Back to top

Εφευρέσεις της αρχαίας Ελλάδας που χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα

17/09/2022 - 15:40

Αν και είναι ευρέως γνωστό πως έννοιες όπως η φιλοσοφία και η δημοκρατία γεννήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα, λίγοι από εμάς γνωρίζουμε πως υπάρχουν μερικές πιο πρακτικές εφευρέσεις του αρχαιοελληνικού πολιτισμού που χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα.

Ξυπνητήρια

Το πρώτη ξυπνητήρι κατασκευάστηκε από τον Κτεσίβιο, μηχανικό και εφευρέτη της Ελληνιστικής εποχής.

Ο Κτεσίβιος ανέπτυξε ένα εξαιρετικά περίπλοκο σύστημα, το οποίο πετούσε αυτόματα βότσαλα πάνω σε ένα τύμπανο, προκαλώντας έτσι έναν δυνατό ήχο.

Το σύστημα αυτό μπορούσε να ρυθμιστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε τα βότσαλα να πέφτουν κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ωρών μέσα στην ημέρα και μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να ξυπνάει τον χρήστη του, ή να του υπενθυμίζει σημαντικά γεγονότα.

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων: ο πρώτος υπολογιστής που κατασκευάστηκε ποτέ

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων βρέθηκε σε ένα ναυάγιο αρχαιοελληνικού πλοίου το 1901 και αποτελεί μέχρι και σήμερα μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των εποχών.

Το εντυπωσιακό αυτό μηχάνημα κατασκευάστηκε στην αρχαία Ελλάδα, ανάμεσα στο 205 και 100 π.Χ, και πολλοί επιστήμονες το έχουν αποκαλέσει ως «τον πρώτο αναλογικό υπολογιστή που κατασκευάστηκε ποτέ».

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η εν λόγω συσκευή μπορούσε να προσδιορίσει με ακρίβεια τη θέση του ηλίου και της σελήνης, καθώς και τις φάσεις της τελευταίας.

Προβλέπει ακόμη και σήμερα σωστά τις εκλείψεις ηλίου και σελήνης, βασιζόμενος στον κύκλο του Σάρου.

Δείκτες όπως των ρολογιών, σε κυκλικές και ελικοειδείς κλίμακες δείχνουν την ημερομηνία σε δύο ημερολόγια, ένα ελληνικό και ένα «αιγυπτιακό», που είναι ουσιαστικά αυτό που αργότερα ονομάσθηκε Ιουλιανό ημερολόγιο και το οποίο ήταν και το κοινό «επιστημονικό» ημερολόγιο της ελληνιστικής, πτολεμαϊκής, εποχής και χρησιμοποιείται και ακόμα σήμερα από τους αστρονόμους.

Κεντρική θέρμανση

Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις, ο αρχαίος Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο, η οποία σήμερα ανήκει στα εδάφη της Τουρκίας, περιλάμβανε ένα αρκετά αποτελεσματικό σύστημα κεντρικής θέρμανσης.

Το σύστημα απαρτιζόταν από μια σειρά σωληνώσεων κάτω από το έδαφος, που μετέφεραν αέρα, ο οποίος θερμαινόταν από φωτιές που άναβαν οι εργάτες του ναού.

Ταχύμετρα

Η κατασκευή των πρώιμων ταχύμετρων, γνωστών κατά την αρχαιοελληνική περίοδο ως οδόμετρα, αποδίδεται επίσης στους αρχαίους Έλληνες, αν και υπάρχουν έντονες διαφωνίες σε σχέση με το ποιος ήταν ο εφευρέτης τους.

Πρόκειται για ένα εργαλείο που χρησιμοποιούταν για να μετρήσει την απόσταση που διένυε ένα όχημα, το οποίο μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι κατασκεύασε για πρώτη φορά ο Ήρων της Αλεξάνδρειας, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι αποτελεί εφεύρεση του Αρχιμήδη.

Παρά τις φιλονικίες τους, κάτι που βρίσκει σύμφωνους όλους τους ερευνητές είναι πως η δημιουργία του οδομέτρου ήταν κομβική για την μετέπειτα κατασκευή των οδικών δικτύων, όπως τα ξέρουμε σήμερα.