Το πρόγραμμα «ιθαγένειας μέσω επενδύσεων» που θεσπίστηκε από την Κύπρο είναι ενα απολύτως νόμιμο προγραμμα και πολλές χώρες εχουν παρόμοια προγράμματα για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων. Η Κυπριακή κυβέρνηση έκανε μια σωστη κινηση για να βοηθήσει με την οικονομική ανάκαμψη του τόπου. Το πρόβλημα ομως που υπαρχει είναι σε μερικές από τις λεπτομέρειες του προγράμματος και με τον τρόπο εκτέλεσης του.
Στις περισσότερες χώρες, αυτου του τύπου προγραμματα προσφέρουν αρχικά μόνο μόνιμη διαμονή, οι ξένες επενδύσεις είναι άμεσα συνδεδεμένες με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και υπάρχουν περιορισμοί ως προς το πόσες visas εκδίδονται ανά έτος. Επιτρέψτε μου να εξηγήσω. H uπηκοότητα πρέπει να είναι κάτι το ‘ιερό’. Δεν πρέπει να είναι προς πώληση. Θα πρέπει να είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα κάποιου που γενιέται σε μιά χώρα ή να κερδίζεται μέσα από σκληρή δουλειά. Γι ‘ αυτό και οι περισσότερες χώρες προσφέρουν μόνο visas γιά μόνιμη διαμονή και όχι υπηκοότητες για αυτά τα προγράμματα. Στην ΕΕ, μόνο η Αυστρία, η Μάλτα και η Κύπρος προσφέρουν ιθαγένειες. Επιπλέον, σε πολλές χώρες υπάρχουν ετήσια όρια. Για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) εκδίδουν μόνο 10.000 αυτού του τύπου visas ανά έτος και είναι μόνο γιά μόνιμες διαμονές.
Με βάση τις πληθυσμιακές αναλογίες της Κύπρου σε σύγκρηση με τις ΗΠΑ, η Κύπρος θα έπρεπε να εκδίδει μόνο 26 ιθαγένειες ανά έτος αλλά ο πραγματικός αριθμός εκδόσεων φαίνεται να είναι περισσότερες από 300 ανά έτος. Το άλλο μέρος που είναι προβληματικό είναι το πώς το πρόγραμμα εκτελείται. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το πρόγραμμα έχει αποφέρει 4 δισεκατομμύρια ευρώ σε ξένες επενδύσεις από την έναρξή του, που είναι εντυπωσιακό. Ωστόσο, οι επωφελούμενοι είναι μερικά δικηγορικά γραφεία και μερικοί developers. Οι επενδύσεις δεν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, αλλά ως επί το πλείστον βοηθούν να πουληθούν κάποια υπάρχοντα ακίνιτα σε υπερβολικές τιμές.
Οι τιμές αυτές έχουν οδηγήσει τις τιμές αγοράς ακίνητης περιουσίας τόσο ψηλά που η ιδιοκτησία μιάς κατοικίας θα είναι σύντομα απλά ένα όνειρο για τους Κύπριους πολίτες. Επιπλέον, το πρόγραμμα προωθείται στο διαδίκτυο με πολύ ενθουσιασμό από τα δικηγορικά γραφεία και τους developers και δίνει την εντύπωση ότι στην Κύπρο κάποιος μπορεί ευκολα να εξαγοράσει ιθαγένεια σε 2 μήνες. Η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει άμεση δράση για την αντιμετώπιση των παραπάνω θεμάτων για να αποτρέψει τα πράγματα από το να πάνε εκτός ελέγχου. Μερικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι: α) Αντί της άμεσης χορήγησης ιθαγένειας, οι αιτητές θα πρέπει αρχικά να παίρνουν visa για μόνιμη διαμονή με τετά απο μερικά χρόνια να μπορούν να παίρνουν ιθαγένεια β ) Οι επενδύσεις πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλιστικά για έργα που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας γ) Να καθιερωθούν όρια ανά έτος δ) Να σταματήσει την τρελή διαφήμιση στο διαδίκτυο. Πραγματικά δίνει την εντύπωση ότι η Κύπρος είναι για πώληση Με ένα τρόπο που τους χαρακτηρίζει διαχρονικά, το κυπριακό πολιτικό και επιχειρηματικό κατεστημένο έχουν καταφέρει να σχεδιάσουν ένα πρόγραμμα που να τους εξυπηρετεί και να αποκομίσουν τεράστια προσωπικά οφέλη, ενώ παράλληλα θέτουν σε κίνδυνο την φήμη της Κύπρου και δημιουργουν μια πραγματική φούσκα με τα ακινητα.
Τα περισσότεροι δικηγορικά γραφεία και οι developers που επωφελούνται από τη δραστηριότητα αυτή, άμεσα ή έμμεσα συνδέονται με πολιτικούς. Το πρόγραμμα όπως είναι σήμερα διαρθρωμένο και ο τρόπος που εκτελείται δίνει την εντύπωση της κακοδιαχείρισης, κατάχρησης, και θα εκθέσει την Κύπρο στους Ευρωπαικούς μας εταίρους, εκτός αν ληφθούν σύντομα διορθωτικές ενέργειες. Το πρόσφατο άρθρο του Guardian ισως είναι μόνο η αρχή. Το γεγονος οτι τις προαλλες ο υπουργος οικονομικων ανεφερε οτι το μονο προβλημα με το προγραμμα ειναι το γεγονος οτι διαφημίζεται σε χωρες που δεν εχουν δικαιωμα ‘dual citizenship’ και συγχιζουμεν τους κατοικους αυτων των χωρων δείχνει οτι οι αρμοδιοι δεν εχουν ακομη καταλαβει το περί τίνος πρόκειται.
Η Κυπριακή οικονομία έχει βελτιωθεί και η ανάγκη γιά ακραία μέτρα έχει υποχωρήσει. Η κυβέρνηση πρέπει να επαναξιολογήσει το πρόγραμμα για να προστατευτεί η φήμη της Κύπρου και να αποφευγθούν τα λάθη του παρελθόντος και οι καταχρησεις. Το προγραμμα πρεπει να ειναι για ελκυση ξενου κεφαλαιου για την δημιουργια νεων θεσεων εργασιας. Χρειαζόμαστε στρατηγική και όραμα για το καλό όλων των Κυπρίων. Για μια χώρα που είναι ημικατεχόμενη από την Τουρκία, πρέπει να να είμαστε πολύ προσεχτικοί και να μην αφηνουμε εντυπωσεις οτι η Κυπρος είναι προς πώληση.
Γράφει ο Νικόλας Νικολάου