Ιστορική η σημερινή ημέρα για την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Όπως αναφέρεται σε ημερολόγιο εκείνης της επποχής:
Επί τέλους, εξημέρωσε η 26η Οκτωβρίου, η αλησμόνητος ημέρα εκείνη του Αγίου Δημητρίου, καθ’ ην κατελήφθη η Θεσσαλονίκη [….] Από το χωρίον αυτό [ενν. τον Βαθύλακκο] είδομεν πρώτη φορά θάλασσαν αφ’ ότου είχομεν αναχωρήσει εξ Αθηνών. Ήτο η θάλασσα της Θεσσαλονίκης και του Θερμαϊκού Κόλπου […]. Μ.μ. εμάθομεν την οριστικήν κατάληψιν της Θεσσαλονίκης, οπότε η χαρά μας εκορυφώθη, όχι μόνον διότι κατελήφθη η Θεσσαλονίκη, αλλ’ είχομεν την ιδέαν, οι μη γνωρίζοντες τα πράγματα, ότι μετά την κατάληψιν της Θεσσαλονίκης 90% θα ετερματίζετο ο πόλεμος».
Στη θέα της Νύμφης του Θερμαϊκού οι Έλληνες στρατιώτες αισθάνθηκαν δικαιωμένοι για τους κινδύνους που αναλάμβαναν όταν την 5η Οκτωβρίου του 1912 εκκινούσαν για την ελληνοτουρκική μεθόριο. Ακολούθησε η νίκη στο Σαραντάπορο (9-11 Οκτωβρίου), η ελληνική προέλαση στη Μακεδονία και η κρίσιμη μάχη των Γιαννιτσών (19-20 Οκτωβρίου) που σημάδεψε και την τύχη της Θεσσαλονίκης.
Η πόλη και η ενδοχώρα της για πολλούς φάνταζε ως ο αντικειμενικός στόχος του πολέμου. Αδιαμφισβήτητα, όμως, αποτέλεσαν το πεδίο της ελληνοβουλγαρικής αντιπαλότητας που οδήγησε στον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο.
πηγη: Αποσπάσματα από την έκδοση: Αναγνώστου Α. (επιμ.) (2015). Αριστοτέλη Χριστάκη Ημερολόγιον Α΄ Βαλκανικού Πολέμου. Αθήνα: Σύλλογος προς διάδοσιν Ωφέλιμων Βιβλίων.
Φωτογραφία: Παπασπύρου – Καραδημητρίου, Ε. (επιμ.) (1992). Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913: Ελληνική Λαϊκή Εικονογραφία. Αθήνα: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.