Με εντολές του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, οι κορυφαίες υπηρεσίες κατασκοπείας του Ισραήλ επεξεργάζονται σχέδια για να κυνηγήσουν τους ηγέτες της Χαμάς που ζουν στον Λίβανο, την Τουρκία και το Κατάρ, το μικρό έθνος του Κόλπου που επέτρεψε στην ομάδα να διευθύνει ένα πολιτικό γραφείο στη Ντόχα για μια δεκαετία, λένε αξιωματούχοι.
Η εκστρατεία δολοφονίας θα ήταν μια επέκταση των μυστικών επιχειρήσεων του Ισραήλ που έχουν γίνει αντικείμενο θρύλου στο Χόλιγουντ, αλλά και παγκόσμιας καταδίκης. Ισραηλινοί δολοφόνοι κυνήγησαν Παλαιστίνιους μαχητές στη Βηρυτό ενώ ήταν ντυμένοι γυναίκες και σκότωσαν έναν ηγέτη της Χαμάς στο Ντουμπάι ενώ ήταν μεταμφιεσμένοι σε τουρίστες. Το Ισραήλ χρησιμοποίησε παγιδευμένο αυτοκίνητο για να δολοφονήσει έναν ηγέτη της Χεζμπολάχ στη Συρία και ένα τηλεκατευθυνόμενο όπλο για να σκοτώσει έναν πυρηνικό επιστήμονα στο Ιράν, σύμφωνα με πρώην Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Για χρόνια, χώρες όπως το Κατάρ, ο Λίβανος, το Ιράν, η Ρωσία και η Τουρκία παρέχουν στη Χαμάς, μια τρομοκρατική ομάδα που χαρακτηρίζεται από τις ΗΠΑ, ένα μέτρο προστασίας. Και το Ισραήλ κατά καιρούς απέφυγε να στοχεύσει τους Παλαιστίνιους μαχητές για να αποφύγει τη δημιουργία διπλωματικών κρίσεων. Τα νέα σχέδια θα σηματοδοτήσουν μια «δεύτερη ευκαιρία» για τον Νετανιάχου, ο οποίος διέταξε μια αποτυχημένη προσπάθεια το 1997 να δηλητηριάσει τον ηγέτη της Χαμάς, Χαλέν Μεσάαλ στην Ιορδανία. Αντίθετα, η καλά τεκμηριωμένη απόπειρα οδήγησε στην απελευθέρωση του πνευματικού ηγέτη της Χαμάς, Σεΐχη Αχμέντ Γιασίν.
Προς έκπληξη ορισμένων Ισραηλινών αξιωματούχων που ήθελαν τα τελευταία σχέδια να παραμείνουν μυστήριο, ο Νετανιάχου τηλεγράφησε τις προθέσεις του σε μια πανεθνική ομιλία στις 22 Νοεμβρίου. «Έχω δώσει εντολή στη Μοσάντ να ενεργήσει εναντίον των αρχηγών της Χαμάς όπου κι αν βρίσκονται», είπε, αναφερόμενος στην υπηρεσία ξένων πληροφοριών του Ισραήλ.
Οι ηγέτες της Χαμάς «είναι μελλοθάνατοι»
Στην ίδια ομιλία, ο υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ είπε ότι οι ηγέτες της Χαμάς ζουν με «δανεικό χρόνο». «Είναι μελλοθάνατοι», είπε. «Ο αγώνας είναι παγκόσμιος, τόσο οι τρομοκράτες στη Γάζα όσο και αυτοί που πετούν με ακριβά αεροπλάνα». Ενώ το Ισραήλ συνήθως προσπαθεί να κρατήσει μυστικές τέτοιες προσπάθειες, οι ηγέτες του έθνους έχουν δείξει ελάχιστες επιφυλάξεις σχετικά με την αποκάλυψη των προθέσεών τους να κυνηγήσουν όλους τους υπεύθυνους για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, όπως έκαναν με τους υπεύθυνους για την παλαιστινιακή τρομοκρατική επίθεση που σκότωσε 11 Ισραηλινούς αθλητές και προπονητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972.
