Ένα σημαντικό βήμα προς την ανάπτυξη εξέτασης αίματος που εντοπίζει τον καρκίνο φαίνεται πως έκαναν επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμεσα στους οποίους είχε ηγετικό ρόλο ο έλληνας ογκολόγος Νικόλας Παπαδόπουλος.
Η αιματολογική εξέταση, που αποκαλείται CancerSEEK, μετρά τα επίπεδα οκτώ πρωτεϊνών και 16 γενετικών μεταλλάξεων στο ανθρώπινο σώμα ώστε να εντοπίσει τα «ίχνη» που απελευθερώνουν στο αίμα οι κακοήθεις όγκοι.
Για την ώρα το τεστ εστιάζει σε οκτώ τύπους καρκίνου: των ωοθηκών, του μαστού, του συκωτιού, του στομάχου, του παγκρέατος, του οισοφάγου, του πνεύμονα και τον ορθοκολικό καρκίνο. Για πεντε από αυτούς τους τύπους της ασθένειας δεν υπάρχουν διαθέσιμα τεστ προληπτικού ελέγχου.
Ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς δοκίμασε το τεστ σε 1.005 καρκινοπαθείς που δεν έχουν υποστεί μετάσταση και διέγνωσε με ακρίβεια την ασθένειας στο 70% των περιπτώσεων, κατά μέσο όρο. Τα συμπεράσματα των δοκιμών δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Science.
Με δεδομένο ότι η ταχύτητα με την οποία γίνεται η διάγνωση είναι κρίσιμη, το νέο τεστ θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια ζωές, ειδικά εάν συνδυαστεί με συμβατικές διαγνωστικές μεθόδους. Ειδικά ο καρκίνος στο πάγκρεας συνήθως εντοπίζεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο και συνήθως καταλήγει στο θάνατο του ασθενούς.
Εάν οι επιστήμονες διευρύνουν τον αριθμό των πρωτεϊνών και μεταλλάξεων στο DNA που ψάχνει το CancerSEEK το τεστ θα μπορεί, θεωρητικά, να εντοπίσει περισσότερους τύπους καρκίνου.
Μία από τις επόμενες προκλήσεις για το CancerSEEK είναι να αποδείξει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με απόλυτη επιτυχία σε υγιή άτομα, άρα ότι μπορεί να διακρίνει ανάμεσα σε ασθενείς και υγιείς.
Τα έως τώρα δείγματα πάντως είναι ενθαρρυντικά, καθώς στο τεστ στο Τζονς Χόπκινς ελέγχθηκαν και περίπου 800 υγιείς εθελοντές και βγήκαν «καθαρά» σε πάνω από 99% των περιπτώσεων.
Αναμένονται πλέον τα αποτελέσματα αυτής της επόμενης δοκιμής, 5ετούς διάρκειας, που γίνεται σε περίπου 50.000 γυναίκες ηλικίας 65 έως 75 ετών, οι οποίες δεν έχουν νοσήσει από καρκίνο έως τώρα.
«Η χρήση ενός συνδυασμού επιλεγμένων βιοδεικτών για την έγκαιρη ανίχνευση έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τον τρόπο που ελέγχουμε την παρουσία του καρκίνου και βασίζεται στην ίδια λογική που χρησιμοποιούμε συνδυασμούς φαρμάκων για να θεραπεύσουμε τους καρκίνους» δήλωσε ο Νικόλας Παπαδόπουλος, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
Σχετικά με το πόσο αξιοποιήσιμο είναι στην πράξη, τόνισε ότι «ένα τεστ δεν χρειάζεται να είναι τέλειο, για να είναι χρήσιμο».