22/10/2017 - 11:43
Ο κ. Κωνσταντίνος Βλάσσης δεν είναι άγνωστος σε όσους ασχολούμαστε με πτυχές της Ελληνικής στρατιωτικής Ιστορίας αλλά και γενικότερα με την Ιστορία του Μεσοπολέμου. Ήδη έχει εκδώσει μια πολύ σοβαρή μελέτη για τους εξοπλισμούς της Ελλάδας την τετραετία 1936-1940, ενώ δεκάδες άρθρα του για την στρατιωτική Ιστορία έχουν ήδη δημοσιευτεί στον περιοδικό τύπο.
γράφει ο Φιλίστωρ Ι.Β.Δ.
Η μελέτη ξεκινάει ήδη με την Μικρασιατική εκστρατεία όταν κρατικοί αξιωματούχοι, όπως ο Νικόλαος Βότσης, έθιξαν για πρώτη φορά το ζήτημα του εξοπλισμού του στρατού με τα ελαφρά τεθωρακισμένα της εποχής. Αμέσως μετά περνάει στα πρώτα μεσοπολεμικά χρόνια και την χρησιμοποίηση των πρώτων τεθωρακισμένων αυτοκινήτων για την αστυνόμευση του αστικού χώρου στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη. Ακολούθως, παρακολουθεί την πρώτη πιλοτική αγορά ελαφρών τεθωρακισμένων το 1931, αλλά και η μεγαλύτερη ανάπτυξη του όπλου μετά το 1936 με τον σχηματισμό μιας ελαφράς ίλης αρμάτων που οδήγησε στον σχεδιασμό αγοράς 129 τεθωρακισμένων. Ο συγγραφέας παρακολουθεί όλη την πυρετώδη δραστηριότητα που ανέπτυξε η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία στα πρόθυρα του Β΄παγκοσμίου πολέμου για να καταφέρει να προμηθευθεί τα οχήματα εγκαίρως, να είναι υπηρεσιακώς χρήσιμα εντός σφιχτών χρονοδιαγραμμάτων και το κόστος τους να είναι ανεκτό για τα γλισχρά οικονομικά διαθέσιμα του Ελληνικού κράτους εκείνη την εποχή.
Πάντως η ανά χείρας μελέτη έχει πολύ ευρύτερους σκοπούς από αυτούς που υποδηλώνει ο τίτλος της, καθώς με αφορμή την σύντομη και πρώιμη ιστορία του όπλου των τεθωρακισμένων στην περίοδο του μεσοπολέμου, ο συγγραφέας καταφέρνει να διηγηθεί την Ιστορία του εξοπλισμού του Ελληνικού στρατού στην περίοδο 1924-1940. Την περίοδο αυτή θα μπορούσαμε να την χωρίσουμε σχηματικά σε δύο περιόδους: την βενιζελική (1924-1932) και την αντιβενιζελική (1932-1940). Στην πρώτη περίοδο, ο συγγραφέας ανιχνεύει και στοιχειοθετεί εμπεριστατωμένα την κεντρική πολιτική απόφαση του Βενιζέλου η Ελλάδα να απέχει ακόμη και από στοιχειώδεις εξοπλισμούς, στο φως των διπλωματικών συμφωνιών με την Ιταλία, την Τουρκία και τις βαλκανικές χώρες, αλλά και του γενικότερου πασιφιστικού κινήματος της εποχής.
Στην δεύτερη περίοδο ο συγγραφέας περιγράφει τις πυρετώδεις εξοπλιστικές προσπάθειες της Χώρας με φόντο την άνοδο του Χίτλερ και τον επανεξοπλισμό της Γερμανίας. Από το 1935 η ηγεσία του Ελληνικού στρατού αποδύθηκε σε έναν αγώνα δρόμου να συμπληρώσει το υπάρχον στρατιωτικό υλικό, να καταρτίσει ένα αξιόπιστο σχέδιο επιστράτευσης, να εξοπλίσει τον στρατό με αεροπλάνα και πυροβολικό. Ο συγγραφέας αναφέρεται λεπτομερώς και στα προβλήματα χρηματοδότησης ενός τόσο φιλόδοξου εξοπλιστικού προγράμματος που όφειλε να γίνει σε σφιχτά χρονοδιαγράμματα υπό την "δαμόκλειο σπάθη" του επερχόμενου πολέμου και τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν.
Ο συγγραφέας φέρνει στο φως νέα πλούσια στοιχεία για τον ρόλο του Δαβάκη στον εξοπλισμό του Ελληνικού στρατού με ελαφρά τεθωρακισμένα, ενώ ασχολείται και με το ζήτημα αν οι οχυρώσεις της γραμμής Μεταξά, εξυπηρετούσαν καλύτερα τις ανάγκες της Ελληνικής άμυνας, η οι πόροι που απορροφήθηκαν θα μπορούσαν να διατεθούν σε άλλους τομείς της Ελληνικής άμυνας λ.χ. στην αεροπορία. Με νέα στοιχεία ο κ. Βλάσσης αποδεικνύει πως τα ατελεύτητα στρατιωτικά κινήματα του μεσοπολέμου έβλαψαν την εκπαίδευση και την πειθαρχία του στρατού. Στις αρετές του βιβλίου η προβληματική του συγγραφέα για το πώς αντιμετώπισαν όλες οι κυβερνήσεις της εν λόγω περιόδου την ισορροπία μεταξύ των δαπανών για την ασφάλεια και των δαπανών στις υπόλοιπες κρατικές δραστηριότητες.
Κατά την γνώμη μου, το βασικό πλεονέκτημα του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι ο συγγραφέας αν και προφανώς εξειδικεύεται στην στρατιωτική ιστορία έχει σε βάθος γνώσεις για την πολιτική και οικονομική Ιστορία της εποχής. Αυτό του δίνει την δυνατότητα να αναπαριστά πολύ πιστά τις συνθήκες τις εποχής και να δίνει μια τελική αφήγηση που δεν είναι μονοδιάστατα στρατιωτική, αλλά που εγκολπώνεται τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις της περιόδου. Η γλώσσα του κειμένου είναι απλή και κατανοητή, το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και αποτελεί πολύτιμο και απαραίτητο απόκτημα για όλους τους μελετητές και φίλους της στρατιωτικής Ιστορίας. Καθώς περιέχει προτώτυπο υλικό αποτελεί απαραίτητη πρωτογενής πηγή για στρατιωτικές μελέτες για τον Μεσοπόλεμο και τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο από την Ελληνική πλευρά