Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, ο μαθηματικός και καθηγητής του περίφημου ΜΙΤ, που στα 27 του έλυσε τον Γρίφο του Νας, του του μαθηματικού και νομπελίστα οικονομολόγου, τιμήθηκε με ένα από τα σημαντικότερα βραβεία στα μαθηματικά, το Rolf Nevanlinna Prize.
«Είμαι χαρούμενος που μπόρεσα να προσφέρω στην ελληνική σκέψη. Η Ελλάδα έχει πολύ ταλέντο και ελπίζω να δημιουργηθούν σύντομα οι συνθήκες για να μειωθεί η «διαρροή εγκεφάλων» και οι νέοι μας να μπορούν να δημιουργούν μέσα στην Ελλάδα χωρίς περισπασμούς», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης με αφορμή τη βράβευσή του.
Όταν πριν από κάποια χρόνια ήταν ακόμη μαθητής ή φοιτητής στην Αθήνα, δεν μπορούσε ποτέ να διανοηθεί ότι θα κατακτούσε ένα από τα σημαντικότερα διεθνή μαθηματικά βραβεία.
Όπως δήλωσε ο διακεκριμένος καθηγητής στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, από το Ρίο της Βραζιλίας, στη διάρκεια του συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης Μαθηματικών, «το Nevanlinna είναι από τα βραβεία για τα οποία μαθαίνεις όταν είσαι μικρός, ύστερα κοιτάς τη λίστα με τους βραβευθέντες και αποφασίζεις ότι οι πιθανότητες να το λάβεις ποτέ, είναι μηδαμινές.
Όταν έμαθα ότι το έργο μου αναγνωρίστηκε με αυτήν την τεράστια διάκριση, αισθάνθηκα μεγάλη τιμή και χαρά. Ύστερα σκέφτηκα όλους τους ανθρώπους, χωρίς τους οποίους δεν θα είχα φτάσει ως εδώ: τους γονείς και τον αδερφό μου, τη γιαγιά μου, την κοπέλα μου, τους φίλους, τους δασκάλους και τους μαθητές μου».
«Μετά», πρόσθεσε, «ήρθε στο μυαλό μου η Ελλάδα που η συνεισφορά της τόσο στα μαθηματικά όσο και την ευρύτερη ανθρώπινη σκέψη ήταν έμπνευση σε όλη μου τη ζωή. Τέλος, θυμήθηκα την πρόσφατη τραγωδία με τις φωτιές της Αττικής και τον άδικο χαμό τόσων ανθρώπων. Όλες αυτές οι σκέψεις συνυπήρχαν στο μυαλό μου, όταν ανέβηκα στη σκηνή για να λάβω το βραβείο και μου έφεραν μεγάλη συγκίνηση».
Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Κ. Δασκαλάκη στρέφονται κυρίως στα υπολογιστικά θεμέλια της Θεωρίας Παιγνίων, σε υπολογιστικά προβλήματα στο σχεδιασμό αγορών, στη θεωρία πιθανοτήτων και στη στατιστική σε υψηλές διαστάσεις, καθώς και τα μαθηματικά και υπολογιστικά θεμέλια της τεχνητής νοημοσύνης. Εκτός από τα διδακτικά καθήκοντά του, είναι κύριος ερευνητής στο Εργαστήριο Επιστήμης και των Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης (Computer Science and Artificial Intelligence Laboratory-CSAIL) του ΜΙΤ. Το ερευνητικό έργο του εστιάζει τελευταία στο «πάντρεμα» των υπολογιστών και της τεχνητής νοημοσύνης με την οικονομία.
Το βραβείο, που δημιουργήθηκε το 1981 προς τιμή του Φινλανδού μαθηματικού Ρολφ Νεβανλίνα και συνοδεύεται από το ποσό των 10.000 ευρώ, απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια (μαζί με το βραβείο Fields) σε έναν επιστήμονα έως 40 ετών, ο οποίος έχει σημαντική συμβολή στα μαθηματικά της επιστήμης των υπολογιστών.
Οι στόχοι της Διεθνούς Μαθηματικής Ένωσης (IMU) είναι η προώθηση της διεθνούς συνεργασίας στα μαθηματικά υποστηρίζοντας και βοηθώντας το Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών (ICM) και άλλες διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις/συνέδρια, επιδιώκει να αναγνωρίσει τις εξαιρετικές ερευνητικές συνεισφορές στα μαθηματικά, μέσω της απονομής επιστημονικών βραβείων και να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει άλλες διεθνείς μαθηματικές δραστηριότητες. Θεωρείται πιθανό να συμβάλει στην ανάπτυξη της μαθηματικής επιστήμης σε οποιαδήποτε από τις πτυχές της, είτε καθαρή, εφαρμοσμένη είτε εκπαιδευτική.
Το βραβείο Rolf Nevanlinna Prize απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια σε επιστήμονες κάτω των 40 ετών που συνεισέφεραν στα μαθηματικά των υπολογιστών. Δίνεται παράλληλα με το βραβείο Fields, που θεωρείται το Νόμπελ των Μαθηματικών.
Στο σχετικό σκεπτικό της βράβευσης του Κ. Δασκαλάκη, η Διεθνής Μαθηματική Ένωση αναφέρει ότι το έργο του «έχει μεταμορφώσει την κατανόησή μας για την υπολογιστική πολυπλοκότητα των θεμελιωδών προβλημάτων στις αγορές, στις δημοπρασίες, στις καταστάσεις ισορροπίας και σε άλλες οικονομικές δομές».
«Ο Κωστής συνδυάζει την εντυπωσιακή τεχνική δεξιoτεχνία με το σπάνιο χάρισμα να εργάζεται πάνω σε προβλήματα που είναι τόσο θεμελιώδη όσο και πολύπλοκα. Είμαστε όλοι τόσο χαρούμενοι, που μάθαμε για την πανάξια αναγνώριση του συναδέλφου μας» δήλωσε η Ντανιέλα Ρας, διευθύντρια του Εργαστηρίου CSAIL του ΜΙΤ.
Το γεγονός που τον κατέταξε στα πιο ιδιοφυή μυαλά και τράβηξε την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας και όλου του κόσμου ήταν πως στα 27 του χρόνια -κι ενώ έκανε ακόμα το μεταπτυχιακό του- πήρε την απόφαση να σταθεί απέναντι στην αήττητη «ισορροπία των παιγνίων», λύνοντας τον γρίφο του Νας μέσα σε έναν χρόνο, ένα μυστήριο που παρέμεινε άλυτο για έξι δεκαετίες.
Ο Κ. Δασκαλάκης, παιδί δύο κρητικής καταγωγής εκπαιδευτικών, είναι αριστούχος απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, όπου εμπνεύσθηκε από το έργο ενός άλλου διακεκριμένου Έλληνα της διασποράς, του καθηγητή Χρήστου Παπαδημητρίου. Το βραβείο Νεβανλίνα είναι η κορυφαία διεθνής διάκρισή του μέχρι σήμερα και του ανοίγει το δρόμο για να συμμετάσχει πλέον στο «Φόρουμ της Χαϊδελβέργης», όπου κάθε χρόνο παίρνουν μέρος οι κάτοχοι των κορυφαίων μαθηματικών βραβείων (Fields, Abel, Turing και Nevanlinna).
Πριν το Nevanlinna, είχε κατακτήσει διάφορα άλλα βραβεία, μεταξύ των οποίων τα «2007 Microsoft Graduate Research Fellowship», «2008 ACM Doctoral Dissertation Award», «Game Theory and Computer Science (Kalai) Prize», «2010 Sloan Fellowship in Computer Science», «2011 SIAM Outstanding Paper Prize», «2011 Ruth and Joel Spira Award for Distinguished Teaching», «2012 Microsoft Research Faculty Fellowship», «2015 Vatican Giuseppe Sciacca Foundation Research and Development Award» και «2018 Google Faculty Research Award».
Σε φετινές του διαλέξεις για την Τεχνητή Νοημοσύνη, το μέλλον της και τα ηθικά διλήμματα που αυτή γεννά έτυχε σε όλες θερμής υποδοχής.