Το Ισραήλ ήδη εργάζεται για να σκοτώσει ή να συλλάβει ηγέτες της Χαμάς μέσα στη Γάζα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Το ερώτημα τώρα για τους Ισραηλινούς ηγέτες δεν είναι αν θα προσπαθήσουν να σκοτώσουν τους ηγέτες της Χαμάς αλλού στον κόσμο, αλλά πού - και πώς, είπαν οι αξιωματούχοι.
Τα εξελισσόμενα σχέδια είναι μια επέκταση του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα και μια αντανάκλαση των προθέσεών του να διασφαλίσει ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να αποτελέσει σοβαρή απειλή για το Ισραήλς. Ως μέρος της προσπάθειας, το Ισραήλ εξετάζει επίσης εάν θα μπορούσε να εκδιώξει βίαια χιλιάδες μαχητές χαμηλού επιπέδου της Χαμάς από τη Γάζα με σκοπό να συντομεύσει τον πόλεμο.
Οι στοχευμένες δολοφονίες στο εξωτερικό μπορεί να παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και να διατρέχουν τον κίνδυνο ανταπόκρισης από έθνη στα οποία δρουν δολοφόνοι χωρίς την άδειά τους. Στην πράξη, ωστόσο, το Ισραήλ και άλλοι επιδίωξαν στοχευμένες δολοφονίες και αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις.
Τα σχέδια του Ισραήλ να στοχοποιήσουν τους ηγέτες της Χαμάς άρχισαν να διαμορφώνονται λίγο μετά τις 7 Οκτωβρίου, όταν οι μαχητές της Χαμάς πραγματοποίησαν μια διασυνοριακή επίθεση που σκότωσε 1.200 ανθρώπους. Περισσότεροι από 200 άλλοι, συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών και Ευρωπαίων με διπλή ισραηλινή υπηκοότητα, απήχθησαν και μεταφέρθηκαν πίσω στη Γάζα.
Ορισμένοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι ήθελαν να ξεκινήσουν μια άμεση εκστρατεία για να σκοτώσουν τον Μεσάαλ και άλλους ηγέτες της Χαμάς που ζουν στο εξωτερικό, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Οι αξιωματούχοι εξοργίστηκαν ιδιαίτερα από ένα βίντεο του Mεσάάλ και άλλων ηγετών της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένου του κορυφαίου πολιτικού αρχηγού της, Iσμαήλ Χανίγιε, να γιορτάζουν και να προσεύχονται σε ένα από τα γραφεία τους ενώ παρακολουθούν ζωντανά ειδησεογραφική κάλυψη των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου.
Ο ρόλος του Κατάρ
Το Ισραήλ δεν είναι γνωστό ότι έχει πραγματοποιήσει στοχευμένες επιχειρήσεις δολοφονίας στο Κατάρ και κάτι τέτοιο μετά τις 7 Οκτωβρίου θα μπορούσε να τορπιλίσει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Αυτές οι ανησυχίες βοήθησαν να μετριαστούν οι προσπάθειες για την άμεση έναρξη της εκστρατείας δολοφονίας, αλλά ο σχεδιασμός συνεχίζεται, είπαν.
Το Κατάρ έχει γίνει ο κεντρικός κόμβος για τις συνομιλίες για τους ομήρους, με τον επικεφαλής της Μοσάντ, Ντέιβιντ Μπαρνέα, να συναντά τον επικεφαλής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς στη Ντόχα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα για περισσότερες συζητήσεις. Η Ντόχα βοήθησε στην απελευθέρωση δεκάδων Ισραηλινών ομήρων που κρατούσαν μαχητές της Γάζας με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Παλαιστινίων που κρατούνταν στις ισραηλινές φυλακές. Περισσότεροι από 130 όμηροι παραμένουν στη Γάζα, σύμφωνα με τον λογαριασμό του Ισραήλ.
Η υπόσχεση του Νετανιάχου να κυνηγήσει τους ηγέτες της Χαμάς σε όλο τον κόσμο έχει πυροδοτήσει συζήτηση μεταξύ πρώην αξιωματούχων των υπηρεσιών πληροφοριών. Ο Εφραίμ Χάλεβι, πρώην διευθυντής της Μοσάντ, το χαρακτήρισε άστοχο. Η δολοφονία των ηγετών της Χαμάς δεν θα εξαλείψει την απειλή, είπε. Αντίθετα, έχει τη δυνατότητα να ριζοσπαστικοποιήσει τους οπαδούς της ομάδας και να επιταχύνει τη δημιουργία χειρότερων απειλών.
