Το ιστορικό της ανασκαφής του τύμβου Καστά στην Αμφίπολη, η μελέτη από τους ειδικούς των εντυπωσιακών ευρημάτων, οι Αιγές, τα ευρήματά τους 40 χρόνια μετά την ανακάλυψη των βασιλικών τάφων, οι θρόνοι της Βεργίνας, απασχόλησαν, για τρίτη ημέρα χθες, τις εργασίες του 8ου Διεθνούς συμποσίου για την αρχαία Μακεδονία, που συνεχίζεται στις εγκαταστάσεις ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ.
Τι έγινε στις Αιγές μετά την δολοφονία του Φιλίππου; Πώς πορεύτηκε η βασιλική Μητρόπολη των Μακεδόνων στα δύσκολα χρόνια της ανελέητης πάλης για την εξουσία, που ακολούθησαν τον θάνατο του Μεγαλέξανδρου; Ποιες συνέπειες είχε η λεηλασία της από τους Γαλάτες και η κατάληψή της από τους Ρωμαίους; Πώς χάθηκε, τελικά, από προσώπου γης το λίκνο των Τημενιδών;
Το γοητευτικό «παραμύθι» για την πορεία ανά τους προχριστιανικούς αιώνες τής βασιλικής μητρόπολης των Μακεδόνων, «διηγήθηκε» χθες, στη διάρκεια της εισήγησής της στο συνέδριο με θέμα «Οι Αιγές στα ελληνιστικά χρόνια. Τα νέα δεδομένα» η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη.
Στην εισήγησή της, η κα Κοτταρίδη απέδωσε -υποθετικά- τους νέους τάφους που εντοπίστηκαν στη διάρκεια των τελευταίων ετών στις Αιγές, ακόμα και στον Κάσσανδρο, στον Φίλιππο Δ΄ -γιο του Μ. Αλεξάνδρου (εγγονό του Φιλίππου Β΄) κι έναν ακόμη -διακοσμημένο με αστέρια-θυρεούς στον θρόνο, στην Θεσσαλονίκη (Μακεδόνισσα πριγκίπισσα, κόρη του βασιλιά Φιλίππου του Β´-ετεροθαλή αδελφή του Μ. Αλεξάνδρου και σύζυγο του Κάσσανδρου).
Τα ευρήματα στα οποία αναφέρθηκε η κα Κοτταρίδη συγκαταλέγονται ανάμεσα σε 1.300 τάφους που έχουν έρθει στο φως κατά τις αρχαιολογικές ανασκαφές στις Αιγές, από το 1990 έως σήμερα. Φέτος, 40 χρόνια από την ανακάλυψη των βασιλικών τάφων, 20 χρόνια από την έκθεση των θησαυρών τους και 10 χρόνια από τη στιγμή που άρχισαν οι εργασίες στο Ανάκτορο των Αιγών, οι αρχαιολογικές εργασίες συνεχίζονται, ώστε χάρη και στη νέα χρηματοδότηση που εξασφαλίστηκε από το ΕΣΠΑ, ύψους 10 εκατ. ευρώ, να επιτευχθεί έως το 2020, η ολοκλήρωση της μεγάλης έκθεσης, με τίτλο «Αιγών μνήμη» στο νέο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών.
Λιθόκτιστος κιβωτιόσχημος τάφος που ήρθε στο φως στις Αιγές
Συγκεντρωτική παρουσίαση των θρόνων που έφεραν στο φως οι ανασκαφές στη Μακεδονία, επιχείρησε, με εισήγησή της στο συνέδριο, με τίτλο «Οι θρόνοι των μακεδονικών τάφων», η συνεργάτιδα της πανεπιστημιακής ανασκαφής της Βεργίνας και αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Δρ Βασιλική Γ. Σταματοπούλου.
Αναφερόμενη στους θρόνους που εντοπίστηκαν κατά καιρούς, στο πλαίσιο της Πανεπιστημιακής Ανασκαφής Βεργίνας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η κα Σταματοπούλου (συνεργάτης του αν. Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Παναγιώτη Φάκλαρη), υπογράμμισε πως «η εύρεσή τους δεν ξαφνιάζει, καθώς οι θάλαμοι των μακεδονικών τάφων υλοποιούν σε ταφικό πλαίσιο έναν οικιακό ανδρώνα, ένα δωμάτιο κοινής οινοποσίας και διασκέδασης και ο τάφος νοείται ως ο χώρος του αιώνιου συμποσίου, που είναι η ύψιστη μεταθανάτια αμοιβή για τους αγαθούς.
Χρυσό ανάγλυφο με πολεμιστές, προερχόμενο από τη διακόσμηση χρυσοποίκιλτης ασπίδας, που εντοπίστηκε στις Αιγές
Το χαρακτηριστικότερο έπιπλο του ανδρώνα είναι η κλίνη συμποσίου και έτσι αποτελεί συχνότατο στοιχείο των μακεδονικών τάφων. Όμως, από τον ανδρώνα δεν λείπουν και οι θρόνοι, καθώς είναι γνωστό ότι οι Μακεδόνες συμποσιάζονταν, όχι μόνον ανακεκλιμένοι, αλλά και καθήμενοι. Δεν επρόκειτο για ιδιαιτερότητα της περιφέρειας του μακεδονικού βασιλείου, αλλά μάλλον για μακεδονική παράδοση.
Ο θρόνος είναι το πιο άνετο και μεγαλοπρεπές από τα αρχαία ελληνικά καθίσματα. Διακρίνεται από τα άλλα είδη καθισμάτων, για το επιβλητικό του μέγεθος, την περίτεχνη διακόσμηση και συχνά το πολύτιμο υλικό κατασκευής του. Στην τέχνη χρησιμοποιείται από θεούς, βασιλείς και άλλους διακεκριμένους θνητούς και, κατά τον Αθήναιο, είναι κάθισμα των ελευθέρων ανθρώπων. Έτσι, κατέληξε μεταγενέστερα να ταυτιστεί με τη βασιλική εξουσία».
Η εισήγηση της κας Αικατερίνης Περιστέρη για το ιστορικό (2012-2014) της ανασκαφής του ταφικού συγκροτήματος Τύμβου Καστά Αμφίπολης, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα, Παρασκευή, τελευταία ημέρα του συμποσίου.