Back to top

Κεφαλή Μινώταυρου 7.000 χρόνων βρέθηκε στην Σερβία! Η «λατρεία των βουκρανίων» από την Κρήτη και την Θράκη στα κεντρικά Βαλκάνια

15/03/2019 - 08:29

Κεφαλή Μινώταυρου 7.000 χρόνων βρέθηκε στην Σερβία! Η «λατρεία των βουκρανίων» από την Κρήτη και την Θράκη στα κεντρικά Βαλκάνια

Του Γιώργου Λεκάκη

Ένα αρχαίο τελετουργικό διακοσμητικό αντικείμενο, ένα κεφάλι ταύρου, που λέγεται βουκράνιο / bucranium, 7.000 χρόνων, ανήκει στον λεγόμενο «πολιτισμό Βίντσα»…
Βρέθηκε στο Belo brdo, κοντά στο Βελιγράδι, την πρωτεύουσα της Σερβίας.

Το μέρος αυτό έχει δώσει ευρήματα από το 5700 π.Χ. τουλάχιστον («πολιτισμός Starčevo»).
Είναι ένα έργο τέχνης της νεολιθικής περιόδου, περίπου του 5000 - 4500 π.Χ.
Αυτό το συγκεκριμένο βουκράνι έγινε με χρήση πραγματικών κεράτων βοοειδούς ! Ενώ το κεφάλι είναι από κατασκευασμένο από πηλό!
Χρησιμοποιείτο, λένε, ως διακόσμηση σε τοίχο σπιτιού!
Ευρίσκεται στην Συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σερβίας στο Βελιγράδι!

Εμείς βέβαια, στην θέα αυτού του ευρήματος, αναγνωρίζουμε τον δικό μας Μινώταυρο.

Η χρήση των βουκρανίων στην περιοχή Vinča ομοιάζει με εκείνες που βρέθηκαν ότι χρησιμοποιήθηκαν - και μάλιστα ήταν πολύ κοινή διακόσμηση - σε νεολιθικά σπίτια στο Çatalhöyük της Ανατολίας – νυν Τουρκία! Αυτό, λοιπόν, μαρτυρεί στενές πολιτιστικές συνδέσεις, μεταξύ των νεολιθικών πολιτισμών, από τα Βαλκάνια, την Μικρά Ασία και την Κρήτη, η οποία είναι η κοιτίδα τους, δηλαδή το μινωικό υπόβαθρο του πλανήτη!

Οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές στην Vinča πραγματοποιήθηκαν από τον Σέρβο αρχαιολόγο Miloje Vasić, το 1908. Διακόπηκαν από το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και, εκτός από μια σύντομη περίοδο το 1924, ο Vasić δεν μπόρεσε να βρει την απαραίτητη χρηματοδότηση για να τις συνεχίσει, από την πτωχή μεταπολεμική γιουγκοσλαβική κυβέρνηση. Έτσι ήρθε η οικονομική υποστήριξη του Βρετανού επιχειρηματία και αρχαιολόγου sir Charles Hyde… Έτσι, οι ανασκαφές, συνεχίσθηκαν, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, το 1929-1931. Κέρδισαν το ενδιαφέρον του βρετανικού Τύπου και τον χώρο επισκέφθηκαν «εξέχουσες προσωπικότητες και διανοούμενοι» της εποχής: John Myres, Veselin Čajkanović, W. A. Hurtley, Bogdan Popović, κ.ά. Έτσι, τα ευρήματα από αυτές τις ανασκαφές… κατέληξαν σε διάφορα μουσεία του… Ηνωμένου Βασιλείου, όπως το Ashmolean και το Βρετανικό Μουσείο… Νέες ανασκαφές άρχισαν το 1978 υπό την αιγίδα της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών. Δυστυχώς στα 47 χρόνια μεταξύ των ανασκαφών, η περιοχή υπέστη σημαντικές ζημιές από λαθρανασκαφές και λεηλασίες… Έτσι δεν είναι σε θέση να μας δώσει όλες τις πληροφορίες που θα έπρεπε…

Το Belo brdo ήταν ένα σημαντικό κέντρο του πολιτισμού Βίντσα και, στην αιχμή του, θα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς της Νεολιθικής Ευρώπης. Ωστόσο, εγκαταλείφθηκε το 4900 π.Χ.
Επί Starčevo και Vinča στο Belo Brdo τα σπίτια ήταν κατασκευασμένα κυρίως από ξύλο και πηλό, είχαν μόνωση, διακόσμηση με βαφές και επενδύσεις στους τοίχους. Είχαν μεγάλα ορθογώνια κτήρια (40 x 60 τ.μ.), με έπιπλα. Ο οικισμός ήταν οργανωμένος σε ευθείες οδούς. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν σιτηρά (einkorn, emmer και κριθάρι), εξέτρεφαν κατοικίδια ζώα (κυρίως βοοειδή, αίγες, πρόβατα, χοίρους), κυνηγούσαν και αλίευαν…
Το Belo Brdo εξελίχθηκε σε τελετουργικό κέντρο για ολόκληρη την περιοχή. Άνθισε η κατασκευή διαφόρων ειδών λατρευτικών αντικειμένων. Αλλά η πρώτη ύλη για τα αντικείμενα αυτά έπρεπε συχνά να εισάγεται από μεγάλη απόσταση. Άρα είχε μεγάλο δίκτυο ανταλλαγής και εμπορίου! Η «λατρεία των βουκρανίων» με τα βαμμένα κρανία βοοειδών, στερεωμένα στο εσωτερικό των σπιτιών, θεωρείται ότι ήταν πρακτική που συνδέεται με τον πλούτο των νοικοκυριών που εξέτρεφαν βοοειδή! 
Αυτό όμως, δεν είναι παρά η λατρεία του Ταύρου, που οι Κρήτες διέδωσαν τότε σχεδόν σε όλον τον κόσμο!
Το Belo Brdo έγινε και κέντρο ανταλλαγής διακοσμητικών αντικειμένων από κελύφη, ειδωλίων, και εμφανίζεται και μια πρώιμη γραφή (σύμβολα Vinča), που ίσως να υποδηλώνει ανταγωνισμό διαφορετικών παραγωγικών ομάδων, που προσπαθούσαν να ασκήσουν τον έλεγχο στα τελετουργικά αγαθά…

Όσο κι αν προσπαθούν να παραπλανήσουν με νέο-εφευρισκόμενες «ορολογίες», όπως «πολιτισμός Starčevo», «πολιτισμός Vinča», κλπ. εμείς δεν παύουμε να βλέπουμε τον πελασγικό, κρητικό και θρακικό υπόβαθρο όλων αυτών, αφού γνωρίζουμε καλά την σχέση των Κρητών με τον ιερό τους ταύρο και των Βιστώνων Θρακών με τα βοοειδή, που πρώτοι αυτοί εξημέρωσαν και διέδωσαν, και από τους Βίστωνες ονομάσθηκαν οι βίσσωνες…