Όλος ο κόσμος τη γνώρισε ως Εβίτα. Ήταν μία από τις διασημότερες προσωπικότητες του 20ου αιώνα ενώ στην πατρίδα της, την Αργεντινή, άγγιζε τα όρια του μύθου. Μία από τις πιο ακριβοπληρωμένες ηθοποιούς της χώρας, βρισκόταν στο απόγειο της δόξας όταν γνώρισε και, στη συνέχεια, παντρεύτηκε τον πρόεδρο Χουάν Περόν. Η κληρονομιά που άφησε πίσω της είναι σύνθετη, όμως ένα είναι σίγουρο: Άφησε το στίγμα της στον κόσμο, έχοντας πρωταγωνιστήσει στην πολιτική και κοινωνική σκηνή για μία εξαετία.
Συστήθηκε σε πολλούς από εμάς μέσω του ομώνυμου μιούζικαλ του Άντριου Λόιντ Βέμπερ, έγινε σύμβολο του φεμινισμού μιλώντας υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στην ψήφο, έζησε μία ζωή γεμάτη πόνο και τραγωδία, ενώ άφησε την τελευταία της πνοή στα 33 της μόλις χρόνια. Οι γιατροί, τότε, είχαν πει πως ο καρκίνος τη νίκησε – δε ζύγιζε πάνω από 36 κιλά και ο οργανισμός της είχε εξασθενίσει. Αυτό, όμως, δεν ήταν αλήθεια. «Η ιστορία είναι γεμάτη ψέματα, διαφθορά, μυστικά και παραπληροφόρηση», είπε ο νευροχειρουργός του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Yale, Ντάνιελ Νάιζενσον. Σε εργασία που δημοσίευσε το 2015, αποκάλυψε ότι η Εβίτα υπεβλήθη σε λοβοτομή – χωρίς τη θέλησή της.
Όταν οι βιογράφοι ξεκίνησαν να συγκεντρώνουν τα στοιχεία και να γράφουν την ιστορία τη ζωής της, ανακάλυψαν κάτι παράξενο: Το πιστοποιητικό γεννήσεώς της ήταν πλαστογραφημένο.
Γεννήθηκε σε μία φτωχή οικογένεια στις 7 Μαΐου 1919, οι γονείς της δεν ήταν παντρεμένοι. Αρχικά, είχε το επώνυμο της μητέρας της, Χουάνα Ιμπαργουρέν, καθώς ο πατέρας της, Χουάν Ντουάρτε, δεν είχε σκοπό να την αναγνωρίσει. Τη στήριζε, ωστόσο, οικονομικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Χρόνια αργότερα, όταν παντρεύτηκε τον Χουάν Περόν και έγινε μία από τις ισχυρότερες γυναίκες της Αργεντινής, το ότι δεν ήταν «νόμιμο» παιδί, αποτέλεσε πρόβλημα – η χώρα ήταν βαθιά θρησκευόμενη, άλλωστε, και ένας πολιτικός του δικού του βεληνεκούς δε θα μπορούσε να είναι παντρεμένος με κάποια σαν εκείνη.
Ο γάμος τους έγινε το 1945 και έμειναν μαζί για έξι χρόνια – τα τελευταία της ζωής της. Ήταν η Πρώτη Κυρία και όλοι είχαν τεράστιες απαιτήσεις από εκείνη. Η σημαντικότερη, ίσως, ήταν η απόκτηση παιδιών. Η αλήθεια είναι, βέβαια, πως η Εβίτα δεν ονειρευόταν να γίνει μητέρα.
Κάποια με το όνομα Νίλντα Κουαρτούτσι υποστήριξε ότι ήταν παιδί της. Είπε ότι τη γέννησε το 1940, όταν ακόμη προσπαθούσε να τα καταφέρει ως ηθοποιός. Η Εβίτα, μιλώντας στον ιερέα της περιοχής της τότε, είχε κάνει λόγο για κάποιο «μυστικό μαρτύριο» που τη βάραινε. Είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι θα «έφτανε στα άκρα» για να λύσει το πρόβλημα, αλλά ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε τίποτα.
Παντρεμένη πια με τον Περόν, του είχε εκφράσει την επιθυμία να αποκτήσουν το δικό τους μωρό. Έμεινε έγκυος κάποτε, αλλά απέβαλε εξαιτίας προβλημάτων, τα οποία εξελίχθηκαν, αργότερα, σε καρκίνο της μήτρας.
