Ηταν βράδυ 1ης Ιουνίου 2014, όταν το τηλέφωνο της Ελένης Βρεττού χτύπησε και στην άλλη άκρη της γραμμής βρισκόταν ένας αστυνομικός της Τροχαίας, ο οποίος της ζητούσε να πάει επειγόντως στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, γιατί ο αδελφός της ο Γιάννης είχε ένα ατύχημα με τη μηχανή. Μερικά χιλιόμετρα μακριά και συγκεκριμένα στο Ωνάσειο, ο Νίκος Αδάμος περίμενε να βάλει μηχανική καρδιά, έτσι ώστε να κερδίσει λίγο χρόνο μέχρι να έρθει η σειρά του στη λίστα μεταμοσχεύσεων.
«Από την πρώτη στιγμή μάς είχαν πει πως περιμέναμε ένα θαύμα και εμείς πιστεύαμε σε αυτό, δεν είχε ξεκαθαρίσει αν είναι κλινικά νεκρός και ήταν κάτι το οποίο δεν μας έλεγαν, πιθανότατα για να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε τι γίνεται και γιατί ίσως και εκείνοι δεν ήξεραν ότι είναι πράγματι τελεσίδικη κατάσταση», λέει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η Ελένη Βρεττού, η οποία έχασε τον αδελφό της, στις 23 Ιουνίου 2014.
Ο Νίκος Αδάμος, που είχε πάθει έμφραγμα, είχε κάνει bypass και υπήρξαν επιπλοκές στην υγεία του, ήταν ήδη στην Εντατική (σε μια ειδική μονάδα για αυτούς που περιμένουν μόσχευμα). Ωστόσο, εξαιτίας ενός μικροβίου που κόλλησε, οι γιατροί αναγκάστηκαν να τον κρατήσουν σε καταστολή για 8 ημέρες και έτσι ανέβηκε στην πρώτη θέση της λίστας μεταμοσχεύσεων λόγω προτεραιότητας.
Στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, οι μέρες για την οικογένεια Βρεττού περνούσαν αφόρητα δύσκολα. Ο Γιάννης, που είχε χτυπήσει πολύ σοβαρά στο κεφάλι, δεν έδειχνε να έχει σημάδια βελτίωσης, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλαν οι θεράποντες ιατροί. «Οσο περνούσαν οι μέρες, είχε γίνει και το χειρουργείο, οι μετρήσεις που έδειχναν πόσο οξυγονώνεται ο εγκέφαλος δεν ήταν αυτές που έπρεπε και καταλάβαμε τι γίνεται», σημειώνει η κ. Βρεττού. Στο νοσοκομείο, εργαζόταν και ένας γιατρός που ήταν φίλος της οικογένειας και τους είπε: «Ξέρετε πως στην ουσία ο Γιάννης έχει “φύγει”, σκεφτείτε μήπως μέσω εκείνου σώσετε κάποιον άλλο άνθρωπο».
Η κ. Βρεττού θυμάται ότι μίλησε με τη θεία της, η οποία έχει χάσει και εκείνη παιδί και της ζήτησε να προετοιμάσει τη μητέρα της. «Μίλησα κι εγώ με τη μαμά μου και πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε στη δωρεά οργάνων. Ο κολλητός του Γιάννη, Αλέξανδρος, μας είπε ότι σε σχετική κουβέντα που είχαν κάνει κάποτε, δεν θα ήθελε να είναι “φυτό” και θα προτιμούσε να δώσει τα όργανά του. Αλλωστε κι εμείς ξέραμε πως δεν θα άντεχε να είναι φυτό, να μη βλέπει, οπότε η απόφαση ήταν σχεδόν μονόδρομος».
Στο Ωνάσειο, η οικογένεια Αδάμου περνούσε το δικό της «Γολγοθά». «Ημασταν τρία άτομα στην Εντατική, ένα παιδί 23 ετών, στη μέση εγώ και από την άλλη ένας 51 ετών. Βάζουν μηχάνημα στον πρώτο, τον 23χρονο, ο οποίος πέθανε ύστερα από μία εβδομάδα. Βάζουν στον δεύτερο, τον 51χρονο, πέθανε και εκείνος ύστερα από ένα μήνα. Είχα μείνει μόνο εγώ και τη… γλίτωσα τελευταία στιγμή», λέει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο Νίκος Αδάμος.
