Στη θάλασσα της... μακρινής, τότε, Ραφήνας, πήρε σάρκα και οστά ο μεγάλος έρωτας του Νίκου Καζαντζάκη, για τη δεύτερη γυναίκα του, την Ελένη Σαμίου!
«Στην Ελένη χρωστώ όλη την καθημερινή ευτυχία της ζωής μου», έγραψε ο μεγάλος μας συγγραφέας για την πολυαγαπημένη σύντροφο της ζωής του. «Χωρίς αυτή θα ’χα πεθάνει τώρα και πολλά χρόνια. Συντρόφισσα γενναία, αφοσιωμένη, περήφανη, έτοιμη για κάθε πράξη που θέλει αγάπη»!
Το μεγάλο βήμα για την ουσιαστική γνωριμία του ζευγαριού, έγινε στις 18 Μαΐου 1924 αλλά ξεκίνησε το βράδυ της προηγούμενης ημέρας.
Τότε γνωρίστηκαν μετά από επιμονή των φιλενάδων της Ελένης Σαμίου, της Καίτης και της Μαρίκας Παπαϊωάννου. Η Ελένη ήταν μόλις 21 ετών και ο Νίκος 41. Εκείνος είχε ήδη χωρίσει από την πρώτη γυναίκα του, τη Γαλάτεια.
Η ίδια η Ελένη περιγράφει τη συνάντησή τους στις πρώτες σελίδες του Ασυμβίβαστου, τη βιογραφία του Νίκου Καζαντζάκη, που εκείνος της ζήτησε να γράψει:
«Σχεδόν εχθρική στην αρχή χωρίς να το καλοξέρω, άρχισα σιγά – σιγά να παραδίνω τα όπλα. Τη νύχτα εκείνη θα σκαρφαλώναμε στην Πεντέλη, για να βρεθούμε τα ξημερώματα από την άλλη πλευρά, στην παραλία της Ραφήνας, ο Οδοιπορικός Σύλλογος, μια εικοσαριά νέοι και νέες, φυσιολάτρες.
Για να φτάσουμε στους πρόποδες του βουνού, θα παίρναμε το “θεριό”, το θρυλικό εκείνο τραινάκι, που κούτσα-κούτσα έκανε τη διαδρομή Αθήνα – Μαρούσι - Κηφισιά. Το φεγγάρι πήγαινε να μεσουρανήσει, όταν τον πήρε το μάτι μου. Με βήματα λίγο-λίγο πηδηχτά, στητός σαν κυπαρίσσι, τεράστιο μέτωπο, βαθουλά μάτια πού έμοιαζαν μαύρα κάτω από τα πυκνά φρύδια, αυτιά λεπτοσκαλισμένα.
Φορούσε ένα πλατύγυρο καπέλο ψάθινο και στο χέρι κρατούσε ένα ροζ γυάλινο βάζο, όπου έπλεαν μέσα σε λαδόξιδο σαρδέλες του βαρελιού. Δε θυμούμαι τα πρώτα του λόγια, μα τα δυο βαθιά αυλάκια, που έσκαβαν το πρόσωπο του, μου έκαναν μεγάλη εντύπωση. Γιατί απ’ όλες τις κοπέλες, που ήμασταν εκεί, διάλεξε εμένα; Το ήξερε τάχα ο ίδιος; Στο μισοσκόταδο του βαγονιού άρχισε αμέσως τα ερωτήματα, που τ’ άκουσα τόσες φορές κατοπινά στη ζωή μας».
Όταν το πρωί έφτασαν πια στη Ραφήνα, ο Νίκος έμεινε δίπλα στην Ελένη όλη μέρα, προφυλάσσοντάς την με το κορμί του για να μην την κάψει ο ήλιος. Και δεν άλλαζε θέση, παρά μόνο όπως προχωρούσε και ο ήλιος.
Εκεί λοιπόν στην παραλία της Ραφήνας γεννήθηκε ο μεγάλος έρωτας. Μιας Ραφήνας που για να φτάσει κάποιος εκείνες τις εποχές έπρεπε να κάνει μισής μέρας ταξίδι και να διαβεί ολόκληρο το βουνό της Πεντέλης. Αυτός ήταν ο μόνος δρόμος για τη Ραφήνα. Μέσα από το μεγάλο βουνό της Αττικής!
Από τότε, από τις 18 Μαΐου 1924, δεν χωρίσανε ποτέ. Η οριστική τους συμβίωση σαν ζευγάρι, όμως, άρχισε από τη Ρωσία τον Αύγουστο του 1928, όταν την κάλεσε να τον συναντήσει στη Μόσχα.
Έζησαν μαζί 21 χρόνια χωρίς γάμο. Παντρεύτηκαν στις 11 Νοεμβρίου 1945, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Καρύτση κι αυτό γιατί ο Νίκος Καζαντζάκης, με τον καλό του φίλο, τον Άγγελο Σικελιανό και τη δεύτερη γυναίκα του, θα πήγαιναν στις ΗΠΑ!
Με κουμπάρους τον Άγγελο Σικελιανό και τη γυναίκα του Άννα. Μάλιστα, τη διάρκεια της τελετής, συνειδητοποίησαν ότι είχαν ξεχάσει τις βέρες, οπότε και αμέσως ο Άγγελος και η Άννα έβγαλαν από τα δάχτυλά τους τις δικές τους και τις πέρασαν στα δάχτυλα του Νίκου και της Ελένης. Γι’ αυτό και η βέρα της Ελένης γράφει «Άγγελος»!
Η Ελένη Καζαντζάκη έφυγε από τη ζωή για να συναντήσει και πάλι τον Νίκο της στην αιωνιότητα, στις 18 Φεβρουαρίου 2003 στη 1.31 μετά το μεσημέρι. Αν ο Νίκος ζούσε, εκείνη τη μέρα θα γιόρταζε τα γενέθλιά του!
