Μια ομάδα εννέα Ελλήνων προπτυχιακών φοιτητών κατέκτησε χάλκινο μετάλλιο στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας iGEM 2018, που πραγματοποιήθηκε στην Βοστώνη των ΗΠΑ, σχεδιάζοντας ένα διαγνωστικό τεστ για την ανίχνευση του ιού MERS-CoV.
Την ομάδα αποτελούσαν οι Γιάννης Ντέκας, Μαρία Λίτσα, Βασίλης Κρόκος, Νέλλη Κανάτα, Ξανθή-Λήδα Κατωπόδη, Ναταλία Μπαρτζώκα και Έλενα Κωσταδήμα της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Στέλιος Κοτζαστράτης του Τμήματος Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πάνος Σπαθάρας του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η όλη προσπάθεια πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Εργαστηρίου Μοριακής Ιολογίας του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ (ΕΙΠ) και της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, με υπεύθυνους την εντεταλμένη ερευνήτρια δρα Π. Φωκά και τον επίκουρο καθηγητή Ε.Τόπακα αντίστοιχα. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν επίσης τα εργαστήρια Μοριακής Βιολογίας & Ανοσοβιοτεχνολογίας και Ιατρικής Μικροβιολογίας του ΕΙΠ.
Αξιοποιώντας τα εργαλεία της συνθετικής βιολογίας, οι Έλληνες φοιτητές ανέπτυξαν ένα μηχανισμό για την άμεση διάγνωση του ιού MERS-CoV, που μπορεί να αξιοποιηθεί για την έγκαιρη αντιμετώπιση μιας πιθανής επιδημίας.
Ο MERS-CoV (Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus) χαρακτηρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως ένας από τους πιο επικίνδυνους για την πρόκληση επιδημίας. Παρουσιάζει συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος και υψηλό ποσοστό θνησιμότητας (περίπου 35%). Είναι ενδημικός στην Μέση Ανατολή, ωστόσο έχει προκαλέσει επιδημία σε απομακρυσμένες περιοχές και αποτελεί προτεραιότητα στην έρευνα της ταξιδιωτικής ιατρικής. Ένα κρούσμα του έχει υπάρξει και στην Ελλάδα.
Οι Έλληνες φοιτητές σχεδίασαν το γρήγορο και οικονομικό διαγνωστικό τεστ GENOMERS, που ανιχνεύει το γενετικό υλικό του ιού. Η καινοτομία έγκειται στο ότι η διάγνωση γίνεται με την χρήση ενός γλυκομέτρου, που τυπικά χρησιμοποιείται για την μέτρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα των διαβητικών.
Το προτεινόμενο τεστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε υγειονομική εγκατάσταση, όπως νοσοκομεία ή μονάδες έκτακτης ανάγκης σε αεροδρόμια. Το GENOMERS υπερτερεί έναντι των υπαρχουσών μεθόδων διάγνωσης για τον ιό, όσον αφορά το κόστος, την ταχύτητα και το ότι δεν απαιτεί εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό.