Zephyr: Η ελληνική πρόταση για ένα όχημα από το μέλλον

Η αυτοκίνηση αλλάζει. Το βιώνουμε καθημερινά, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να λανσάρουν νέα μοντέλα που χρησιμοποιούν αποκλειστικά ηλεκτρική ενέργεια και μπορούν να κινηθούν αυτόνομα. Ας φύγουμε όμως από το παρόν κι ας μεταφερθούμε στο μέλλον. Τότε που η μετακίνηση με αυτόνομα, ηλεκτρικά οχήματα θα θεωρείται δεδομένη. Τόσο δεδομένη που τα αυτοκίνητα δεν θα έχουν καν τιμόνι. Θα είναι εντελώς διαφορετικά. Ίσως να είναι κινητά γλυπτά που θα ομορφαίνουν τον χώρο στον οποίο βρίσκονται. Ίσως μοιάζουν με το «Zephyr», ή Ζέφυρο.

Το πολύ ιδιαίτερο όχημα που βλέπουμε σε ψηφιακή απεικόνιση είναι μια σχεδιαστική άσκηση για ένα αυτόνομο όχημα που θα αποτελεί ένα κομμάτι «κινητής αρχιτεκτονικής», όπως λέει ο δημιουργός του. Ένα όχημα του 2030 χωρίς οδηγό, σχεδιασμένο με σκοπό την κοινή χρήση του από τους επισκέπτες κάποιου τουριστικού προορισμού, όπως είναι τα νησιά του Αιγαίου, από τα οποία άλλωστε άντλησε και την έμπνευσή του.

Σε αυτές τις συνθήκες, η οδήγηση είναι κάθε άλλο παρά επιθυμητή. Ο περιηγητής έχει κάθε λόγο να χαζεύει το τοπίο και να θαυμάζει τα αξιοθέατα που συναντά στο δρόμο του, παρά να προσέχει το δρόμο. Οπότε θα πρέπει το όχημα που τον μεταφέρει να είναι προσαρμοσμένο σε αυτές τις απαιτήσεις. Παράλληλα θα πρέπει να είναι φιλικό στο περιβάλλον, αλλά και να μην το προσβάλει με την αισθητική του. Με κάτι τέτοιο, ο τρόπος με τον οποίο επισκεπτόμαστε και βιώνουμε έναν χώρο, θα άλλαζε τελείως.

Ο Ζέφυρος πατά σε τέσσερις τροχούς, όπως τα αυτοκίνητα που γνωρίζουμε, όμως από εκεί και πέρα είναι σχεδιασμένος από λευκό χαρτί. Το κάτω μέρος του θυμίζει γάστρα σκάφους. Με μήκος 4,47 m και αντίθετη φορά, αφού η στενή, αιχμηρή άκρη της βρίσκεται στο πίσω μέρος του οχήματος. Πάνω της βρίσκεται ένα πλαίσιο με τρία σκέλη, που θυμίζει μεταλλικό γλυπτό και φτάνει σε ύψος 1,66 m. Η κλίση του εμπρός μέρους είναι παραπλήσια με αυτή που συναντάμε στις εμπρός κολόνες ενός συμβατικού αυτοκινήτου, ενώ το πίσω είναι κατακόρυφο. Εκεί ενσωματώνεται το πίσω φως, αλλά και αναδιπλούμενα σκαλοπάτια, μέσω των οποίων μπορεί να ανέβει κάποιος στην οροφή, και να ξαπλώσει στο δίχτυ-σκίαστρο για ηλιοθεραπεία. Τζάμια δεν υπάρχουν πουθενά.

Η «καμπίνα» αποτελείται από μια ενιαία ξύλινη επιφάνεια που παραπέμπει σε ξύλινο deck σκάφους. Πάνω της βρίσκονται τα καθίσματα των επιβατών, τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε ξαπλώστρες ή να αφαιρεθούν τελείως, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν ως καθίσματα παραλίας. Για τον χειρισμό του αυτοκινήτου υπάρχει μόνο μια οθόνη αφής, στο πλάι του χώρου επιβατών. Ένα ράφι προσφέρει τη δυνατότητα ασύρματης φόρτισης smartphone, ενώ στο εμπρός μέρος υπάρχει ξεχωριστός χώρος αποσκευών.

