Μετά την αεροπορική τραγωδία με το Antonov, το βράδυ του Σαββάτου στην Καβάλα, και με τις έρευνες για το φορτίο που μετέφερε να συνεχίζονται, σε εξέλιξη βρίσκεται και ένα διπλωματικό θρίλερ.
Ο πρέσβης της Ελλάδας στο Βελιγράδι, συμφωνα με διπλωματικές πηγές, με εντολή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, που δόθηκε το μεσημέρι θα πραγματοποιούσε διάβημα αναφορικά με την ανάγκη πρότερης ενημέρωσης της ελληνικής πλευράς από τη σερβική για την φύση του φορτίου του αεροσκάφους Antonov που κατέπεσε πλησίον της Καβάλας.
Ανήξερος ο Σέρβος πρόεδρος
Ωστόσο, ότι δεν έχει λάβει γνώση για το γεγονός δήλωσε ο Σέρβος πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς (Aleksandar Vucic), το βράδυ της Δευτέρας, σύμφωνα με δημοσίευμα στην ιστοσελίδα Telegraf με τον τίτλο: «Vučić: Τηρήθηκαν όλες οι διαδικασίες, θα δούμε τι γράφεται στη διακοίνωση της Ελλάδας».
Όπως αναφέρεται ο Σέρβος πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, σε ερώτηση δημοσιογράφου για το πώς σχολιάζει το γεγονός ότι τα ελληνικά ΜΜΕ, επικαλούμενα διπλωματικές πηγές, ανέφεραν ότι οι Έλληνες έκαναν διάβημα διαμαρτυρίας στη σερβική πρεσβεία στην Ελλάδα, ο Βούτσιτς είπε: «Δεν έχω γνώση, δεν είμαι στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, διάβασα ότι πρόκειται να υποβάλλουν διάβημα διαμαρτυρίας στην πρεσβεία μας στην Ελλάδα, αλλά δεν ξέρω για ποιον λόγο».
Ανέφερε ότι πριν ξεκινήσει τη σημερινή ενημέρωση προς το κοινό, ο υπουργός Άμυνας (αναφέρεται λανθασμένα ως Εξωτερικών), Nebojša Stefanović, τον πήρε τηλέφωνο και τον ενημέρωσε ότι τα πάντα σχετικά με αυτό το θέμα τηρήθηκαν μέχρι την τελευταία διαδικασία και ότι όλα ήταν διαφανή.
«Θα περιμένουμε λοιπόν να δούμε τι γράφεται στη διακοίνωση», πρόσθεσε.
Μυθεύματα τα όσα αναφέρονται
Ανακοίνωση για το ζήτημα εξέδωσε το βράδυ της Δευτέρας και το υπoυργείο Άμυνας της Σερβίας, χαρακτηρίζοντας μηθεύματα πολλά από όσα αναφέρονται σε δημοσιεύματα σε σχέση με τη συντριβή του Antonov.
Ειδικότερα, στην ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Άμυνας της Σερβίας, αναφέρεται ότι λόγω των πολυάριθμων αναληθειών και μυθευμάτων που δημοσιεύονται σε σχέση με τη συντριβή του αεροπλάνου στην Ελλάδα, το οποίο απογειώθηκε από τη Νις και μετέφερε προϊόντα της σερβικής αμυντικής βιομηχανίας, τονίζεται ότι η Σερβία έχει εκπληρώσει όλες τις διεθνείς υποχρεώσεις και ενήργησε σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες διεθνείς κανονισμούς.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι παρόλο που έχει ενημερωθεί το κοινό λεπτομερώς για την υπόθεση, εξαιτίας παραποιήσεων από ορισμένους κύκλους που θέλουν να βλάψουν τη φήμη της Σερβίας, επαναλαμβάνεται ότι το αεροπλάνο Antonov-12, το οποίο ανήκει στην ουκρανική εταιρεία «Meridian LTD», μετέφερε περίπου 11,5 τόνους εμπορευμάτων της ιδιωτικής εταιρείας «Valir» από τη Σερβία.
Η Δημοκρατία της Σερβίας εξέδωσε άδεια για την εξαγωγή όπλων, ο εξουσιοδοτημένος τελικός χρήστης των οποίων ήταν το υπουργείο Άμυνας του Μπαγκλαντές.
Η οργάνωση της πτήσης και η επιλογή της μεταφορικής εταιρείας, προσθέτει, δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Δημοκρατίας της Σερβίας.
Επίσης, σημειώνει, η Δημοκρατία της Σερβίας δεν είναι υπεύθυνη για τις άδειες πτήσης πάνω από ξένα εδάφη, διότι πρόκειται για κυρίαρχη απόφαση κάθε χώρας, στην οποία ο αερομεταφορέας σε τέτοιες περιπτώσεις υποβάλλει αίτηση για άδεια υπερπτήσεων.
Επιπλέον, επαναλαμβάνεται πως η Σερβία έχει εγκρίνει την εξαγωγή και μεταφορά του υλικού και επομένως δεν πρόκειται για παράνομο εμπόριο, αλλά για εξαγωγή σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Σημειώνεται ακόμα ότι η άδεια θα δινόταν ακόμη και αν επρόκειτο για πραγματικά πυρομαχικά ή οποιοδήποτε άλλο είδος οπλισμού, διότι το Μπαγκλαντές είναι ο εξουσιοδοτημένος τελικός χρήστης και η εξαγωγή σε αυτή τη χώρα είναι απολύτως σύμφωνη με το νόμο και όλους τους διεθνείς κανονισμούς, γιατί δεν υπόκειται σε διεθνείς κυρώσεις.
Τέλος, αναφέρεται πως είναι προφανές ότι ορισμένοι εγχώριοι και ξένοι κύκλοι είναι απογοητευμένοι που καταρρίφθηκαν τα αρχικά ψεύδη ότι η Σερβία μετέφερε όπλα στην Ουκρανία και συνεχίζουν να διαδίδουν καινούρια μυθεύματα.
«Αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι θα απογοητευτούν ξανά, γιατί και σε αυτή την υπόθεση, η Δημοκρατία της Σερβίας σεβάστηκε με συνέπεια το διεθνές δίκαιο και εκπλήρωσε όλες τις διεθνείς υποχρεώσεις και υποστηρίζουμε ειρηνικά τις ελληνικές αρχές να διεξάγουν λεπτομερή έρευνα και να ενημερώσουν το κοινό».
Αντιπολιτευτικά πυρά στη Σερβία
Δημοσιεύματα σε αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ της Σερβίας έκαναν λόγο σήμερα για πιθανή διασύνδεση του Slobodan Tešić με την εταιρεία Valir, ιδιοκτήτρια του φορτίου που μετέφερε το ουκρανικό αεροπλάνο που κατέπεσε στην Ελλάδα.
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της Danas (S.D.) με τίτλο: «Το αεροπλάνο που συνετρίβη στην Ελλάδα μετέφερε το φορτίο της εταιρείας πίσω από την οποία βρίσκεται ανεπίσημα ο Slobodan Tešić;», επισήμως, ιδιοκτήτης και διευθυντής της εταιρείας «Valir» είναι ο Mladen Bogdanović.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του portal M, ο Bogdanović εμφανίζεται μόνο ως ιδιοκτήτης του «Valir d.o.o.», ενώ ο Slobodan Tešić, ένας από τους μεγαλύτερους εμπόρους όπλων στα Βαλκάνια, ο οποίος είναι εδώ και χρόνια υπό το καθεστώς κυρώσεων των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, βρίσκεται πίσω από την εταιρεία ανεπισήμως, και το 2021 είχε εκδοθεί εναντίον του ένταλμα της Ιντερπόλ, κατόπιν αιτήματος της Τυνησίας, λόγω υποψιών ότι συμμετείχε σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Επίσης, ο Slobodan Tešić λέγεται ότι είναι ένας από τους επιχειρηματίες που βρίσκονται πολύ κοντά στο κυβερνών Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (SNS) του Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Η εταιρεία «Valir» ιδρύθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2019, μόλις δεκαπέντε ημέρες αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ενίσχυσαν τις κυρώσεις κατά του Tešić, μιας ομάδας στενών συνεργατών του και εταιρειών που συνδέονται με αυτόν. Η εταιρεία ιδρύθηκε με ιδρυτική εισφορά 100 δηναρίων και ήδη το 2020 εμφάνισε εκατομμύρια πωλήσεις, κάτι που είναι ασυνήθιστο για μια νέα εταιρεία σε έναν μάλλον «κλειστό» επιχειρηματικό κλάδο, όπως το εμπόριο όπλων.
Σχετικό είναι και το ρεπορτάζ του Ν1 με τίτλο: «Arms Watch για το αεροπορικό δυστύχημα στην Ελλάδα: Ποιες είναι οι σχέσεις του Slobodan Tešić με τη Valir», αναφέρεται σε ανάρτηση του portal «Arms Watch» σύμφωνα με την οποία, ο Tešić βρίσκεται υπό καθεστώς κυρώσεων των ΗΠΑ από το 2017, ενώ πέρασε σχεδόν μια δεκαετία στον κατάλογο ταξιδιωτικών απαγορεύσεων των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για παραβίαση των κυρώσεων του ΟΗΕ κατά των εξαγωγών όπλων στη Λιβερία το 2003.
