Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη θέση της ορθοδοξίας στα σημερινά Βαλκάνια θα ήταν χρήσιμο να ξεκινήσουμε από κάποια αριθμητικά στοιχεία, τα οποία καταδεικνύουν την υπεροχή του ορθόδοξου στοιχείου στην περιοχή. Σε σύνολο 85.000.000 κατοίκων, οι ορθόδοξοι χριστιανοί είναι περίπου 71.000.000. Οι ρωμαιοκαθολικοί ανέρχονται σε 8.000.000 και επικεντρώνονται στο βορειοδυτικό άκρο της Βαλκανικής και συγκεκριμένα στην Σλοβενία και στην Κροατία. Τέλος, οι μουσουλμάνοι που φθάνουν τα 6.000.000, εντοπίζονται σε όλες τις Βαλκανικές χώρες και κυρίως στην Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, τα Σκόπια και τη Βουλγαρία.
Ελένη Γεννητσεφτσή
Τα προβλήματα των ορθόδοξων εκκλησιών στα Βαλκάνια.
Η ορθόδοξη εκκλησία, παρά τις αισιόδοξες προοπτικές που διαφάνηκαν αμέσως μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην περιοχή των Βαλκανίων, βρέθηκε σύντομα αντιμέτωπη, με μια σειρά από σοβαρά προβλήματα, που έχουν να κάνουν κυρίως με τη ρωμαιοκαθολική προπαγάνδα, την επέκταση του ισλαμισμού, την αναζωπύρωση του εθνικισμού και την εχθρική στάση πολλών κυβερνήσεων.
Η ρωμαιοκαθολική προπαγάνδα.
Μετά την κατάρρευση των αθεϊστικών καθεστώτων, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ενώ θα έπρεπε να σταθεί αρωγός στην ανόρθωση των μαρτυρικών αυτών εκκλησιών, προβαίνει σε ενέργειες αντίθετες με το πνεύμα του διαλόγου, της αγάπης και της αλήθειας.
Οι στόχοι του Βατικανού είναι δυο: Πρώτον η αναδιοργάνωση των μικρών ουνιτικών εκκλησιών και δεύτερον η ενίσχυση της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας στην περιοχή.
Το Βατικανό εργάστηκε ακατάπαυστα, για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και τη δημιουργία ανεξάρτητων κρατιδίων, φιλικών προς αυτή. Επιπλέον, έχει εντείνει τις προσηλυτιστικές δραστηριότητες της στην Αλβανία. Υποκινεί επιθέσεις κατά του Πατριαρχείου της Βουλγαρίας, και τέλος διατηρεί σχέσεις με τη σχισματική εκκλησία των Σκοπίων.
Αξίζει να αναφερθεί,ότι η στήριξη της Δημοκρατίας των Σκοπίων, αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς, μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας-Βατικανού.
Ισλαμικός επεκτατισμός.
Ξεκάθαρη απόδειξη των Ισλαμικών σχεδίων στα βαλκάνια, αποτελεί το Μανιφέστο «προς τις μεγάλες δυνάμεις του ειδωλολατρικού κόσμου», του Προέδρου της Βοσνίας Αλία Ιζεμπέκοβιτς. Πρόκειται για ένα μισαλλόδοξο κείμενο, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Αμερική το 1984 και εν συνεχεία στην Τουρκία το 1987.
Στο κείμενο αυτό, καλούνται οι μουσουλμάνοι όλου του κόσμου, να συσπειρωθούν για να φέρουν σε αίσιο πέρας την αποστολή τους, για παγκόσμια ηγεμονία.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου, προωθείται συστηματικά το λεγόμενο «ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΤΟΞΟ».
Το τόξο αυτό ξεκινά από τη Θράκη, καλύπτει τη Νότια Βουλγαρία, τις μουσουλμανικές νησίδες στην περιοχή των Σκοπίων, το μεγαλύτερο μέρος της Αλβανίας, το Κοσσυφοπέδιο, την περιοχή του Σαντζακίου στη Σερβία και καταλήγει στη Βοσνία, ώστε να διχοτομεί το χώρο της Βαλκανικής.
Πρόκειται για έναν άξονα μουσουλμανικών μειονοτήτων, ο οποίος υποστηρίζεται από την Άγκυρα, με σκοπό την αύξηση της επιρροής της στην περιοχή, ώστε να αναδειχτεί σε προστάτιδα δύναμη, όλων των μουσουλμάνων στα Βαλκάνια.
Με όπλο τη γλώσσα και τη θρησκεία, στοχεύει σε μια μελλοντική ένωση όλων των μουσουλμάνων της Βαλκανικής, σε ένα ενιαίο τουρκικό πολιτισμό.
Για να το πετύχει αυτό προσπαθεί να μειώσει την επιρροή της ορθοδοξίας στην περιοχή. Αρωγός της σ’ αυτή την προσπάθεια, είναι η ρωμαιοκαθολική εκκλησία.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι ο Πάπας μιλώντας στους διαπιστευμένους στην Αγία Έδρα Διπλωμάτες τους δήλωσε: «Αφοπλίστε τους σέρβους και εξοπλίστε τους Μουσουλμάνους».
Σύμφωνα με καταγγελίες, του πρώην Πατριάρχη της Σερβίας Παύλου, από τη στιγμή που έφθασαν στο Κόσσοβο και στα Μετόχια οι ειρηνευτικές δυνάμεις της KFOR (Ειρηνευτικές Δυνάμεις του ΝΑΤΟ), αλβανοί και μουσουλμάνοι εξτρεμιστές, κατέστρεψαν ολοσχερώς, πάνω από ογδόντα ορθόδοξες εκκλησίες και μοναστήρια.
Στη ίδια λογική, της επέκτασης του μουσουλμανικού στοιχείου στα Βαλκάνια, εντάσσεται και ο στόχος των αλβανών, για την προσάρτηση του Κοσσυφοπεδίου, ώστε να πραγματοποιήσουν το όραμα «ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ».
Ο εθνικισμός.
Ο εθνικισμός είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ορθοδοξία στα Βαλκάνια. «Ντυμένος με τα άμφια της θρησκείας» συνιστά τη βαλκανική εκδοχή της εκκοσμίκευσης.
Στο βαλκανικό χώρο ήρθε στην επιφάνεια μετά την αποκατάσταση των θρησκευτικών ελευθεριών και έφερε στο φως, εθνικιστικές αντιπαραθέσεις που είχαν ξεχαστεί κατά τη διάρκεια του υπαρκτού σοσιαλισμού. Ταυτισμένος τις περισσότερες φορές, με ρατσιστικές αντιλήψεις αποτελεί μια από τις βασικότερες αιτίες, που οδηγούν σε φυλετικές διαμάχες αιματοχυσίες και γενοκτονίες.
Η προσκόλληση της εκκλησίας, στο άρμα των εθνικών κυβερνήσεων, τη μεταβάλλει συχνά σε δεκανίκι πολιτικών και εθνοφυλετικών επιδιώξεων, γεγονός που αντιβαίνει προς τη φύση της.
Άλλα προβλήματα των βαλκανικών εκκλησιών.
Εκτός από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι ορθόδοξες εκκλησίες των Βαλκανίων αντιμετωπίζουν και μια σειρά άλλα, όπως η δράση ξένων προπαγανδών και η συχνά εχθρική στάση των εθνικών κυβερνήσεων. Ως προς το πρώτο, τα τελευταία χρόνια ο βαλκανικός χώρος έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο «ιεραποστολικό πεδίο», όπου προτεστάντες, ρωμαιοκαθολικοί, μάρτυρες του ιεχωβά, οπαδοί ανατολικών θρησκειών κ.α, αγωνίζονται να αλλοιώσουν την ορθόδοξη ταυτότητα του πληθυσμού. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές, και με την υποστήριξη των τοπικών αρχών.
Σε ότι αφορά το δεύτερο, σε πολλές χώρες η εκκλησιαστική περιουσία είναι δεσμευμένη από το κράτος, ενώ πολλές κυβερνήσεις προβαίνουν σε ενέργειες, οι οποίες διασπούν την ενότητα του εκκλησιαστικού σώματος, δημιουργώντας σχίσματα όπως συνέβη στην περίπτωση της εκκλησίας των Σκοπίων.
Συνεχίζεται..