Ο Ζέφυρος διαθέτει ηλεκτρικά μοτέρ στους τροχούς. Το ρεύμα μπορεί να προέρχεται από συμβατική πρίζα, από ειδικές θέσεις ασύρματης φόρτισης ή από αιολική ενέργεια, χάρη σε μία ανεμογεννήτρια που εκτείνεται από το πίσω μέρος του. Έτσι το όχημα μπορεί να φορτίζει κάθε φορά που είναι σταματημένο. Είτε κάποιος το χρησιμοποιεί στατικά, είτε περιμένοντας τον επόμενο χρήστη του, ο οποίος θα το καλεί μέσω smartphone. Η απόσταση από το έδαφος φτάνει τους 19,4 πόντους, έτσι ώστε να μπορεί να κινηθεί και εκτός δρόμου.

Ο Ζέφυρος αποτελεί τέκνο του συμπατριώτη μας Σταύρου Μαυράκη. Ο Σταύρος σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Ε.Μ.Π. και στη συνέχεια Σχεδιασμό Αυτοκινήτων στο Royal College of Art του Λονδίνου. Για τη διπλωματική του εργασία αποφάσισε να συνδυάσει τις δύο αυτές ιδιότητες, μαζί με το ελληνικό στοιχείο και τη διάθεση να απαντήσει σε μελλοντικές προκλήσεις, σχεδιάζοντας τον Ζέφυρο. Ένα προτζεκτ που το 2019 θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Μεταφορών του Λονδίνου. Του ζητήσαμε να μας πει ο ίδιος περισσότερα για το δημιούργημά του.

«Ήθελα να αναπτύξω ένα πρότζεκτ που θα αμφισβητήσει τον παραδοσιακό σχεδιασμό αυτοκινήτων. Να προσφέρω μια καινοτόμα και ουσιαστική προσέγγιση απέναντι σε πραγματικά προβλήματα. Η αυτόνομη οδήγηση είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τον τομέα των μετακινήσεων. Ο Ζέφυρος είναι ένα αειφόρο όχημα κοινής χρήσης που έχει σκοπό να επαναφέρει την έννοια του ‘εξερευνάν’ στον άνθρωπο. Ένα χαρακτηριστικό που τείνει να εξαλειφθεί στον ψηφιακό/εικονικό κόσμο στον οποίο μπαίνουμε. Το όχημα δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να έχει μια αυθεντική εμπειρία, απελευθερωμένη από περιττές λειτουργίες, όπως η οδήγηση. Είναι ένα κομμάτι κινητής αρχιτεκτονικής κι όχι απλά ένα μέσο μεταφοράς, το οποίο βοηθάει τον ταξιδιώτη-περιηγητή να απολαύσει στο έπακρο τον τόπο τον οποίο επισκέπτεται.»

«Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Ζέφυρος ήταν ο θεός του δυτικού ανέμου. Ο αγγελιοφόρος της άνοιξης, που έφερνε την καλοκαιρινή αύρα. Ο άνεμος που ελευθέρωσε ο Αίολος, για να βοηθήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην Ιθάκη. Και σήμερα, το όχημα Ζέφυρος ‘φυσάει ευνοϊκά’, οδηγώντας τον σύγχρονο εξερευνητή σε νέες περιπέτειες σε περιοχές της Μεσογείου, όπως οι Κυκλάδες. Η έννοια της βιωσιμότητας γίνεται ολοένα και πιο σημαντική στις ημέρες μας. Η χρήση τοπικών, παραδοσιακών υλικών σε συνδυασμό με τη χρήση νέων σύνθετων υλικών (με την ανακύκλωση θαλάσσιων απορριμμάτων) και την ανανεώσιμη ενέργεια έρχεται να ολοκληρώσει την πρόταση για ένα όχημα σχεδιασμένο από τον τόπο, προορισμένο για τον τόπο.»

Δείτε παρακάτω περισσότερες όψεις του Ζέφυρου από τον ψηφιακό κόσμο στον οποίο ζει σήμερα, αλλά και φωτογραφίες του μοντέλου που παρουσίασε ο κ. Μαυράκης για τη διπλωματική του.