Back to top

Πάσχα στον Πόντο: Γλεντούσαν και τραγουδούσαν συνοδεία ποντιακής λύρας

25/04/2019 - 18:58

Το Πάσχα είναι η μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Οι Πόντιοι προετοιμάζονταν ψυχικά με τη νηστεία και τις αλληλοδιάδοχες γιορτές, που μεσολαβούσαν ως το Πάσχα, για τον εορτασμό της μεγάλης γιορτής. Αποκορύφωμα βέβαια της αναμονής ήταν η Μεγάλη Εβδομάδα, που κλιμάκωνε τα θρησκευτικά αισθήματα από μέρα σε μέρα προετοιμάζοντας τις ψυχές των πιστών για την Ανάσταση του Κυρίου και το Πάσχα.

Οι τρεις μέρες του Πάσχα στον Πόντο λέγονται Λαμπροήμερα και σε πολλές περιοχές γιορτάζονται μέχρι και σήμερα.

Η λύρα, το αγγείο, το νταούλι καθώς και τα άλλα παραδοσιακά μουσικά όργανα του Πόντου πρωταγωνιστούν αυτές τις ημέρες. Χοροί και τραγούδια σε κάθε σπίτι. Για όσους ήταν μαλωμένοι τον προηγούμενο καιρό, αυτή ήταν η κατάλληλη ευκαιρία να συμφιλιωθούν, να φάνε και να χορέψουν μαζί. Τα τραπέζια ήταν γεμάτα με πασχαλινά και παραδοσιακά εδέσματα, και τα κοσμούσαν χρωματιστά αυγά και λαμπροκουλούρες.

Ένα από τα αγαπημένα έθιμα των Ποντίων ήταν το τσούγκρισμα των αυγών, που έπαιρνε διαγωνιστικό χαρακτήρα. Από την αρχή της Σαρακοστής κιόλας (κυρίως οι άντρες), διάλεγαν και φύλαγαν τα γερά αυγά για να τα τσουγκρίσουν μετά την Ανάσταση. Το έθιμο θέλει να τηρείται το τσούγκρισμα τις τρεις μέρες του Πάσχα: Την πρώτη χτυπούν με το «μυτίν», τη δεύτερη με τον «κώλον» και την τρίτη με την «κοιλίαν». Πολλοί έφτιαχναν και τα τσιχτσιράνεα ωβά (αυγά που ψήνονταν στη χόβολη με συγκεκριμένο τρόπο, για να γίνουν γερά και σφιχτά και να σπάσουν το αυγό του «αντιπάλου»).

Μέχρι την τρίτη μέρα του Πάσχα, στα σπίτια των Ποντίων το τραπέζι ήταν πάντα γεμάτο, ο κόσμος διασκέδαζε με τραγούδια και χορό, και οι ευχές για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Θεανθρώπου είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι ερωτευμένοι περίμεναν με ανυπομονησία το Πάσχα για να δώσουν το πασχαλινό φιλί, όπως επιβεβαιώνουν και οι παρακάτω στίχοι:

Εγώ ατέν εφίλεσα τη Λαμπρής την ημέραν
ας σα γλυκέα τα χείλοπα τ’ς κάτ’ έκοφτα κι επαίρα.

Πηγή: pontos-news.gr