05/12/2017 - 22:01
Επί δεκαετίες, η ανυπόμονη ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης έχει μετατραπεί συχνά σε άμεσες ένοπλες συγκρούσεις.
Το καθεστώς της Ιερουσαλήμ αποτελεί βασικό ζήτημα στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, με τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους να διεκδικούν την πρωτεύουσα ως πόλη.
Το Ισραήλ κατέλαβε τον ευρέως αραβικό ανατολικό τομέα της Ιερουσαλήμ κατά τη διάρκεια του εξαετούς πολέμου του 1967 και αργότερα το συνέδεσε, ισχυρίζεται ότι και τα δύο μισά της πόλης είναι το «αιώνιο και αδιαίρετο κεφάλαιο».
Αλλά οι Παλαιστίνιοι θέλουν τον ανατολικό τομέα ως πρωτεύουσα του κράτους τους και αντιτάσσονται έντονα σε κάθε προσπάθεια του Ισραήλ να επεκτείνει την κυριαρχία εκεί.
Αρκετά σχέδια ειρήνης έχουν ξεπεραστεί κατά τη διάρκεια συζητήσεων σχετικά με το εάν και πώς θα χωριστεί η κυριαρχία ή θα επιβλέπονται οι ιεροί χώροι σε χριστιανούς, εβραίους και μουσουλμάνους.
Λόγω αυτού του αμφισβητούμενου καθεστώτος, όλες οι ξένες πρεσβείες βρίσκονται στο Τελ Αβίβ, με προξενική εκπροσώπηση στην Ιερουσαλήμ.
Η αναγνώριση από τις ΗΠΑ ότι η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του Ισραήλ, μεταθέτοντας την ισραηλινή πρεσβεία της εκεί, θα δημιουργούσε σοκ σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, παρέχοντας στην Ισραηλινή κυβέρνηση περαιτέρω νομιμότητα στην αξίωσή της σε αμφισβητούμενες περιοχές και κίνδυνο περαιτέρω αστάθειας και συγκρούσεων στην περιοχή.
Γιατί το έκανε ο Trump;
Πρώτον, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι σήμερα υπάρχει νομοθεσία των ΗΠΑ έτοιμη να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως ισραηλινή πρωτεύουσα.
Αυτός ο νόμος εφαρμόστηκε στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Μπιλ Κλίντον. Το 1995, το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε τη λεγόμενη Πράξη Πρεσβείας της Ιερουσαλήμ αναγνωρίζοντας την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και δηλώνοντας ότι η αμερικανική πρεσβεία θα πρέπει να μετακινηθεί εκεί.
Μια απόφαση αποχής ωστόσο από το νομοσχέδιο, ωστόσο, επιτρέπει στον πρόεδρο να αναβάλει προσωρινά την κίνηση για λόγους "εθνικής ασφάλειας".
Αυτή την παραίτηση έχει επικαλεστεί οι Κλίντον, ο Τζορτζ Μπους και ο Μπαράκ Ομπάμα, πράγμα που σημαίνει ότι ο νόμος ουδέποτε τέθηκε σε ισχύ. Ο ίδιος ο Trump υπογράφει την απαλλαγή μία φορά κάθε έξι μήνες ήδη κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.
Ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να σπάσει το προηγούμενο κατεστημένο αναγνωρίζοντας την κυριαρχία του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ.
Αυτή είναι μια κίνηση που θα υποστηριχθεί από τους τα τμήματα της συντηρητικής βάσης των υποστηρικτών του. Ήταν επίσης μια από τις υποσχέσεις του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Εν μέσω εσωτερικών διαφωνιών στο Λευκό Οίκο, αρκετοί υπάλληλοι των ΗΠΑ δεν μπόρεσαν ή δεν ήθελαν να πουν με βεβαιότητα τι θα αποφάσιζε η Trump.
"Ο πρόεδρος πρόκειται να λάβει την απόφασή του", δήλωσε ο απεσταλμένος της ειρηνευτικής κίνησης στη Μέση Ανατολή .
"Ο πρόεδρος εξακολουθεί να εξετάζει επιλογές", ανέφερε ένας υπάλληλος του υπουργείου Εξωτερικών όταν ρωτήθηκε για πιθανή κίνηση.
Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Avigdor Lieberman, εν τω μεταξύ, κάλεσε τον Trump να δει την κίνηση αυτή ως μια "ιστορική ευκαιρία".
"Καταστρέψτε εντελώς την εύθραυστη ειρηνευτική διαδικασία"
Τόσο τοπικές όσο και διεθνείς προσωπικότητες κάλεσαν το Trump να μην προχωρήσει σε αυτά τα σχέδια.
Οι παλαιστίνιοι ηγέτες ασκούν πιέσεις σε περιφερειακούς ηγέτες για να αντιταχθούν σε οποιαδήποτε μετατόπιση της αμερικανικής πολιτικής και το ένοπλο ισλαμιστικό κίνημα η Χαμάς απείλησε να ξεκινήσει μια νέα "intifada".
Ο Saeb Erakat, γενικός γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, προειδοποίησε ότι η αλλαγή της αμερικανικής στάσης στην Ιερουσαλήμ θα σήμαινε καταστροφή και θα ισοδυναμούσε με δικό της στόχο για ειρηνευτικές προσπάθειες των ΗΠΑ στην περιοχή.
Είπε σε μια δήλωση ότι η Ουάσιγκτον θα "αποκλείσει τον εαυτό της να παίξει κάποιο ρόλο σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης".
"Εάν αλλάξει το καθεστώς της Ιερουσαλήμ και ληφθεί ένα ακόμη βήμα ... αυτό θα ήταν μια μεγάλη καταστροφή", δήλωσε ο Τούρκος αναπληρωτής πρωθυπουργός Μπεκίρ Μποζντάγκ.
Θα καταστρέψει εντελώς την εύθραυστη ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή και θα οδηγήσει σε νέες συγκρούσεις, νέες διαμάχες και νέες αναταραχές.
Ο Αραβικός Σύνδεσμος δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά το ζήτημα, με τον ηγέτη Abul Gheit να προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε τέτοια κίνηση θα αποτελούσε απειλή "για τη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής και ολόκληρου του κόσμου".
«Δεν θα εξυπηρετήσει την ειρήνη ή τη σταθερότητα, αλλά θα τροφοδοτήσει φανατισμό και βία», είπε την Κυριακή, σημειώνοντας ότι ο Σύνδεσμος παρακολουθούσε στενά το ζήτημα και θα συντονίζει μια κοινή θέση με τους Παλαιστίνιους και Αραβικούς ηγέτες, εάν το Trump πήρε το βήμα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Ayman Safadi, προειδοποίησε επίσης ότι οποιαδήποτε αλλαγή στο καθεστώς της Ιερουσαλήμ θα έχει "σοβαρές συνέπειες", σε τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Rex Tillerson την Κυριακή.
Σε δήλωση, ο γάλλος πρόεδρος Εμμανουήλ Μακρόν ζήτησε έντονα από τη διοίκηση του Trump να μην λάβει αυτά τα μέτρα. Αυτό ήρθε μετά από μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών.
"Ο Γάλλος Πρόεδρος εξέφρασε την ανησυχία του για το ενδεχόμενο οι Ηνωμένες Πολιτείες να αναγνωρίσουν μονομερώς την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ", δήλωσε εκπρόσωπος της Macron.
Ο κ. Emmanuel Macron επιβεβαίωσε ότι το ζήτημα του καθεστώτος της Ιερουσαλήμ έπρεπε να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων, με στόχο ιδίως την ίδρυση δύο χωρών, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, που ζουν σε ειρήνη και ασφάλεια παράλληλα με την Ιερουσαλήμ ως κεφάλαιο.
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ο υπουργός Simon Coveney δήλωσε ότι η Ιρλανδία συμμερίζεται τις ανησυχίες της Macron.
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, το Υπουργείο Εξωτερικών μοιράστηκε αυτή τη στάση.
«Η Ιρλανδία και οι εταίροι μας στην ΕΕ παραμένουν πλήρως αφοσιωμένοι σε μια λύση δύο κρατών που θα θεωρήσει την Ιερουσαλήμ αποδεκτή από όλους ως την πρωτεύουσα δύο κρατών. Μέχρι τότε, η δική μας Πρεσβεία δεν θα μετακινηθεί »
Όταν ερωτήθηκε από τον Paul Murphy εάν τότε ο Taoiseach Enda Kenny έθεσε το θέμα στην ετήσια συνάντηση της Ημέρας του Αγίου Πατρικίου, ο Flanagan δήλωσε ότι «σε επίπεδο ΕΕ, θα συνεχίσουμε να είμαστε ισχυρή φωνή επί του θέματος» και πρόσθεσε ότι η λύση των δύο κρατών εξακολουθεί να είναι η "μόνη βιώσιμη επιλογή".
Η σύντομη δήλωση του Coveney σήμερα φαίνεται να επαναλαμβάνει αυτή τη στάση.
Η πεποίθηση στην Ουάσινγκτον είναι ότι ενώ o Trump θα υπογράψει πράγματι την παραίτηση για να διατηρήσει προς το παρόν την πρεσβεία στο Τελ Αβίβ.
Αναμένεται, ωστόσο, να πραγματοποιήσει αύριο ομιλία για την υποστήριξη του Ισραηλινού αιτήματος στην Ιερουσαλήμ.
Ο Τρούμπα δήλωσε προηγουμένως ότι επιθυμεί να ξαναρχίσει ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, αναζητώντας την «τελική συμφωνία».
Η λήψη αυτών των αποφασεων ωστόσο, θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και να στείλει κάθε ευκαιρία για ειρήνη πίσω σε μεγάλο βαθμό.