Η 5η Οκτωβρίου 1944 είναι η μεγάλη γιορτή της Καρπάθου αφού μετά από 650 χρόνια σκλαβιάς, οι κάτοικοι του νησιού, ξεκινώντας από το χωριό Μενετές, αποφάσισαν ολομόναχοι, ντύθηκαν τη γαλανόλευκη και έφεραν τη λευτεριά 8 μήνες νωρίτερα από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα τα οποία ελευθερώθηκαν τον Μάιο του 1945, όταν υπογράφηκε η συνθήκη Ειρήνης στη Σύμη!
«Είχε ξημερώσει 5η Οκτωβρίου 1944 και με αγωνία περπατούσαμε από το έξω μετόχι, από τις Εξήλες προς το χωριό, τις Μενετές.
Η μάνα μου είχε δέσει μια μικρούλα ελληνική σημαία πάνω σε ένα καλάμι και εγώ έσφιγγα στο ένα χέρι το καλάμι και το σήκωνα ψηλά, όλο και πιο ψηλά και με το άλλο κρατούσα τη μάνα. Εκείνη κοιτούσε τα γύρω βουνά, ανησυχούσε, υπήρχαν φυλάκια στον προφήτη Ηλία με Ιταλούς στρατιώτες, όλο και κάποιος θα μπορούσε να ρίξει μια τουφεκιά σε εμάς που σηκώσαμε με τέτοια αυθάδεια τη γαλανόλευκη. Όμως εκείνη δεν δείλιασε, δεν μου δίδαξε το φόβο.
Λίγο αργότερα φτάσαμε στην εκκλησία και ανεβήκαμε στο γυναικωνίτη, ο παπα-Αντώνης έκανε λειτουργία και εκείνη σε μια στιγμή του φώναξε:
«Άντε παπά, μιμήσου τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και κήρυξε την Επανάσταση!»», λέει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Οθείτης.
Κι έτσι η εκκλησία της Παναγίας, ο τόπος που κατέφευγαν κάθε φορά που χρειάζονταν βοήθεια έγινε ο τόπος της Λευτεριάς… Ζήτησαν πρώτα να γίνει η δοξολογία, πήραν την ευλογία, βγήκαν στο προαύλιο, κατέβασαν την Ιταλική σημαία και ύψωσαν τη γαλανόλευκη.
Παρακολουθήστε στο βίντεο – ντοκουμέντο που ετοίμασε το Πρακτορείο ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, τους ίδιους τους Επαναστάτες να εξηγούν πώς έδωσαν τέλος στην Ιταλική κυριαρχία. Ακούστε σπάνια ηχητικά ντοκουμέντα αλλά και αναλύσεις ειδικών για το θάρρος των κατοίκων του νησιού που έφεραν τα πάνω κάτω γιατί ήθελαν να λέγονται Έλληνες, ακόμη κι αν στα χαρτιά τους οι κατακτητές τους είχαν χαρακτηρίσει Ιταλούς και Τούρκους…
‘Ερευνα: Μανώλης Δημελλάς
Σενάριο – Επιμέλεια βίντεο: Πέπη Οικονομάκη
Κάμερα – Μοντάζ: Μανώλης Δημελλάς
Μουσική: Βασίλης Βασιλειάδης
πλάνα Drone: Δημήτρης Σπανός