Ο αγώνας για την προστασία των απόρων
Η Έβα Περόν λάτρευε τα παιδιά. Έχοντας και η ίδια περάσει δύσκολα τα πρώτα χρόνια της ζωής της, ήθελε να κάνει τη δική τους λίγο καλύτερη.
Ήταν έφηβη ακόμη όταν έκανε τη νέα της αρχή, στο Μπουένος Άιρες. Πριν ακόμη παντρευτεί, συμμετείχε σε φεστιβάλ συγκέντρωσης χρημάτων για τα θύματα του μεγάλου σεισμού του 1944. Όταν πια έγινε Πρώτη Κυρία, θέλησε να προσφέρει ό, τι περισσότερο μπορούσε. Της αρνήθηκαν, όμως, τη συμμετοχή στη Φιλανθρωπική Κοινότητ του Μπουένος Άιρες, στην οποία ανήκαν οι κυρίες της υψηλής κοινωνίας και, παραδοσιακά, επικεφαλής γινόταν η σύζυγος του εκάστοτε Προέδρου. Ίδρυσε, λοιπόν, το ίδρυμα Eva Perón. Έστελνε παιχνίδια στους μικρούς ολόκληρης της χώρας, πολλές φορές παραδίδοντάς τα αυτοπροσώπως.
Επισκεπτόταν νοσοκομεία, παρείχε υποτροφίες, φρόντιζε ώστε να πάρουν το μέλλον που πραγματικά τους άξιζε.
Οι φήμες
Ο χώρος της πολιτικής είναι σκληρός. Όταν, μάλιστα, σε αυτόν προστίθεται ο σεξισμός, η κατάσταση γίνεται σχεδόν αβάσταχτη. Ως μία ελκυστική γυναίκα, η οποία ξεκίνησε από το μηδέν και έγινε ένας από τους διασημότερους και πιο επιδραστικούς ανθρώπους, απέκτησε πολλούς εχθρούς. Κι οι εχθροί αυτοί, ήταν αποφασισμένοι να τη «ρίξουν». Μία από τις φήμες που διέδωσαν και τη σημάδεψε, ήταν πως πριν παντρευτεί τον Περόν, εργαζόταν ως ιερόδουλη.
Την αντιμετώπισαν ως χειριστικό άτομο που είχε στόχο τη δύναμη και την εξουσία – δε δυσκολεύτηκαν να «στήσουν» μία αρκετά πειστική ιστορία. Την παρουσίασαν ως «διάβολο» που σαγήνευε όποιον άνδρα ήθελε. Ακόμη κι ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μία από τις σπουδαιότερες φιγούρες της αργεντίνικης λογοτεχνίας, την αποκάλεσε «κοινή πόρνη».
Τα πρώτα σημάδια της ασθένειας εμφανίστηκαν στις αρχές του 1950, όταν η Εβίτα Περόν λιποθύμησε την ώρα που εκφωνούσε μία ομιλία. Οδηγήθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο και η επίσημη ανακοίνωση ανέφερε πως όλα πήγαν καλά. Στην πραγματικότητα, διαγνώστηκε με καρκίνο της μήτρας στα 30 της χρόνια – κάτι που δεν μπήκαν στον κόπο να της πουν, την άφησαν στην άγνοια και συνέχισε να ακολουθεί το πιεσμένο πρόγραμμά της. Αδυνάτιζε διαρκώς και φαινόταν εξαντλημένη.
Χωρίς να έχει ιδέα για αυτό που της συνέβαινε, ο Χουάν Περόν και οι σύμβουλοί του ξεκίνησαν τις προσπάθειες για τη θεραπεία της, χωρίς να της αποκαλύψουν τίποτα. Όταν ο πόνος έγινε πια αφόρητος και οι γιατροί προειδοποίησαν πως ο οργανισμός της είχε εξασθενίσει αρκετά για να χειρουργηθεί, προσπάθησαν να την πείσουν να υποβληθεί σε υστερεκτομή. Η Εβίτα αρνήθηκε, θεωρώντας πως οι πολιτικοί της αντίπαλοι ήθελα απλώς να την κρατήσουν μακριά από τη δημοσιότητα. Όταν, τελικά, την έπεισαν, στην Αργεντινή κατέφθασε ο κορυφαίος ογκολόγος της εποχής, Τζορτζ Πακ, ο οποίος θα τη χειρουργούσε. Ποτέ δε συνάντησε την ασθενή του. Κι εκείνη, δεν έμαθε ποτέ ποιος ήταν ο γιατρός της.
Έκανε την τελευταία της δημόσια εμφάνιση στη δεύτερη ορκωμοσία του συζύγου της. Δε βγήκε από το αυτοκίνητο, χαιρέτησε κομψά το πλήθος. Ήταν τόσο αδύναμη και ένιωθε τέτοιον πόνο, που έπρεπε να φοράει ειδικό κορσέ για να μην καταρρεύσει.
Η Εβίτα μπορεί να είχε επιζήσει, αν δεν παντρευόταν τον Χουάν Περόν
Όταν η Εβίτα διαγνώστηκε με καρκίνο, είχε πιθανότητες να τον νικήσει. Ήταν νέα, δυνατή. Δεν έκανε ποτέ, όμως, καμία θεραπεία. Γιατί ο σύζυγός της φρόντισε να μην το μάθει, μέχρι που ήταν πολύ αργά.
Σύμφωνα με το Medical Bag, αν δεν είχε μπει ποτέ εκείνος στη ζωή της, ίσως το ίδιο α συνέβαινε και με τον καρκίνο. Σύμφωνα με τον δρ. Ρομπέρτο Λεόν, το 99% των περιπτώσεων καρκίνου στον τράχηλο, οφείλονται στον HPV. Πολλοί μολύνονται από τον ιό αυτό, ενώ πολλοί άνδρες τον μεταδίδουν στις ερωτικές τους συντρόφους.
Και η πρώτη σύζυγος του Περόν έφυγε από τη ζωή σε πολύ μικρή ηλικία, επίσης από καρκίνο στον τράχηλο. Κι εκείνη πονούσε φριχτά, υπέφερε. Είναι, λοιπόν, πιθανό, ο Χουάν να ήταν φορέας.
Η φρίκη της λοβοτομής
Λοβοτομή (από τα λοβός + τομή, δηλ. κοπή του λοβού) ονομάζεται η χειρουργική διαδικασία κατά την οποία καταστρέφονται τμήματα του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου σε άτομα με διανοητικές διαταραχές ή ψυχικές ασθένειες, με σκοπό την εξάλειψη των συμπτωμάτων τους.
Αυτή είναι η «θεραπεία» στην οποία υπέβαλαν την Εβίτα Περόν, χωρίς να το γνωρίζει. Παρέμεινε μυστικό μέχρι το 2011, όταν ο Νάιτζενσον εξέτασε ακτινογραφίες του σκελετού της μετά το θάνατο, και είδε τα σημάδια στο κρανίο της.
Για ποιο λόγο συνέβη αυτό;
Είναι πιθανό να το θεώρησαν καλή ιδέα για τον περιορισμό του πόνου που αισθανόταν. Πιθανότερο, όμως, είναι να βρέθηκε πίσω από όλο αυτό ο σύζυγός της, σε μία προσπάθεια να δώσει τέλος σε μία επικίνδυνη – για εκείνον – συμπεριφορά της.
Τη χρονιά πριν το θάνατό της, φερόταν με ιδιαίτερη σκληρότητα σε όποιον τολμούσε να διαφωνήσει μαζί της. Στον τελευταίο λόγο που εκφώνησε, την Πρωτομαγιά του 1952, μίλησε ανοιχτά κατά των εχθρών της. Σε αρχείο 76 σελίδων με τίτλο «Το μήνυμά μου», έκανε λόγο για «εχθρούς του λαού» που ήταν «αναίσθητοι και σιχαμεροί», «κρύοι σαν βάτραχοι και φίδια». Ζήτησε από τους Αργεντινούς «να πολεμήσουν την ολιγαρχία».
Δεν ήταν «λόγια του αέρα». Ακόμη κι όταν ήταν άρρωστη, στο κρεβάτι, εν αγνοία του Περόν, λέγεται πως παρήγγειλε 1.500 αυτόματα πιστόλια και 1.500 πολυβόλα, με στόχο να ενισχύσει την εργατική τάξη. Αν συνέχιζε, θα γινόταν εμφύλιος πόλεμος.
Η λοβοτομή, λοιπόν, ήταν ο τρόπος του Περόν να τη φιμώσει – για πάντα, όπως φάνηκε. Μετά το τέλος της επέμβασης, απλώς σταμάτησε να τρώει. Έφυγε από τη ζωή στις 26 Ιουνίου 1952 – μία ζωή που δεν έζησε όπως της άξιζε. Ήταν 33 ετών.