«Η επιδίωξη της Χαμάς σε παγκόσμια κλίμακα και η συστηματική απομάκρυνση όλων των ηγετών της από αυτόν τον κόσμο είναι επιθυμία εκδίκησης, όχι επιθυμία επίτευξης στρατηγικού στόχου», είπε ο Χάλεβι, ο οποίος χαρακτήρισε το σχέδιο «παρατραβηγμένο». Ο Άμος Γιαντλίν πάλι, ένας απόστρατος Ισραηλινός στρατηγός που κάποτε ηγήθηκε της υπηρεσίας πληροφοριών του στρατού, είπε ότι η εκστρατεία «είναι αυτό που απαιτεί η δικαιοσύνη».
«Όλοι οι ηγέτες της Χαμάς, όλοι όσοι συμμετείχαν στην επίθεση, που σχεδίασαν την επίθεση, που διέταξαν την επίθεση, θα πρέπει να προσαχθούν στη δικαιοσύνη ή να εξοντωθούν», είπε ο Γιαντλίν. «Είναι η σωστή πολιτική».
2700 εκστρατείες δολοφονίας
Ίσως κανένα άλλο έθνος δεν έχει την εμπειρία του Ισραήλ στη διεξαγωγή παγκόσμιων εκστρατειών δολοφονίας. Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 2.700 τέτοιες επιχειρήσεις, σύμφωνα με το βιβλίο «Rise and Kill First», του Ισραηλινού δημοσιογράφου Ronen Bergman. Ακόμη και πριν από την ίδρυση του Ισραήλ το 1948, Εβραίοι μαχητές σκότωσαν Ευρωπαίους διπλωμάτες που συμμετείχαν στη βρετανική διοίκηση της Παλαιστίνης. Στη δεκαετία του 1960, Ισραηλινοί κατάσκοποι χρησιμοποίησαν εκρηκτικά για να στοχεύσουν πρώην επιστήμονες της Ναζιστικής Γερμανίας που βοηθούσαν την Αίγυπτο να αναπτύξει πυραύλους. Οι εκστρατείες γύρισαν μπούμερανγκ μερικές φορές.
Το 1997, ο Νετανιάχου, που τότε υπηρετούσε την πρώτη του θητεία ως πρωθυπουργός, διέταξε Ισραηλινούς κατασκόπους να σκοτώσουν τον Μεσάαλ, έναν από τους ιδρυτές της Χαμάς που ζούσε τότε στην Ιορδανία. Η ισραηλινή ομάδα μπήκε στην Ιορδανία παριστάνοντας τους Καναδούς τουρίστες και επιτέθηκε στον Mεσάάλ έξω από το πολιτικό γραφείο της Χαμάς στο Αμμάν. Ένας Ισραηλινός δολοφόνος ψέκασε μια τοξίνη στο αυτί του, αλλά συνελήφθη μαζί με ένα άλλο μέλος της ομάδας πριν προλάβουν να δραπετεύσουν.
Ο Μεσάαλ έπεσε σε κώμα και η Ιορδανία απείλησε να τερματίσει τη συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ. Ο τότε Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον πίεσε τον Νετανιάχου να τερματίσει την κρίση στέλνοντας τον αρχηγό του στη Μοσάντ στο Αμμάν με το αντίδοτο που έσωσε τη ζωή του Μεσάαλ. Στη συνέχεια, το Ισραήλ εξασφάλισε την ελευθερία των στελεχών του στην Ιορδανία, συμφωνώντας να απελευθερώσει τον Γιασίν, τον πνευματικό ηγέτη της Χαμάς, και άλλους 70 Παλαιστίνιους κρατούμενους.
Ο Mεσάαλ αργότερα περιέγραψε την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας ως «σημείο καμπής» που βοήθησε στην ενδυνάμωση της Χαμάς. Το Ισραήλ συνέχισε την εκστρατεία δολοφονίας κατά της Χαμάς για χρόνια.
Το 2010, μια ομάδα Ισραηλινών πρακτόρων που χρησιμοποιούσαν πλαστά ευρωπαϊκά διαβατήρια πέταξε στο Ντουμπάι, όπου μεταμφιέστηκαν σε τουρίστες περιμένοντας την άφιξη του Mαχμούντ αλ Μαμπούχ, ιδρυτή της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς που ηγήθηκε των προσπαθειών της ομάδας να αγοράσει όπλα.
Το βίντεο παρακολούθησης κατέλαβε αργότερα μέλη της ομάδας, ντυμένα ως παίκτες του τένις, να ακολουθούν τον Mαμπούχ στο δωμάτιό του, όπου οι Ισραηλινοί είχε πεθάνει από φυσικά αίτια, οι αξιωματούχοι του Ντουμπάι εντόπισαν τελικά την ομάδα που χτυπήθηκε και κατηγόρησαν το Ισραήλ για τη δολοφονία. Χρειάστηκαν χρόνια για να αποκατασταθεί η ζημιά στις σχέσεις του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η «Επιχείρηση Οργή Θεού»
Ήταν η θανατηφόρα επίθεση παλαιστίνιων μαχητών σε Ισραηλινούς αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972 που εδραίωσε το ρόλο του έθνους στις κρυφές δολοφονίες ως εργαλείο κυβερνητικής πολιτικής.
Παλαιστίνιοι ένοπλοι με μια ομάδα γνωστή ως «Μαύρος Σεπτέμβρης» αιχμαλώτισαν μια ομάδα Ισραηλινών αθλητών και προπονητώνστο Ολυμπιακό Χωριό, οδηγώντας σε διήμερη αντιπαράθεση που έληξε με μια αποτυχημένη προσπάθεια διάσωσης από την αστυνομία της Δυτικής Γερμανίας. Και οι 11 Ισραηλινοί όμηροι σκοτώθηκαν.
Σε απάντηση, η τότε πρωθυπουργός Γκόλντα Μέιρ διέταξε τους Ισραηλινούς κατασκόπους να κυνηγήσουν και να σκοτώσουν όλους τους Παλαιστίνιους μαχητές που συμμετείχαν στην επίθεση. Η μυστική εκστρατεία ονομάστηκε «Επιχείρηση Οργή του Θεού» και έγινε το θέμα μιας ταινίας του 2005 που ήταν υποψήφια για Όσκαρ του Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Ισραηλινοί δολοφόνοι πέρασαν 20 χρόνια κυνηγώντας όσους συνδέονταν με την επίθεση του Μονάχου. Σκότωσαν Παλαιστίνιους στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και τον Λίβανο. Χρησιμοποίησαν μια τηλεκατευθυνόμενη βόμβα κρυμμένη μέσα σε ένα τηλέφωνο στη Γαλλία και χρησιμοποίησαν όπλα με σιγαστήρες για να σκοτώσουν στόχους στους δρόμους της Ρώμης.
Μεταξύ εκείνων που συμμετείχαν στην πολύχρονη προσπάθεια ήταν ο Εχούντ Μπαράκ, νεαρός Ισραηλινός κομάντο τότε που έγινε πρωθυπουργός. Το 1973, ο Μπαράκ, ντυμένος γυναίκα, ήταν μέλος μιας ομάδας που μπήκε κρυφά στη Βηρυτό για να σκοτώσει τρεις Παλαιστίνιους μαχητές που συνδέονται με την επίθεση στο Μόναχο. Σκότωσαν και τους τρεις μέσα σε λίγα λεπτά.
Αλλά η επιχείρηση «Οργή Θεού» οδήγησε επίσης σε μια από τις πιο ντροπιαστικές κρυφές αποτυχίες του Ισραήλ το 1973, όταν μια ομάδα Ισραηλινών πρακτόρων σκότωσε έναν Μαροκινό σερβιτόρο στη Νορβηγία, τον οποίο κατά λάθος είχε αναγνωρίσει ως Παλαιστίνιο μαχητή που συμμετείχε στην επίθεση στο Μόναχο. Έξι από τους 15 Ισραηλινούς πράκτορες συνελήφθησαν και πέντε καταδικάστηκαν σε σύντομες ποινές φυλάκισης για το ρόλο τους στη δολοφονία.
WSJ