Μία από τις πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία του θρυλικού θωρηκτού Αβέρωφ γράφτηκε πριν ακριβώς από 100 χρόνια όταν, για πρώτη φορά, πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού ύψωσε την ελληνική σημαία στην Κωνσταντινούπολη, στην πάλαι ποτέ πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκεται σχεδόν στο τέλος του. Η Ελλάδα που στο μεγαλύτερο μέρος του έχει κρατήσει στάση ουδετερότητας μπήκε στον Πόλεμο το 1917 μετά από απόφαση της κυβέρνησης του Ελ. Βενιζέλου να στηρίξει τους Συμμάχους.
Με το τέλος της παγκόσμιας σύρραξης -Οκτώβριος 1918- η Τουρκία συνθηκολόγησε (ανακωχή του Μούδρου) και η Ελλάδα βρέθηκε στην πλευρά των νικητών. Το Γ. Αβέρωφ, μαζί με το θωρηκτό Κιλκίς, κατέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη και εκεί ύψωσε την ελληνική σημαία ως μία από τις νικήτριες δυνάμεις του Μεγάλου Πολέμου.
Ταυτόχρονα, τμήμα της Κρητικής Χωροφυλακής εγκαθίσταται στο Φανάρι, ως φρουρά του Πατριαρχείου. Τα περιστατικά αυτά γίνονται αφορμή για συγκινητικές εκδηλώσεις ενθουσιασμού από όλο τον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης.
Συμπερασματικά, ο πλήρης έλεγχος της Μεσογείου από το συμμαχικό ναυτικό και η επιτυχία της συμμαχικής ναυτικής στρατηγικής, που απέβλεπε στον αποκλεισμό του στόλου των Κεντρικών Δυνάμεων στην Αδριατική και του τουρκικού στον Βόσπορο, στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτά ακριβώς τα πλήγματα που είχε επιφέρει ο ελληνικός στόλος και το «Γ. Αβέρωφ» στην Κωνσταντινούπολη και η ύψωση της ελληνικής σημαίας αποτέλεσαν τη δικαίωση του θάρρους και της αυταπάρνησης του ελληνικού πολεμικού στόλου στον αγώνα για εθνική ολοκλήρωση, σύμβολο πλέον ναυτικής τόλμης και ηρωισμού, διέγειρε τη συλλογική φαντασία και τα οράματα του Ελληνισμού.