Τον «μακρύ δρόμο» που καλείται να διανύσει η Ελλάδα μετά την επικείμενη εκπνοή του τρίτου προγράμματος προσαρμογής, προκειμένου να επιστρέψει με επιτυχία στις διεθνείς αγορές, αναδεικνύει σε σχόλιό της η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt. «Η Ελλάδα απέχει ακόμη πολύ από το να επιστρέψει τις κεφαλαιαγορές» εκτιμά η οικονομική εφημερίδα, τονίζοντας ότι παρά το εξαιρετικά σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που κλήθηκε να υλοποιήσει η χώρα, «οι μεταρρυθμίσεις δεν επιτρέπεται να ατονήσουν μετά την τελευταία δανειακή δόση από την Ε.Ε.».
Ο Γερμανός αρθρογράφος αμφισβητεί το αφήγημα του Επιτρόπου Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί περί «επιστροφής στην ομαλότητα» και σχολιάζοντας πως «ακόμη κι αν ο Έλληνας ασθενής πήρε εξιτήριο από την εντατική μετά από 8,5 χρόνια, η χώρα έχει ακόμη μπροστά της μια μακρά περίοδο αποκατάστασης μέχρις ότου μπορέσει να ξανασταθεί με σιγουριά στα δικά της πόδια».
Η εφημερίδα κάνει λόγο για «μέτρια αποτελέσματα» των προγραμμάτων προσαρμογής της Ελλάδας. «Στο πεδίο της δημοσιονομικής εξυγίανσης η Αθήνα είχε μεγαλύτερη επιτυχία από κάθε άλλη χώρα της κρίσης στην Ευρωζώνης. Αυτό ήταν όμως απαραίτητο, δεδομένου ότι πουθενά αλλού δεν ήταν τόσο καταστροφικό το σημείο εκκίνησης», επισημαίνει ο αρθρογράφος. «Οι όροι λιτότητας ήταν υπερβολικά σκληροί. Οδήγησαν την Ελλάδα στη βαθύτερη και πιο μακρόχρονη ύφεση που έχει περάσει ευρωπαϊκή χώρα σε περίοδο ειρήνης» συνεχίζει, προσθέτοντας πως «μια χαλάρωση της πιεστικής λιτότητας θα μπορούσε να είχε δώσει νωρίς αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία και να είχε μετριάσει την ανθρωπιστική καταστροφή από την οποία υποφέρει η Ελλάδα μέχρι και σήμερα».
Ο αρθρογράφος μοιράζει τις ευθύνες για τη μη λήψη αποτρεπτικών μέτρων τόσο στους δανειστές όσο και στις ελληνικές κυβερνήσεις που δεν προέβησαν σε λήψη διαρθρωτικών μέτρων που θα καθιστούσαν την Ελλάδα ανταγωνιστικότερη.
Δίνει επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ως «κλειδί» για διαρκή ανάπτυξη που θα απελευθερώσει την Ελλάδα από την «παγίδα του χρέους». Σύμφωνα με την Handelsblatt, «ακόμη πιο σημαντικό είναι η Ελλάδα να προσπαθήσει να κερδίσει εμπιστοσύνη παραμένοντας σε τροχιά μεταρρυθμίσεων μετά το τέλος του προγράμματος».
«Όμως δυστυχώς υπάρχουν ενδείξεις ότι συμβαίνει το αντίθετο» παρατηρεί ο αρθρογράφος, εγκαλώντας τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για δηλώσεις περί λήψης μέτρων στα οποία ο ίδιος δεν πιστεύει, αλλά αναγκάζεται να εφαρμόσει υπό την πίεση των δανειστών. «Αυτά είναι λανθασμένα μηνύματα» σχολιάζει, προσθέτοντας πως «ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορεί να περιμένει ‘πολιτικές εκπτώσεις’ στις αγορές» καθώς αυτές, «δεν δείχνουν έλεος».
«Οι πυρκαγιές χαλάνε τα σχέδια του Αλ. Τσίπρα»
Σε άλλο άρθρο της η Handelsblatt εστιάζει στις επιπτώσεις που είχαν οι φονικές πυρκαγιές στην Αττική στα σχέδια της κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι «η φωτιά επισκιάζει την ολοκλήρωση των προγραμμάτων βοήθειας». Όπως αναφέρει συγκεκριμένα «ο Έλληνας πρωθυπουργός ήθελε να γιορτάσει το τέλος της δανειακής βοήθειας με μια μεγάλη φιέστα. Όμως μετά την καταστροφική μεγάλη πυρκαγιά δεν θα γίνει τίποτα».
Ο αρθρογράφος σχολιάζει ότι «επρόκειτο να γίνει ένα εντυπωσιακό σόου στην Πνύκα. (…) Αστέρας της βραδιάς: ο Αλέξης Τσίπρας. Οι κομπάρσοι: γνωστοί πολιτικοί από όλη την Ευρώπη». Ωστόσο, μετά την πύρινη τραγωδία στην ανατολική Αττική ο Έλληνας πρωθυπουργός «ματαίωσε τη σχεδιαζόμενη φιέστα», παρατηρεί η εφημερίδα.
Το άρθρο επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «η έξοδος από τα προγράμματα βοήθειας (…) επρόκειτο να ανοίξει τον δρόμο για την επανεκλογή του 44χρονου (Τσίπρα) την επόμενη χρονιά».
«Του χρόνου ο Τσίπρας θα πρέπει να τεθεί στην κρίση των ψηφοφόρων. Όμως για το 2019 σχεδιάζονται νέες περικοπές συντάξεων, ενώ το 2020 ακολουθούν αυξήσεις φόρων. Αυτά επιδεινώνουν την ατμόσφαιρα» επισημαίνει το δημοσίευμα, προσθέτοντας ότι «και στις δημοσκοπήσεις ο ΣΥΡΙΖΑυπολείπεται κατά περίπου 13 ποσοστιαίες μονάδες της Ν.Δ.» με τον κ. Τσίπρα προσωπικά να «παίρνει κακή βαθμολογία», καθώς «67% εκφράζουν αρνητική γνώμη για τον Πρωθυπουργό».
Stuttgarter Nachrichten: «Μάχη επιβίωσης»
Στη «μάχη επιβίωσης» που δίνουν πολλοί Έλληνες αναφέρεται από την πλευρά της η Stuttgarter Nachrichten, σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα. «Στις 20 Αυγούστου ολοκληρώνεται το πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα. Ωστόσο δεν είναι ορατή μια αποκλιμάκωση της κατάστασης για τους ανθρώπους στη χώρα – αντιθέτως: Πολλοί Έλληνες απειλούνται να βρεθούν στο μέλλον αντιμέτωποι με τη φτώχεια και να μείνουν άστεγοι» σημειώνει.
Το ρεπορτάζ που δημοσιεύει η εφημερίδα της Στουτγκάρδης επικαλείται παραδείγματα εξαιρετικά φτωχών νοικοκυριών στην Αθήνα, ανθρώπων που μετά βίας κατορθώνουν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, ατόμων που έχασαν τις δουλειές τους και φοβούνται για το τι τους περιμένει στη συνέχεια.
Ο αρθρογράφος αναφέρεται στο εξαιρετικά βαρύ τίμημα που είχαν για τη χώρα τα προγράμματα λιτότητας. «Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε περισσότερο από ένα τέταρτο. Δεκάδες χιλιάδες εταιρείες χρεοκόπησαν. Τα εισοδήματα μειώθηκαν κατά ένα τρίτο και η ανεργία αυξήθηκε από 7,5% σε 27%. Το επίδομα ανεργίας (…) καταβάλλεται το πολύ για έναν χρόνο. Ένα κατώτατο επίδομα διαβίωσης, όπως το Hartz IV (στη Γερμανία), δεν υπάρχει. Επομένως συχνά από την ανεργία δεν υπολείπεται παρά ένα μικρό βήμα για να μείνει κανείς άστεγος» παρατηρεί η εφημερίδα.