Ο κ. Αδάμος είχε ξεμπαρκάρει όταν έπαθε έμφραγμα στο χωριό του, στον Βόλο. Πήγε στη Λάρισα και έκανε bypass, ωστόσο κάτι δεν πήγαινε καλά. «Ηταν πρησμένα τα πόδια μου, δεν μπορούσα να περπατήσω και ξαναπάω νοσοκομείο και μου είπαν ότι έχω υγρά και ότι πρέπει να με κρατήσουν για να τα βγάλουμε αλλά επειδή ήταν ιδιωτικό και έπρεπε να πληρώσω, αναγκαστικά πήγα σε δημόσιο στη Λάρισα», σημειώνει.
«Κόλλησα πνευμονία και έρχομαι στο Λαϊκό. Κατά τον Νοέμβριο και επειδή η καρδιά μου δεν δούλευε μου έβαλαν ένα μηχάνημα, την καρδιακή αντλία (η καρδιά έχει μια μεμβράνη στη μέση, λέγεται μεσοκοιλιακό τοίχωμα) και αυτό είχε νεκρώσει, υπολειτουργούσε και μου είχαν βάλει το μηχάνημα, που είχα 6 μήνες για να αιματώνονται και τα άλλα όργανα για να μην πάθω ανεπάρκεια, αφού προοριζόμουν για μόσχευμα», συμπληρώνει.
Η οικογένεια Βρεττού είχε πάρει τη μεγάλη απόφαση να δωρίσει τα όργανα του Γιάννη. Μάλιστα, πριν από αυτό δεν είχαν σκεφτεί ποτέ τη δωρεά οργάνων, ήταν για αυτούς ένα μακρινό σενάριο, το οποίο διαδραματιζόταν κάπου αλλού. Η ζωή όμως είχε άλλα σχέδια και έτσι «αποφασίσαμε, αφού βλέπαμε ότι ο δικός μας άνθρωπος “φεύγει”, γιατί να μη γυρίσουμε κάποιον άλλο πίσω… Εχω δυνατή μητέρα», λέει χαμογελώντας η κ. Βρεττού. Το ίδιο ισχύει και για την οικογένεια Αδάμου, οι οποίοι μόλις άκουσαν ότι ο άνθρωπός τους θα χρειαστεί μόσχευμα τους φάνηκε σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας και το πρώτο πράγμα που σκέφτηκαν ήταν υπέρογκα ποσά.
Την Παρασκευή 21 Ιουνίου ενημέρωσαν το νοσοκομείο πως επιθυμούν ο Γιάννης να γίνει δωρητής οργάνων και την επόμενη μέρα συμπλήρωσαν τα έγγραφα. Επειτα έγιναν τα απαραίτητα τεστ για να διαπιστωθεί ο εγκεφαλικός θάνατος και επειδή «ήταν Σάββατο και καλοκαίρι, γύρισαν τους γιατρούς πίσω για να κάνουν τις αιματολογικές, να πάρουν τα δείγματα και να βρουν συμβατό δότη», σημειώνει η κ. Βρεττού.
Το χειρουργείο πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουνίου 2014 και ο Γιάννης δώρισε, πέρα από την καρδιά του, που έλαβε ο Νίκος Αδάμος, τα δύο του νεφρά. Λήπτες, όπως είπε στην οικογένεια ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, ήταν μια γυναίκα 50 χρόνων και ένας άνδρας 45 χρόνων, στην Αττική.
Φιλικές σχέσεις διατηρούν, πλέον, οι δύο οικογένειες
Οι οικογένειες Αδάμου και Βρεττού.
Τέσσερα χρόνια μετά, οι δύο οικογένειες διατηρούν άριστες φιλικές σχέσεις, μιας και η ζωή αποδεικνύει περίτρανα πως όλα τα πράγματα μπορούν να έχουν και τη θετική τους πλευρά.
Η οικογένεια του Γιάννη ήθελε εξαρχής να βρει τον άνθρωπο ο οποίος έχει την καρδιά του παιδιού της. Στις 40 μέρες που είχε φύγει από τη ζωή, έλαβαν από τον Νίκο Αδάμο ένα ευχαριστήριο γράμμα που ήρθε σε αυτούς μέσω του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, δηλαδή ανώνυμα. «Εμείς αυτό το γράμμα το δημοσιεύσαμε στο facebook και από τις πολλές κοινοποιήσεις, επικοινώνησε μαζί μου ο πρόεδρος του Συλλόγου των Μεταμοσχευμένων και μου είπε ότι ξέρει τον Νίκο, ότι πάει καλύτερα αλλά έπρεπε να αφήσουμε να περάσει λίγο ο καιρός και θα τα ξαναλέγαμε».
Μερικούς μήνες αργότερα, έγιναν φίλοι στο facebook. Μάλιστα, είχε δει το γράμμα του αλλά δεν ήθελε να πει κάτι, καθώς όλο αυτό που είχε συμβεί ήταν «φρέσκο». «Με αφορμή τα γενέθλιά του, αποφάσισα να του στείλω ευχές και του έγραψα, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να ήταν αυτός που πήρε την καρδιά του αδερφού μου. Το Πάσχα ξαναμιλήσαμε και λίγο μετά ήρθε στην Αθήνα», θυμάται η Ελένη Βρεττού.
Η πρώτη συνάντηση είχε ανάμικτα συναισθήματα σημειώνουν και οι δύο στον «Ε.Τ.» της Κυριακής. Ο Νίκος Αδάμος δεν θα ξεχάσει ποτέ την πρώτη φορά που είδε τη μητέρα του Γιάννη, Ευγενία, αφού εκείνη τον πήρε μια μεγάλη αγκαλιά και έβαλε το κεφάλι της στο στήθος του για να ακούσει την καρδιά του παιδιού της. Κάθε φορά τού λέει «έλα εδώ, να πάρω τη δόση μου», ακούγοντας κάθε φορά την καρδιά του παιδιού της.
Δεν… τρέχει η δωρεά οργάνων στην Ελλάδα
Η Ελλάδα φαίνεται πως δεν μπορεί να συναγωνιστεί άλλα κράτη στη δωρεά οργάνων, μιας και τα στοιχεία μαρτυρούν πως βρίσκεται ακόμα αρκετά πίσω. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018, είχαν πραγματοποιηθεί 102 μεταμοσχεύσεις. Το 2017 ο αριθμός ήταν 212, ενώ το 2016 υπήρξε πτώση, καθώς έγιναν μόλις 151 μεταμοσχεύσεις. Το έτος που η χώρα τα πήγε καλά ήταν το 2008, καθώς έγιναν 318 μεταμοσχεύσεις και ήταν μάλιστα οι περισσότερες που έχουν πραγματοποιηθεί από το 2001 μέχρι σήμερα.
Το 2014, που έγινε η μεταμόσχευση στον Νίκο Αδάμο, έγιναν συνολικά 12 μεταμοσχεύσεις καρδιάς, 90 νεφρού, 27 ήπατος, 1 διπλή νεφρού – ήπατος και από ζώντα δότη νεφρού 42. Συνολικά, δηλαδή, έγιναν 172 μεταμοσχεύσεις.
Με πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Υγείας, προωθείται η αυτονομία της επιλογής για το εάν κάποιος θέλει να γίνει δωρητής οργάνων ή όχι.
Σύμφωνα με αυτή, κάθε ενήλικος μπορεί να δηλώσει τη βούλησή του να δωρίσει όργανά του σε περίπτωση εγκεφαλικού θανάτου και να εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών. Στη συγκεκριμένη, λοιπόν, περίπτωση που έχει δηλώσει την επιθυμία αφαίρεσης οργάνων και ιστών, αυτό θα συμβεί χωρίς τη συγκατάθεση της οικογένειάς του. Αντίστοιχα, κάθε πολίτης μπορεί να εκφράσει την αντίθεσή του στη δωρεά οργάνων και ιστών συμπληρώνοντας δήλωση άρνησης με την οποία εγγράφεται στο Μητρώο Αρνητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανακληθεί όποια από τις δύο αποφάσεις.
Η οικογένειά εμπλέκεται, όπως ορίζει η απόφαση, μόνο στην περίπτωση που ενήλικος πολίτης επέλθει σε κατάσταση εγκεφαλικού θανάτου και διαπιστωθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων ότι δεν είναι ενταγμένος ούτε στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών ούτε στο Μητρώο Αρνητών. Τότε καλείται να πάρει την απόφαση η οικογένεια.
Πηγή: Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής