάλυψε την ύπαρξη ενός συνόλου εργαλείων για την επεξεργασία των δημητριακών (π.χ. γουδιά, γουδοχέρια, χειρόμυλοι, τριπτήρες) και για την επεξεργασία του ξύλου (π.χ. πελέκεις, αξίνες). Πολλά από τα εργαλεία φαίνεται ότι τα είχαν επεξεργαστεί εκ νέου και είχαν μετατραπεί σε εργαλεία διαφορετικών σχημάτων, ίσως για εντελώς διαφορετικές χρήσεις, όπως η εξόρυξη μεταλλεύματος. Επισημαίνεται ακόμη πως η μελέτη των ζωικών οστών απέδωσε πληροφορίες για την τροφή των ανθρώπων και τη σχέση μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Η ανάλυση 2.800 ζωικών οστών απέδειξε ότι οι άνθρωποι κατανάλωναν κυρίως ελάφια και χοίρους, επίσης πρόβατα και ερίφια και λιγότερο ψάρι και πουλιά. Επίσης, τα κέρατα των ελαφιών χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή εργαλείων. Η ανάλυση των απολεπισμάτων πυριτόλιθου αποκάλυψε την ύπαρξη ενός συνόλου ξέστρων, γλυφίδων και δρεπανιών, καταλήγει η ανακοίνωση του Τμήματος Αρχαιοτήτων.