Όταν το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα του Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανέλαβε την εξουσία στη Σερβία το 2012, ο Tesic αφαιρέθηκε από τη μαύρη λίστα του ΟΗΕ και ο Σέρβος Υπουργός Εξωτερικών του έδωσε ακόμη και διπλωματικό διαβατήριο, υπενθυμίζει το Arms Watch.
Με τον τίτλο: «Miroslav Parović: Ποιους εμπόρους όπλων κρύβει ο Vučić;» η ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Danas αναφέρει δήλωση του Miroslav Parović, του Κινήματος Ελεύθερων Πολιτών, σχετικά με τη συντριβή του ουκρανικού αεροσκάφους που έπεσε στην Καβάλα.
«Ακούγεται σχεδόν αδύνατο τη στιγμή που η Ουκρανία κινητοποιεί ένα εκατομμύριο στρατιώτες και όλα τα υλικοτεχνικά μέσα για να τροφοδοτήσει το μέτωπο, το μεταγωγικό της αεροπλάνο να μεταφέρει εκπαιδευτικά βλήματα από τη Σερβία στο Μπαγκλαντές. Πολύ απλά, σε συνθήκες πολέμου, όλες οι διαθέσιμες δυνατότητες χρησιμοποιούνται μόνο και αποκλειστικά για τις ανάγκες ανεφοδιασμού του τοπικού στρατού, επομένως είναι περισσότερο από σαφές ότι τα όπλα παραδίδονται από τη Σερβία στην Ουκρανία, και ταυτόχρονα πλασματικά αναφέρεται στα χαρτιά ότι ο τελικός χρήστης θα είναι κάποια άλλη χώρα», λέει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η γενική «εκστρατεία» που ξεκίνησε σήμερα, ξαφνικά, και αφορά στην απαγόρευση από την Κροατία της ιδιωτικής επίσκεψης του Αλεξάνταρ Βούτσιτς στο Jasenovac, σχετίζεται με την εκτροπή της προσοχής του κοινού από την πτώση του, γεμάτου σερβικά όπλα, ουκρανικού αεροσκάφους.
Ο Parović υπενθυμίζει ότι πριν από δέκα ημέρες ο Dejan Zlatanović, ιδιοκτήτης και συντάκτης του Μέσου Srbin.info, δημοσίευσε αποκλειστικά πλάνα από ουκρανικά μεταγωγικά αεροπλάνα να φορτώνουν μεγάλη ποσότητα όπλων στα αεροδρόμια του Βελιγραδίου και της Νις.
Στη συνέχεια, παρόλο που είναι διαπιστευμένος δημοσιογράφος, κλήθηκε στην αστυνομία και ανακρίθηκε σχετικά με τις πηγές των πληροφοριών του, κάτι που δείχνει ξεκάθαρα ότι υπάρχει συνεχής παράδοση όπλων από τη Σερβία με βοήθεια των ουκρανικών αεροπλάνων και ότι η κυβέρνηση κάνει τα πάντα για να διασφαλίσει ότι το κοινό δεν θα έχει καμία ενημέρωση σχετικά.
«Λόγω της όλης κατάστασης, και ειδικά λόγω του κινδύνου ότι η Σερβία, εξαιτίας των συμφερόντων των ιδιωτών εμπόρων όπλων, θα απομακρυνθεί από τη θέση της μη στρατιωτικής ανάμειξης στη σύγκρουση στην Ουκρανία, είναι πολύ σημαντικό να ασκηθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερη δημόσια πίεση για να διαπιστωθεί ποιον καλύπτει ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ποιον πληρώνει για να παραμείνει στην εξουσία», καταλήγει ο Parović.
Και η αντιπρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος, Dragana Rakić, σε δήλωσή της, υποστηρίζει πως είναι περισσότερο από σαφές ότι η επίσκεψη του προέδρου της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς στην Κροατία, δεν ανακοινώθηκε σύμφωνα με το διπλωματικό πρωτόκολλο, και ως εκ τούτου δεν έλαβε την έγκριση των κροατικών αρχών, όπως σαφές είναι ότι οι αναφορές που γίνονται στα ΜΜΕ για αυτό το θέμα έχουν σκοπό να αποσπάσουν την προσοχή του κοινού από το αεροπορικό δυστύχημα στην Ελλάδα.