Ελευθερία ή θάνατος είναι εθνικό σύνθημα της Ελλάδας, ενώ αναφέρεται ορισμένες φορές και ως το σύνθημα της Κύπρου, παρόλο που το κυπριακό σύνταγμα δεν καθορίζει κάτι σχετικό.[εκκρεμεί παραπομπή] Διαδόθηκε ευρύτερα στον ελλαδικό χώρο κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 (1821-1829), οπότε χρησιμοποιήθηκε ως πολεμική ιαχή και αναγραφόταν σε πολεμικές σημαίες του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας ενώ αναφέρεται η χρήση του συνθήματος και κατά την Κρητική Επανάσταση του 1866-1899.Η χρήση του συνθήματος γίνεται και μεταγενέστερα, κατά τον αγώνα για την απελευθέρωση της Κύπρου από την βρετανική κυριαρχία. Η επίσημη όμως χρήση του στο Ελληνικό Κράτος ως εθνικού συνθήματος έγινε αρκετά αργότερα. Το σύνθημα συνδέεται σήμερα με την λαϊκή δοξασία ότι οι εννέα συλλαβές του, συνδέονται με τον αριθμό των λωρίδων που υπάρχουν στην ελληνική σημαία, με την λέξη «ε-λευ-θε-ρί-α» να συμπληρώνει τις πέντε γαλάζιες και τις λέξεις «ή θά-να-τος» να συμπληρώνουν τις τέσσερις λευκές λωρίδες.
Το σύνθημα συμβόλιζε, και εξακολουθεί να συμβολίζει, την αποφασιστικότητα των Ελλήνων για τον συνεχή αγώνα ενάντια στη τυραννία και στη καταπίεση, αψηφώντας τον θάνατο.